1841899804

56 JERZY PARZYNSKI

sadnicze: czy w tych warunkach, gdy widzi się tak bliską łączność między celami, nie powinno się rozważyć kwestii koordynacji metod wcielania tych celów w życie, współpracy w obopólnym działaniu? A jeśli tak — to przy użyciu jakich sposobów i środków?

Odpowiedź na to pytanie wymaga głębokiego rozważenia i przeanalizowania złożonej i wielopłaszczyznowej problematyki. Wymaga dopracowania się tego, co należałoby nazwać: metodyką współpracy prasy z wymiarem sprawiedliwości.

Czy doszliśmy już obecnie do momentu, w którym problem ten można postawić tak przed środowiskiem zawód owo-prawniczym, jak i dziennikarskim jako „sprawę do załatwienia”? Wydaje się, iż problem ten ostatnimi laty powoli, lecz wyraźnie już dojrzał. Na tyle, iż możemy tu powiedzieć, że metodyka racjonalnej, społecznie zasadnej współpracy, współdziałania między prasą a wymiarem sprawiedliwości jest wciąż jeszcze postulatem, ale mamy już pewne przesłanki po temu, aby dokonać próby stopniowej realizacji tego postulatu.

Jak widać z tego sformułowania, zachowujemy w naszej tezie dużą ostrożność, widząc możliwość poczynienia tu zaledwie pierwszych kroków, ale opartych już o pewne przemyślane, uświęcone doświadczeniem interpretacje przepisów normatywnych, koncepcje doktrynalne, o wnioski wypływające z judykatury oraz z bieżącej praktyki warsztatu zarówno sądowniczego jak i prasowo-dziennikarskiego.

Problemowe kontakty między funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości i prasą rozwijają się na kilku płaszczyznach. Przeanalizować więc trzeba najpierw płaszczyznę normatywną, która reguluje styk wzajemnego działania prasy i wymiaru sprawiedliwości pewnymi konkretnymi przepisami. Normatywne podstawy i wskazania dla kontaktów prasy z wymiarem sprawiedliwości odczytać można z całego szeregu aktów i zbiorów prawa pozytywnego, z treści przepisów rozsianych w tych zbiorach. I tak np. w ustawach karnych: w kodeksie karnym i przepisach związkowych odnajdziemy materialno-prawne przesłanki do określania granic swobody dziennikarskiej (szeroka grupa tzw. przestępstw przez wypowiedź, a w szczególności problematyka krytyki i zniesławień z art. art. 255 i 256 kodeksu karnego³) oraz szczególnie interesująca

’) Art. 255 k. k.: <§§ 1—3):

§ 1. Kto pomawia inną osobę, instytucję lub zrzeszenie, choćby nie mające osobowości prawnej, o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć je w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności podlega karze aresztu do lat 2 i grzywny.

§ 2. Nie ma przestępstwa, jeżeli zarzut był prawdziwy. Jeżeli zarzut uczyniony był publicznie, to dowód prawdy przeprowadzić wolno tylko wówczas, gdy sprawca działał w obronie uzasadnionego interesu publicznego lub prywatnego, własnego lub cudzego, a nadto dowód nie dotyczy okoliczności życia prywatnego lub rodzinnego.

§ 3. Wyrok skazujący należy na wniosek oskarżyciela ogłosić w czasopismach na koszt skazanego...

Art. 256 k. k.: (§§ 1—2):

§ 1. Kto obraża godność osobistą innej osoby w jej obecności albo chociażby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby obraza do osoby tej dotarła, podlega karze aresztu do roku lub grzywny.

§ 2. Jeżeli obrazę wywołało wyzywające zachowanie się oskarżonego lub jeżeli obrażony odpowiedział obrazą wzajemną lub naruszeniem nietykalności cielesnej sąd może sprawcę od kary uwolnić...