1105140672

II. NAUKA O PRZESTĘPSTWIE

§7. Ogólne pojęcie przestępstwa

PRZESTĘPSTWO - czyn człowieka, zabroniony przez ustawę pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek, zagrożony karą powyżej 1 miesiąca pozbawienia wolności, 1 miesiąca ograniczenia wolności lub 30 stawek dziennych grzywny, bezprawny, zawiniony i społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy

C?m człowieka - podmiotem przestępstwa może być tylko osoba fizyczna. Wyjątki od tej zasady określa Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary C?YD..W..CP?.y.!IU?.Qjy^ ka/nego - zewnętrzne zachowanie zależne od woli człowieka (czyli działanie pod wpływem przymusu bezwzględnego (vis absoluta) nie jest czynem, natomiast działanie pod wpływem przymusu względnego (vis complusiva) jest czynem, co nie znaczy, że występuje odpowiedzialność karna)

Bezprawność czynu

• Z reguły czyn wypełniający znamiona określonego typu przestępstwa jest bezprawny, jednak w wyjątkowych okolicznościach może nastąpić wyłączenie bezprawności czynu (np. gdy ktoś narusza nietykalność osobistą innej osoby w ramach obrony koniecznej - obezwładniając napastnika)

•    Personalna zarzucalność popełnionego czynu, której granice określa ustawa, ustanawiając przesłanki winy i wskazując okoliczności wyłączające winę

•    Teorie winy: psychologiczna, normatywna, kompleksowa

•    Przesłanki winy: strona podmiotowa przestępstwa, wiek

•    Przesłanki negatywne (okoliczności wyłączające winę): niepoczytalność sprawcy (art. 31 KK), błąd (art.28-30 KK), działanie na rozkaz (art.318 KK), stan wyższej konieczności (art. 26§2 KK)

•    Art.31§3 KK jest wyjątkiem od zasady winy - osoba odurzona jest de facto niepoczytalna, ale jej czyn traktuje się jako zawiniony

Społeczna szkodliwość czynu

•    Art. 1§2 KK-przy znikomej szkodliwości społecznej nie ma przestępstwa

•    Oportunizm - decyzja o odmowie wszczęcia postępowania zależy od organów procesowych (np. gdy koszty procesu są wyższe niż straty poniesione w wyniku przestępstwa)

•    Legalizm - organy procesowe są zobowiązane do wszczęcia postępowania. Później można je umorzyć, np. ze względu na znikomą szkodliwość społeczną

•    Definicje przestępstwa: formalne i materialne. Formalne są ograniczone do wskazania znamion, w materialnych poza znamionami występują cechy, które były powodem uznania czynu za przestępstwo przez ustawę (no. Społeczna szkodliwość)

•    Kryteria społecznej szkodliwości - art. 115§2 KK, jest to katalog zamknięty

Przesłanki przedmiotowe: rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu

Przesłanki podmiotowe: waga naruszonych obowiązków, naruszone reguły słuszności i stopień ich naruszenia, zamiar, motywacja, (zamiar rozważamy tylko wtedy, kiedy jest możliwość popełnienia przestępstwa w różnych zamiarach. Np. kradzież można popełnić tylko w jednym zamiarze)