Kierunek/Specjalność: |
MiBM / Eksploatacja Pojazdów Samochodowych |
Tytuł przedmiotu: |
Silniki spalinowe ES-1 |
Semestr, wymiar godz. (W, L), pkt.: |
VII - W2 (2 pkt.); VIII - W6!, L1 (4 pkt.) |
Semestr VII
WYKŁADY: Wykład wprowadzający do przedmiotu. Rozwój konstrukcji silników spalinowych. Podział silników spalinowych. Podstawowe wielkości i definicje. Teoretyczne podstawy pracy silnika spalinowego. Obiegi teoretyczne. Założenia do obiegów i ich sprawność. Różnice obiegu teoretycznego i rzeczywistego. Rzeczywisty obieg cieplny silnika czterosuwowego Zl i ZS. Zamknięty i otwarty wykres indykatorowy. Wykres kołowy faz rozrządu. Procesy obiegu rzeczywistego. Proces napełniania i jego parametry. Przepływy czynnika w układzie dolotowym. Współczynnik napełnienia cylindra i charakterystyka napełnienia. Proces sprężania. Zagadnienia wymiany ciepła. Proces rozprężania i wylotu. Paliwa silnikowe. Rodzaje paliw. Podstawowe własności benzyn silnikowych i olejów napędowych. Skład chemiczny i frakcyjny. Stała stechiometryczna i współczynnik składu mieszanki. Granice zapalności. Liczba oktanowa i cetanowa. Paliwa alternatywne. Parametry eksploatacyjne paliw silnikowych. Proces spalania w silniku o zapłonie iskrowym. Teorie spalania. Przebieg i parametry procesu spalania w silniku Zl. Anomalie spalania. Konstrukcja komór spalania w silnikach Zl. Proces spalania w aspekcie eksploatacji silnika. Tworzenie mieszanki i proces spalania w silniku ZS. Rozpylenie paliwa, przepływy i zawirowania w komorze spalania. Rola okresu opóźnienia samozapłonu. Fazy spalania. Parametry i przebieg procesu. Typy komór spalania w silnikach ZS. Parametry robocze silnika. Średnie ciśnienie indykowane. Moc indykowana i użyteczna. Sprawności. Bilans cieplny. Metody regulacji mocy i obciążenia silnika. Wpływ czynników konstrukcyjnych i eksploatacyjnych na parametry robocze silnika. Podstawowe charakterystyki silnikowe: prędkościowe, granicy dymienia, detonacyjna, regulatorowa, obciążeniowa, uniwersalna, regulacyjne. Wskaźniki elastyczności silnika. Eksploatacyjne interpretacje charakterystyk silnikowych. Współpraca silnika z pojazdem. Toksyczność spalin silników spalinowych. Podstawowe składniki toksyczne spalin. Przyczyny występowania i metody ograniczania emisji toksycznych składników spalin. Dymienie w silnikach ZS. Podstawowe metody pomiaru toksyczności spalin silników Zl i ZS. Normy i regulaminy dotyczące toksyczności spalin silnikowych. Czynniki eksploatacyjne wpływające na toksyczność spalin silnika. Układy zasilania silników i układy oczyszczania spalin. Zasilanie gaźnikowe, wtryskowe. Układy zasilania silników ZS. Podstawowe cechy konstrukcyjne układów zasilania. Konstrukcja reaktorów katalitycznych. Eksploatacja układów zasilania i reaktorów katalitycznych.
Semestr VIII
WYKŁADY: Cel i metody doładowania silników spalinowych. Teoretyczne podstawy doładowania. Doładowanie bezsprężarkowe, mechaniczne, turbodoładowanie, doładowanie typu Comprex. Konstrukcja i budowa poszczególnych systemów doładowania. Eksploatacyjne cechy doładowania silników spalinowych. Kinematyka i dynamika układu korbowo--tłokowego. Siły masowe. Rozkład sił i momentów w układzie korbowo-tłokowym. Zasady wyrównoważania układów korbowo-tłokowych. Konstrukcja układów korbowo-tłokowych. Eksploatacja układu korbowo-tłokowego i układu rozrządu. Mechanika układu rozrządu silników spalinowych. Systemy konstrukcyjne i uwarunkowania eksploatacyjne układów rozrządu. Obliczenia wymiarów głównych silnika spalinowego. Ogólne zasady projektowania silników spalinowych. Konstrukcja głowic i kadłubów silnika. Obliczenia cieplne i wytrzymałościowe. Materiały konstrukcyjne stosowane do budowy silników. Eksploatacyjne cechy głowic i kadłubów silnikowych. Układy: zapłonowy, smarowania i chłodzenia w silnikach spalinowych. Cechy konstrukcyjne i warunki eksploatacyjne. Obiegi teoretyczne i rzeczywiste: silnika dwusuwowego, silnika Wankla, silnika Stirlinga. Tendencje rozwojowe współczesnych silników spalinowych.
LABORATORIUM: Ćwiczenia w zakładzie Z-6: Sporządzanie charakterystyk: obciążeniowej,
prędkościowej eksploatacyjnej i prędkościowej mocy dławionej silnika Zl. Sporządzanie charakterystyk eksploatacyjnych: kąta wyprzedzenia zapłonu i współczynnika składu mieszanki silnika Zl. Pomiar sprawności mechanicznej silnika metodą obcego napędu. Ćwiczenia w zakładzie Z-7: Sporządzenie charakterystyki prędkościowej i regulatorowej silnika ZS. Sprawdzenie i regulacja układu wtryskowego (pompa wtryskowa, przewód wysokiego ciśnienia, wtryskiwacz) silnika wysokoprężnego. Sprawdzenie charakterystyki prędkościowej pompy wtryskowej. Ćwiczenia w zakładzie Z-8: Podstawowe charakterystyki silnika dwusuwowego. Ćharakterystyka regulacyjna składu mieszanki silnika Zl z wtryskowym układem zasilania. Charakterystyki regulacyjne silnika dwusuwowego.
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Prof. dr hab. inż. Bronisław Sendyka
Jednostka organizacyjna: Instytut Pojazdów Samochodowych i Silników
_Spalinowych (M-4)_