2192972328

W literaturze podnosi się również, że aby system infrastruktury etycznej był skuteczny, powinna się ona składać z następujących elementów:

-    silnego politycznego wsparcia dla realizacji celu, jakim jest etyczne działanie administracji,

-    dobrego, egzekwowanego prawa regulującego potencjalne standardy właściwego zachowania (regulacje karne i urzędnicze),

-    zintegrowanych z systemem zarządzania mechanizmów egzekucji odpowiedzialności (kodeksy etyczne, procedury, kontrola administracyjna i parlamentarna) i wspierania zachowań etycznych (instytucje świadczące urzędnikom pomoc),

-    działań na rzecz socjalizacji zawodowej urzędników (działania edukacyjne i szkoleniowe),

-    zapewnienia odpowiednich warunków wykonywania służby (bezpieczeństwo zatrudnienia, płace, prawo do odmowy wykonania nielegalnych i nieetycznych działań).¹⁴

2. Uregulowania prawne z zakresu etyki służby publicznej w Polsce

A. Konstytucja

Konstytucja w art. 153 stanowi, że w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w urzędach administracji rządowej działa korpus służby cywilnej. Przy czym Michał Kulesza i Magdalena Niziołek są zdania, że wartości te należałoby rozszerzyć na całą służbę publiczną. Warto też wspomnieć, że nie tylko ustawa o służbie cywilnej powołuje się wprost na wymienione przez konstytucję wartości, ale również ustawa o pracownikach samorządowych z 2008 roku wymienia zasady: zawodowego, rzetelnego i bezstronnego wykonywania zadań.

Ich zdaniem zawodowy charakter oznacza wykonywanie zadań państwa przez funkcjonariuszy, którzy traktują swoją pracę jako zawód zapewniający im źródło utrzymania oraz wybór określonej ścieżki kariery zawodowej; oznacza także profesjonalizm urzędników, tj. pełnienie służby ze znajomością rzeczy i w sposób kompetentny. W grę wchodzi tu zarówno profesjonalizm ogólnie wymagany w ramach regulacji prawnych od urzędników publicznych, jak i pewne kwalifikacje szczególne niezbędne do zajmowania konkretnego stanowiska od kandydata na nie.¹⁵

Rzetelne wykonywanie zadań państwa obejmuje, zdaniem autorów, uczciwość w prezentowaniu propozycji rozwiązywania pojawiających się problemów i zagadnień, wskazywania na różne alternatywne drogi postępowania i informowania o ich możliwych

¹⁴    Ethics in the Public Sernice 1996, s. 27-44; cyt. za: D. Długosz w: Administracja..., s. 255-256.

¹⁵    Szerzej M. Kulesza, M. Niziołek, Etyka..., s. 160-161.