1841899580

16 ZARYS BIOGRAFICZNY

cze jej twórczości literackiej. Dwa lata później dedykowano jej księgę pt. „Upominek”, w której znalazły się utwory wielu autorów. W 1894-1896 prowadziła wykłady z literatury i kultury polskiej dla młodych dziewcząt. Zajmowała się ponadto działalnością społeczno-filanlropijną. Na rzecz Kasy ubogich organizowała często loterie, pomagała osobiście i skłaniała znajomych do ofiar na cele charytatywne, zabiegała o zagraniczne stypendia dla zdolnej młodzieży.

W 1899 była ostro atakowana przez część prasy za umożliwienie druku rosyjskiego tłumaczenia „Argonautów” z rękopisu, co spowodowało wyprzedzenie polskiego pierwodruku. W 1902 była współorganizatorką jubileuszu Marii Konopnickiej, dla której za uzyskane fundusze zakupiono dom z ogrodem w Żarnowcu. W 1904 Orzeszkowa była kandydatką do nagrody Nobla, ale jej nie otrzymała. W 1905 przeciwstawiając się, nie po raz pierwszy zresztą, wzrastającemu antysemityzmowi, współdziałała przy wydaniu zbioru szesnastu nowel żydowskich „Z jednego strumienia”, poprzedzonego przedmową jej pióra. W tym też roku podjęła współpracę z Kurierem Litewskim, od 1907 była kierowniczką literacką, w 1907-1909 drukowała tu felietony „O książkach”. W 1908-1909 współpracowała z Przeglądem Powszechnym (tu jej proza poetycka „Z myśli wieczornych”). Była też członkiem honorowym Koła literacko-artystycznego we Lwowie oraz Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich w Warszawie. Zmarła 18 maja 1910 w Grodnie i tam została pochowana. W pogrzebie 23 maja 1910 uczestniczyły delegacje z różnych stron Polski. W testamencie zapisała bibliotekę i dary z okazji jej jubileuszy wileńskiemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk, którego była współzałożycielką i pierwszym członkiem honorowym.