stuacja jest zawsze czyjaś. W tym samym środowisku sytuacja sytuacja poszczególnych pracowników może być znacząco różna.
Przykłady różnych klasyfikacji sytuacji:
-ze względu na podmiot ( np. sytuacja podwładnego, kierownika, itp.);
-ze względu na aktywność podstawową (specjalność, główne zadania, np. sytuacja kierowcy, sytuacja magazyniera, sytuacja problemowa, sytuacja decyzyjna);
-ze względu na elementy otoczenia i ich stan (np. sytuacja normalna, awaryjna itp.)
Sytuacje można rozpatrywać w aspekcie bodźcowym i zadaniowym.
Oddziaływanie sytuacji jako układu bodźcowego, czyli stymulacyjnego, jest dwojakie: -niespecyficzne i -specyficzne.
Niespecyficzne oddziaływanie sytuacji na człowieka polega na regulacji ogólnego poziomu aktywacji, czyli pobudzenia systemu nerwowego, to znaczy ogólnej gotowości do reagowania na bodźce.
Skala:
niska słaba optymalna wysoka bardzo wysoka
Głęboki sen—>lekki sen—> budzenie się --> czuwanie — >silne pobudzenie emocjonalne
Specyficzne oddziaływanie sytuacji polega na tym, że wywołuje ona określone reakcje organizmu, np. reakcje ucieczki, ataku, chwytania, odpychania itp. Niektóre z tych reakcji są wrodzone, inne nabyte: odruchy warunkowe, nawyki, przyzwyczajenia itp.,
Postulat: Sytuacja pracy powinna być sytuacją normalną, a nie trudną.
Sytuacje normalne to takie, gdy zadania stawiane pracownikowi są dostosowane do warunków zewnętrznych i wewnętrznych podmiotu; np. pracownik otrzymuje zadanie, które może być wykonane w danych warunkach (oświetlenie, narzędzia pracy, czas itp.) oraz dyspnuje odpowiednimi informacjami i kompentencjami (umiejętnościami). Gdy warunki są najlepsze z możliwych, wówczas mówimy o sytuacji optymalnej.
Sytuacje trudne wymagają od pracownika zwiększonej aktywności. Mogą to być:
Sytuacje deprywacji. Podmiot działający jest pozbawiony czegoś, co jest ważne dla normalnego funkcjonowania, gdy nie są zaspokój one jakieś ważne potrzeby.
Sytuacje przeciążenia. W tej sytuacji podmiot działa na granicy swoich możliwości fizycznych, umysłowych, emocjonalnych itp.
Sytuacje utrudnienia. W tych sytuacjach sąjakieś braki albo przeszkody.
Sytuacje konfliktowe. Tu człowiek znajduje sie w działaniu sił przeciwstawnych, np.