DSC01106 (4)

270 INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE

podczas gdv rola szefów partii czy przewodniczących ciał parlamentarnych ulega osłabieniu .

Posiedzenia Rady Europejskiej zwołuje szef państwa sprawującegojłrzęwod-nictwow Radzie Ministrów (prezydencji^ Tym samym obie Rady funkcjonują pod kierunkiem tego samego szefa! co powoduje, iż faktyczna rola Rady Europejskiej jest bardziej zasadnicza, niż mogłoby się to wydawać na pierwszy rzut oka.

Rada Europejska zbiera się na posiedzeniach zwyczajnych i nadzwyczajnych. Posiedzenia zwyczajne odbywają się obecnie dwukrotnie w roku. na. zakończenie kadencji każdego państwa, sprawującego urząd prezydencki. Odbywają się one tu terytorium tego państwa, tam bowiem znajduje się domniemana siedziba Rady Europejskiej. Posiedzenia najczęściej odbywają się w stolicy tego państwa, ale nie jest to reguło. Natomiast posiedzenia nadzwyczajne są z reguły zwoływane do Brukseli, ale również ta reguła nic jest ściśle przestrzegana. W deklaracji, dołączonej do traktu nicejskiego, przewidziano, że już po poszerzeniu Wspólnoty do iS państw wszystkie posiedzenia Rady Europejskiej będą zwoływane do Brukseli, tam więc znąjdować się będzie jej siedziba”.

Posiedzenia trwąją zwykle dwa dni: od południa pierwszego dnia do południa dnia następnego. Obrady rozpoczyna wspólny obiad, po którym zwoływana jest pierwsza sesja plenarna. Wieczorem odbywają się dwie. odrębnie zorganizowane kolacje. Pierwsza dla szefów państw i rządów oraz Przewodniczącego Komisji a druga dla ministrów spraw zagranicznych oraz pozostałych członków Komisji W czasie kolacji odbywają sic nieformalne konsultacje i dyskusje. Dragi dzień obrad rozpoczyna kolejna sesja plenarna, a po niej następuje obiad. Ostatnią fazą spotkania staje się konferencja prasowa, w której równocześnie uczestniczą: Przewodniczący Rady oraz Przewodniczący Komisji. Przedstawiają oni wyniki obrad. Tekst komunikatu jest przygotowywany przez cały czas trwania obrad. Oficjalnym dokumentem, podsumowującym obrady, stają się>.,.Wnioski Prezydencji’’' Czasem uczestnicy przyjeżdżają dzień wcześniej i wtedy obrady rozpoczną wspólne śniadanie, po którym zbiera się sesja plenarna.

W czasie spotkania odbywa się też wiele rozmów o charakterze dwustronnym. Najczęściej mają one miejsce podczas kolacji lub po kolacji pierwszego dnia oraz podczas śniadania w drugim dniu obrad. W tej dziedzinie rekord ustanowił francuski prezydent F. Mitterand - w czasie jednego szczytu wspólnotowego w roku 1984 odbył on aż 30 spotkań bilateralnych²⁴, na których omawiano problemy „interesujące obie strony”.

ⁿ Zob. D. Wood. B. Yesiliada. The Emerging European Union. Whiic Plaint-Londno-Mclboume-Auckland-Toronto 1996. i. 5 i nasi.

■' Declaration (No 22) on ihc venue for European Councils. Treaiy of Nicc nmendine iheTrtłi; on European Union, the ireaties cMablishing ihc European Communitiei and ccnain rolami acu. OJ C 80/01. s. 85.

⁹⁴ Zob. szerzej M. Wcstlakc. The Council of ihe European Union. London 1995. s. 261 nasi

9.1 J. Kompetencje

Kompetencje międzypaństwowej Rady Europejskiej nieustannie rosną, zarówno kosztem Rady, jak i Komisji. Obecnie mają one przede wszystkim charakter polityczny i polegają na podejmowaniu nowych inicjatyw, w czym Rada Europejska zastępuje przede wszystkim Komisję, oraz na regulowaniu problemów, głównie kosztem Rady. Ocena ta nie może być jednak całkowicie jednoznaczna, ponieważ dzięki istnieniu Rady Europejskiej Komisja uzyskuje nową możliwość prowadzenia bezpośrednich rokowań z szefami państw i rządów, a obrady Rady Europejskiej w praktyce przygotowuje Rada. Działania Rady Europejskiej powodują takie faktyczne ograniczanie kompetencji decyzyjnych Parfamentu Europejskiego oraz Trybunału. W tym drugim przypadku powodem jest ponadprawne podejście do integracji”, polegające na podejmowaniu decyzji politycznych, niepodlegających interpretacji i kontroli Trybunału Europejskiego.

Kompetencje Rady Europejskiej podzielić można na (I) poliłyczne^a tylko wyjątkowo prawne, (2) kontrolni oraz (3J kreacyjnej.

Po pierwsze, najważniejsze kompetencje Raiły Europejskiej mieszaat sff w grupie kompetencji politycznych. Polegają one na faktycznym podejmowania decyzji unijnych na szczeblu strategicznym. W tym zakresie Rada    -

ogólnopolityczne, mające na celu rozwój Unii. ocenia stan unijnej gospodarłCEOtat formułuje ogólne wskazówki polityczne, dotyczące tego zadania. Ponadto, poszukuje nowych pól współpracy w dziedzinie poszerzania integracji, a takie podejmo*-je decyzje polityczne w sprawie przyjmowania nowych członków Linii.

Czy Rada Europejska możc'znueHic swoją rolę i stać się Radą Ministrów, podejmującą decyzje prawnie wiążące? Teoretycznie nic nie stoi na takiej transformacji, jeżeli Rada Europejska rozpatruje sprawy wspólnotowe'

W praktyce rozwiązanie to nie było stosowane, ze względu na SMfl|B||pplgpjnfi/ formalny charakter obrad Rady Ministrów i przewidzianą w Traktacie konieczność co najmniej konsultowania jej decyzji z Parlamentem. Jednak w sprawie Unii Walutowej obowiązują obecnie przepisy specyficzne. Mianowicie, decyzje na temat przystąpienia do realizacji jej trzeciego etapu podejmowała Jtada w składzie sze-

^B N. Nugcnl ocenia. Ze „wzrost nictraktatowcgo podejścia do integracji w łpośdb nieuchronny powoduje spadek wpływu Trybunału**. N Nugent. The Goremment and PótUHt af ihe wMpMH Union. Houndmills—London 1999 (Founh Edition). s. 203.

^:'* P. Craig oraz C. De Burca wymieniają az osiem głównych kompetencji Rady Europejskiej. Przyczynia się ona do: rozwoju całej Wspólnoty, korygowania jej ttrukiury. formułuworu* inicjatyw konstytucyjnych, oceny stanu europejskiej gospodarki, rozwiązywania konfliktów. przyjmowania strategii politycznych, utrzymywania stosunków zewnętrznych ora/ rozpatrywania wniosków okee syjnych. |w:| EC Law. Text. Casrs. and Materials. Oaford 1995. s 55-56.

¹⁷ Zob. T. C. Hartley, The Foundations of European Conuuunitt Utfi on Inuodurrtan to thr Conailutionai and Administmihre Imw of the European Cummunttr, O*ford 1994. s. 23. Inne stanowisko w tej sprawie zajmuje C. Mik. Europejskie prawo » jpólnotoue. Zagońn.. nią leoru i ptakt. .* i t I, Warszawa 2000. s. 131.