DSC01126 (3)

336 INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE

W Traktacie wymieniono siedem obszarów kompetencyjnych, w których k®. sultacja Komitetu Regionów jest obligatoryjna. A contrarto, oznacza to. iż w pąs-padku zaniechania zwrócenia się do Komitetu o wyrażenie opinii, akt wspólnotom zostałby przyjęty z naruszeniem istotnej reguły proceduralnej, a więc Trybuni mógłby orzec jego nieważność.

Po pierwsze, w dziedzinie zatrudnienia Komitet Regionów, razem z Konin:-tem Ekonomicznym i Społecznym, opiniuje nowe i ważne akty, wymagane praż traktat amsterdamski, które dotyczą wytycznych, jakie Wspólnota będzie tera kierowała do państw członkowskich w zakresie realizowanej przez nie pojmij zatrudnienia. Ponadto Komitet wypowiadać się będzie także w sprawie środków, jakie Wspólnota zamierza stosować, aby zachęcić państwa do prowadzenia wspólnej polityki w tym zakresie. W związku z realizacją Unii Wałutowej oraz prtem-dywanymi jej skutkami społecznymi, wywołanymi niewielką elastycznościąrynb pracy, postanowienia te mają ogromne znaczenie dla funkcjonowania wielu współ notowych regionów.

Po drugie. Komitet Regionów musi opiniować różne akty dotyczące zagadnień społecznych pod kątem ich skutków regionalnych. W tym zakresie mieszczą się opinie na temat aktów kształtujących funkcjonowanie Europejskiego Fundusn Społecznego, szkolenia zawodowego, poprawy bezpieczeństwa pracowników społecznego integrowania osób bezrobotnych, zabezpieczenia społecznego, ochrony interesów pracowniczych, zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom a-wodowym czy dotyczące prawa pracowników do organizowania związków zawodowych.

Po trzecie. Komitet opiniuje działania Unii w dziedzinie rozwoju kulić: państw członkowskich oraz poszanowania ich narodowej i regionalnej różnorodności. Musi formułować swoje opinie, gdyby Rada podjęła projekty zastosowana środków zachęcających państwa do realizacji tych celów.

Komitet Regionów opiniuje też wiele aktów w takim samym zakresie jak Komitet Ekonomiczny i Społeczny, ale z innego punktu widzenia, a mianowicie pod kątem ich skutków regionalnych. Są to sfery, po czwarte, dotyczące ochrony zdrowia, po piąre, ochrony naturalnego środowiska człowieka, po szóste, funkcjonowania europejskich sieci transportowych i rozwoju transportu, oraz, po siódme, spój ności gospodarczej i społecznej.

Ta ostatnia kwestia ma bardzo istotne znaczenie, ponieważ rozbieżności pomiędzy poszczególnymi obszarami Unii są nadal bardzo znaczne. Obok regionów I wysoko rozwiniętych i nadal szybko rozwijających się, funkcjonują tam bowiem I obszary ekonomicznie słabe i przeżywające istotne problemy społeczne. Zaliczyć I do nich można regiony państw przyjętych w poszerzeniu południowym (Grecji I Hiszpania. Portugalia), ale także Irlandii, południowych Włoch czy byłą NRD I Przed przyjęciem traktatu z Maastricht rozpiętość dochodów na jednego mieszkań- I

ca w skrajnych przypadkach była aż dziesięciokrotna¹”. Podstawowe przyczyny tego rozwarstwienia to: peryferyjne położenie geograficzne lub geopolityczne regionu. brak infrastruktury produkcyjnej, niski poziom wykształcenia i kwalifikacji ludności, niekorzystna struktura gospodarcza, w której dominuje rolnictwo, oraz wysoki poziom bezrobocia³⁶⁰.

Do kontrolnych funkcji Komitetu Regionów zaliczyć można obowiązki instytucji wspólnotowych, polegające na przekazywaniu mu różnych sprawozdań, które Komitet rozpatruje i może, z własnej inicjatywy, wyrażać na ich temat swoje opinie. Przypadków tych jest znacznie mniej, w stosunku do przywileju, który posiada Komitet Ekonomiczny i Społeczny Komisja w odstępach trzyletnich musi składać, między innymi Komitetowi Regionów, raport z realizacji przepisów dotyczących postępów w dziedzinie wspólnotowej spójności ekonomicznej i społecznej. Ulu Komitetu Regionów zagadnienia te są niezwykle ważne, w ramach Wspólnoty bowiem nadal występują bardzo głębokie różnice poziomu gospodarczego i społecznego. Jest to szczególnie istotne w wypadku regionów rolniczych oraz położonych na wyspach. Cci polityki spójności stanowi natomiast wspieranie harmonijnego rozwoju wszystkich jej części składowych,

Innym, niesłychanie dla Komitetu Regionów ważnym obszarem spraw jest subsydiamość. W specjalnym protokole, dołączonym do tntkinlu amsterdamskiego, zobowiązano Komisję do podejmowania wiciu działań, mających na celu zapewnienie pełnej realizacji tej zasady. Jednym z nici) jest obowiązek przygotowywania przez Komisję specjalnego raportu na ten temat. Raport len ma być doręczany także Komitetowi Regionów³⁶¹.

Opiniodawcza aktywność Komitetu nie jest tak wysoka, jak w wypadku Komitetu Ekonomicznego i Społecznego, ale również jest stabilna, ponieważ jego coroczna działalność prawie się mc zmienia. Komitet Regionów zwykle formułuje około 50 opinii. W roku 1998, na sześciu sesjach plenarnych, Komitet wydał 9 opinii obligatoryjnych, 22 opinie fakultatywne oraz 15 opinii z własnej Inicjatywy. Ponadto uchwalono cztery rezolucje''"'. W roku 2000 Komitet ilormuluwnl 15 opinii obligatoryjnych, 19 fakultatywnych, 24 własne zależne, 14 własnych oruz 8 rezolucji³⁶³.

¹¹⁹ W Hamburgu wynosiła 27000 ecu. s w Norie w Portugalii zaledwie 2000nu. ;<* L Cta maga. Polityka regionalna. |w:| Unia Eurapejika, f. 126: zob. Ił/ II ArmiUong, Th* Kol* and Km-Imion of European Community Reglonai Policy, |wij Th* European Union and litr Heghta, '■ '* i DHL

Pór. W. Wcidenfcld. W, Wetach, Europa ud A do Z Pad/f/tnd lm*irat)l *urnpt)lkkl, Gliwice 1995. s. 226-227.

^kl Protocol No 30 on the application of Ute principia ai wMdJStHy and |»ti|MUMIIIy (1997), [w:| Teniput. n. 46.

^a: European Commission. General report on the aclirllirs uf the Isiap/an Union IW* lliilj sek-Uuembourg 1999. s. 425 i naw.

** European Commisskiu. General report on the tuilnilet O] the European tjnhm 1000. Hm*-icts-Uuerabourg 2001. a. 403.