1098872306

•    położenie (wymiar przestrzenny),

•    wewnętrzny, indywidualny układ elementów naturalnych i kulturowych,

•    indywidualny rozwój historyczny,

•    znaczenie, jakie ludzie nadają danym miejscom,

•    integralna część większej całości,

•    miejsce w systemie przenikania idei.

W specyfikacji Lukermana występują trzy rodzaje czynników: przedmiotowe (wymiar przestrzenny, układ elementów), podmiotowe (znaczenie, jakie ludzie nadają), oraz czasowe (rozwój historyczny). Ten ostatni spina dwa pierwsze, wskazując jednocześnie na rolę tradycji (kultury), w której uformowany został człowiek i krajobraz, stanowiący syntezę czasu historycznego i teraźniejszego.

Ryc.l. Schemat specyfikacji miejsca opracowany na podstawie czynników E. Lukermana - szkic Kinga Zinowiec-Cieplik.

Wśród licznych sposobów i środków, jakie człowiek wykształcił dla oswajania przestrzeni, niewątpliwie ważne znaczenie ma to wszystko, co służy określeniu przeznaczenia i komponowania krajobrazu, czy też użytkowej funkcji danego miejsca. Chodzi tu o umiejętność, która pozwala organizować otoczenie poprzez wydzielanie w nim miejsc prywatnych, wręcz intymnych takich jak: miejsca mieszkalne, sypialnie, atria w rzymskim budownictwie, prywatne ogrody, oraz przestrzeni publicznych: agory, place miejskie, ulice, skwery, parki itp. Aby obiekty te mogły zostać zaakceptowane przez użytkowników, a tym samym uznane jako trwałe wartości, muszą z jednej strony posiadać cechy indywidualne (niepowtarzalne), z drugiej symboliczne, stanowiące swego rodzaju identyfikator danej społeczności.

„Przestrzeń tworzona przez architektów krajobrazu - stwierdza Aleksandra Lis¹ - powinna służyć człowiekowi nie tylko w sensie funkcjonalnym. Nie mniej istotną rolę odgrywa zjawisko identyfikacji z przestrzenią pozwalającą jednostce znaleźć swoje miejsce w środowisku, w jakim żyje. Proces identyfikacji

1

Lis A. 2000, Psychologia środowiska i jej znaczenie dla architektów krajobrazu, III Forum Architektury Krajobrazu, Warszawa, str.22.