Nauki pokrewne i pomocnicze:
- kryminologia -> nauka o przestępstwie, jako zjawisko społeczne. Twórcą jest Cezary Lombroso.
Pole biologiczne, psychologiczne i socjologiczne(teorie-pozytywistyczne[dlaczego oni to robią— przestępcy]-a ntypozy ty wi styczny.
•penologia nauka o karze, zajmuje się opisem kar obowiązujących w powszechnych obowiązujących przepisach oraz postulatami zmian systemów karnych.
-wiktymologia -> nauka o ofierze, najstarszą teorię utworzył Beniamin ( przyczynienie do przestępstwa, skazał typy ofiar, czy są takie cechy osobowości, które czynią się podatnymi na pokrzywdzenie) ;ofiara przyśpieszająca (czy krótka spódniczka może sprzyjać przestępstwom seksualnym); wiek, a przestępczość, najczęściej ofiarą są młodzi mężczyźni do 24 roku życia. Dzisiaj: refleksja na tym jak ofierze pomóc, zwiększenie odszkodowania dla pokrzywdzonego, zaczęto tworzyć w latach 60 Państwo fundusze kompensacyjne dla ofiar; w Polsce(Falandysz, prof. Bieńkowska) - powództwo adhezyjne, z urzędu odszkodowanie, mediacja między ofiarą a sprawcą. Europa- kompensacja dla ofiar przestępstw, mediacja.
Ofiara wyłącznie winna przestępstwa- wyłudzenie odszkodowania
-penitenciarvstvka-> nauka wyodrębnia się z prawa karnego wykonawczego, zajmuje sie efektywnym sposobem realizacji kary pozbawienia wolności. W Polsce 154 zakłady karne, na głowę skazanego wg standardów 4mkwadratowych(3metry), pozbawienie wolności-pozbawiamy wolności lokomocyjnej poza obrębem zakładu, a co z resztą? (Internet, radio, osobno łazienka);
-polityka kryminalna->nauka zajmująca sie zapobieganiem, wykrywaniem przestępstwa kryminalistyka-* nauka pomocnicza, bliższa prawu karnemu procesowemu , wykrywanie i utrwalanie śladów przestępstw, taktyka kryminalistyczna- grupuję wiedzę na temat metod śledczych, wykrywaczach, jak prowadzić przesłuchania, jak prowadzić okazanie,
-medycyna sądowa-> prawo karne procesowe, zabezpieczenie śladów na ciele ofiary, nauka o przyczynach śmierci (data zgonu, temperatura), lekki uszczerbek na zdrowiu(medycy sądowi to zauważyli)
-psychiatria sądowa-> ocena poczytalności sprawcy w czasie popełnienia czynu, proces karny, ale troszkę tez materialnym; na początku XX wprowadzono poczytalność ograniczoną;