20 Rozdział % Prostytucja jako zjawisko społeczne
Renesansowe kurtyzany łączyły piękno i talent. „Talenty tych dam nie ograniczały się bynajmniej li tylko do sztuki uprawiania miłości, wiele z nich było artystkami”12. Veronika Franco, będąca kurtyzaną, biegle władała kilkoma językami i była utalentowanym muzykiem. „Urocza kurtyzana gardziła ignorancją i najwyraźniej sama czerpała największą rozkosz ze zdobywania wiedzy”'5.
Kurtyzany potrafiły radzić sobie w życiu i wcale nie były przykładem słabej płci, bowiem, jak pisze wspomniany już Croyat,
[...] strzeż się wdawać z nią w poufności w rozmowie. Ta córa słońca jest zimna i przebiegła. Nade wszystko zaś nie staraj się dawać jej salarium inujuitańs (opłata za grzech) niższą, niż jej przyobiecałeś, bądź też całkiem zbiec od niej; ona wtedy albo spowoduje, że jej Ruffiano poderżnie ci gardło, jeśli zdybie cię gdzieś w mieście, lub też sprawi, że zostaniesz aresztowany i wtrącony do lochu, w którym przebywać będziesz dopóty, dopóki nie zapłacisz jej wszystkiego, cóżeś był obiecał14.
To właśnie w epoce renesansu zaczęto je nazywać kurtyzanami, czyli prostytutkami wysokiej rangi.
Na ogół pod pojęciem „kurtyzana” rozumiano wolną prostytutkę, która w przeciwieństwie do prostytutki pracującej w domu publicznym - przyjmowała klientów we własnym, eleganckim mieszkaniu, przy czym klienci ci byli mniej liczni, ale za to o wiele bogatsi15.
„Kurtyzany niekoniecznie musiały mieć stosunek seksualny z klientem, czasami wystarczała sama rozkosz patrzenia na nie”16. Wiąże się to ze współczesnym sponsoringiem, gdzie niekoniecznie występuje kontakt fizyczny, a dziewczęta często w zamian za prezenty lub pieniądze oferują swoje towarzystwo.
W epoce renesansu bardzo często z tej formy zaspokajania potrzeb korzystali kapłani. Sekretarz papieża Aleksandra VI Borgii w swoich zapiskach notował:
[...] po kolacji, w której uczestniczył papież, wpuszczano około 50 kurtyzan, które tańczyły ze służącymi lub zaproszonymi gośćmi, początkowo ubrane,
12 N. Rober ts, Dziwki w historii —prostytucja w społeczeństwie zachodnim, tłum. L. Engel king, Warszawa 1997, s. 159.
13 Tamże.
14 M. Karpiński, Najstarszy zawód świata, dz. cyt., s. 56.
15 K. Imieliński, Manowce..., dz. cyt., s. 78.
16 Tamże, s. 79.