330 INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE
W dziedzinie spraw społecznych opiniodawcze uprawnienia Komitetu są rór nież rozbudowane. Dotyczą one aktów kształtujących funkcjonowanie Europo-skiego Funduszu Społecznego, szkolenia zawodowego, poprawy bczpieczeńs»i pracowników, społecznego integrowania osób bezrobotnych, zabezpieczenia tpo-łccznego, ochrony interesów pracowniczych, zapobiegania wypadkom przy prań i chorobom zawodowym czy prawa pracowników do organizowania związki* zawodowych. Szczególne miejsce zajmuje Komitet w dziedzinie ochrony pm kobiet, a zwłaszcza zapewnienia im równego dostępu do pracy i równego irafcn-wania w pracy.
Do kontrolnych funkcji Komitetu Ekonomicznego i Społecznego zaliczyć można obowiązki instytucji wspólnotowych, polegające na przekazywaniu nc różnych sprawozdań, które Komitet rozpatruje i może, z własnej inicjatywy., wyrażać na ich temat swoje opinie. Tak więc Komisja w odstępach trzyletnich mes składać, między innymi Komitetowi Ekonomicznemu i Społecznemu, sprawozda nie z realizacji przepisów dotyczących obywatelstwa Unii Europejskiej. Rówiuet co trzy lata Komisja składa mu raport na temat postępów w dziedzinie ekonomia nej i społecznej spójności. Corocznie Komisja składa także raport dotyczący polityki społecznej, w dziedzinie edukacji, kształcenia zawodowego i młodzieży, włącznie z analizą demograficznej sytuacji Wspólnoty, a także odrębny rapon dotyczący przestrzegania przepisów regulujących zasadę subsydiamości
Opiniodawcza aktywność Komitetu jest dosyć wysoka i stabilna, poniewa*jego coroczna działalność prawie się nie zmienia i zawsze wynosi blisko 200 takich aktów. Na przykład, w 1998 r. Komitet Ekonomiczny i Społeczny, w czasie dziewięciu sesji plenarnych, wydał 71 opinii obligatoryjnych, 89 opinii fakultatywnych oraz 32 opinie z własnej inicjatywy2'*. Natomiast w 2000 r. w czasie dziewięciu sesji przyjęto 54 opinie obligatoryjne, 56 fakultatywnych oraz 44 własne*5’,
9.5.4. Rola decyzyjna
Określenie roli decyzyjnej Komitetu Ekonomicznego i Społecznego nie jest zadaniem trudnym. Jest on organem doradczym, a jego formalnie zagwarantować wpływ na treść aktów wspólnotowych jest niewielki. Jednak faktyczny wpty* wydaje się znacznie bardziej zasadniczy. Komitet reprezentuje obywateli Wspólnoty oraz wiele ich bardzo różnych interesów. Jednocząca się Europa nie może Id ceważyć ich opinii. W tym znaczeniu, działalność Komitetu służy dziełu łagodzenia .demokratycznego deficytu” Unii Europejskiej i pewnie dlatego jego robi i kompetencje wciąż rosną, choć nadal w obrębie kompetencji doradczych.
Samoocena, dokonana przez obecną Przewodniczącą Komitetu, jest znacznie] wyższa Widzi ona jego misję przede wszystkim w reprezentowaniu europejskiej
m Europem Commił.tion. General report on the actieities of the Europe.au Union 199$. Bral Mh-Uuctnbouri 1999. t. 4X2.
' ” Europem Gomnńetan. General report on the actMties of the Europcan Union 2000. Bral tete-Łmesaboari 2001. e. 400.
331
społeczności obywatelskiej oraz w powstawaniu zjednoczonej Europy. Oddolny entuzjazm Komitetu, dotyczący realizacji tego ambitnego i ekscytującego celu, ma ułatwić jego realizację240. Zdaniem Kl-S. Komitet już teraz odgrywa kluczową rolę w unijnym procesie decyzyjnym241.
9.5.5. Sposoby podejmowania decyzji
Procedura rozpatrywania wniosków pr/cz Komitet Ekonomiczny i Społeczny jest następująca. Jeżeli jeden z organów uprawnionych zwróci się z. prośbą o wyrażenie opinii lub jeżeli Komitet sam wyrazi zamiar sformułowania jej. to taka inicjatywa jest kierowana do jednej z sześciu wyspecjalizowanych sekcji Komitetu. Sekcja powołuje grupę studyjną, która opracowuje projekt opinii Treść opinii jest przyjmowana przez plenarne posiedzenie Komitetu i wysyłana do trzech głównych instytucji wspólnotowych oraz publikowana Wysyłana jest treść opinii całego Komitetu, jego wyspecjalizowanej sekcji oraz protokół obrad.
Traktat nie przewiduje specjalnego systemu podejmowania decyzji w Komitecie Ekonomicznym i Społecznym. Wynika z tego, iż są one przyjmowane zwykłą większością głosów.
Komitet Regionów jest najmłodszą instytucją Unii Europejskiej, zosutl bowiem powołany do życia dopiero w traktacie i Maastricht po to. by reprezentować interesy regionalne oraz strzec przestrzegania zasady subtydlamoki. Ogólną przesłankę jego funkcjonowania stanowi przeciwdziałanie zbyt silnym tendencjom centralizacyjnym2’* Od czasu powołania można obserwować wzrost jego kompetencji i roli decyzyjnej. Niemniej jest on nadal organem jedynie doradczym'4'.
Zgodnie z traktatem rzymskim, wśród podstawowych celów Wspólnoty wymieniono osiągnięcie harmonijnego, zrównoważonego i samopodKzymująugo się rozwoju (ari. 2), a wśród koniecznych działań wzmacnianie spójnokt ekonomicznej i społecznej (art. 3). Temu ostatniemu zagadnieniu poświęcono też cały tytuł XVII Traktatu. Cel działania Komitetu Regionów sumowi przyczynianie się do realizacji wymienionych zadań w taki sposób, aby dokonywać koncentracji irod
240 Economic and Social Commiuw. Tht ESC, o brid/r 6rt«<< n limp- ant rtzll wdrty. hUpy/ivww.a's.eu.int/en/wg/plaąuc!te„cJitni
U1 Economic and Social Commmcc. Woiiinf uf ihi> ESC. lill(K//sww w*. cu iirt/en/mjj/w tłcJnni
M Por. P. Craig, G. De Blina. EC Lo»- Tcxi, Gun and MiUniub. 0«N>J 1991, t MU