2192972415

struktury w złączu uniemożliwiają niejednokrotnie w trakcie analizy metalograficznej ścisłe określenia szerokości odcinków. W efekcie złącze spawane jest agregatem przenikających się obszarów metalu o zróżnicowanej strukturze i w konsekwencji o różnych właściwościach wytrzymałościowych i eksploatacyjnych Ta nieunikniona makroniejednorodność złącza często nie odbija się w praktyce na jego przydatności eksploatacyjnej (dotyczy to przede wszystkim złączy ze stali niskowęglowych.), może jednak w określonych przypadkach ograniczać przydatność złącza lab być przyczyną awarii konstrukcji spawanych w trakcie eksploatacji (pęknięcia, lokalne ubytki korozyjne itp.).

Przedstawiony wyżej schemat złącza spawanego odpowiada warunkom spawania jednowarstwowego stali niskowęglowych i niskotopowych. Przy układaniu spoin wielowarstwowych w wyniku powtórnego oddziaływania cyklu cieplnego, mającego charakter wyżarzania, następuje ujednorodnienie i rozdrobnienie struktury spoiny i materiału, rodzimego w poszczególnych odcinkach strefy wpływu ciepła. Spoina posiada wówczas drobnoziarnistą znormalizowaną strukturę ferrytyczno-perlityczną z wyjątkiem ostatniej warstwy o typowej strukturze materiału lanego (dendrytycznej) lub podhartowanego. Zjawisko to jest wykorzystywane w praktyce przy spawaniu stali skłonnych do hartowania dla tzw. samoczynnej obróbki cieplnej spoin wielowarstwowych. Polega ona na układania spoiny wielowarstwowej cienkimi ściegami, po czym na warstwie licowej zostaje ułożony symetrycznie tzw. ścieg wyżarzający o szerokości lica. Ścieg ten jest następnie usuwany za pomocą obróbki mechanicznej (szlifowanie).

Ważnym parametrem cyklu cieplnego spawania, wpływającym na rozkład struktur w połączeniach spawanych, jest czas wyżarzania, zwłaszcza w wyższych zakresach temperatur au-stenityzowania. Czas ten decyduje o wielkości ziarna struktury połączeń.

Procesy spawalnicze wiążące się ze stosowaniem dużych mocy liniowych (spawanie lukiem krytym, elektrożużlowe, spawanie gazowe), w których spoina pozostaje w stanie ciekłym przez stosunkowo długi okres czasu, wpływają na tworzenie się w połączeniach spawanych gruboziarnistych struktur - charakterystycznych dla materiału przegrzanego (struktury Widmannstattena). Z kolei procesy spawalnicze charakteryzujące się małymi mocami liniowymi (np. spawanie ręczne elektrodami otulonymi), w których sukcesywnemu stapianiu i prawie natychmiastowej krystalizacji ulegają tylko niewielkie objętości materiału, zapewniają tworzenie się w połączeniach spawanych struktur drobnoziarnistych.

7