page0130

128 PLATON.

układzie ciał, które od dziesięciu tysięcy lat zawsze malowane tym samym sposobem, są wybornym wzorem dla młodzieży '); unosi się nad regularnością kalendarzową, z którą różne religijne tańce i śpiewy tylko w pewnych świętach są wykonywane²); pochwała uczenie arytmetyki w szkołach elementarnych³); podziwia konserwatyzm w muzyce, ale dodaje, że inne ustawy nie wiele warte⁴); zastanawia się nad koniecznym tamże, ale niepraktycznóm w sobie połączeniem kapłaństwa z władzą królewską⁵); potępia srogość złudzi nad Nilem* dla cudzoziemców, bo ich wykluczają od uczt i ofiar wspólnych⁶). Wszystkie te uwagi trafne, niekiedy nawet głębokie, są tego rodzaju, że robią pobyt Platona w Egipcie prawdopodobnym, ale miasto Sais wystarczało zupełnie do zebrania podobnych spostrzeżeń. Współczesne zresztą wypadki nie pozwalały Grekowi zapuszczać się w głąb kraju. Był Egipt aż do końca wojny peloponeskiej perską prowincyą, nie źle rządzoną, po którój cudzoziemiec, opatrzony w należyty paszport, mógł podróżować bezpiecznie. Herodot bez żadnych przeszkód dojechał do Elefantyny. Z wyjątkiem krótkiego powstania Inarusa i Amyrteu-sza w 454, podczas którego posiłki ateńskie dotarły aż do Memfis, panował spokój zupełny. Dopiero pod koniec wojny peloponeskiej (405) nowy Amyrteusz, wnuk pierwszego, ogłosił się królem narodowym , ale ta ruchawka nad ujściem rzeki nie mogła mieć wielkiego znaczenia, skoro jeszcze w 401 pod Kunaxą, kontyngens egipski walczy w armii Artaxerxesa, a równocześnie jakiś Psami-tik, także w błotach deltowych, przybiera tytuł królewski. Dopiero w 399 Nefereusz I (Naifaurot), założyciel 29. dynasty i z Men-des, dochodzi do jakiejś potęgi. Otóż Platon mógł tylko za jego rządów (399—393), albo w pierwszych latach jego syna Hagara (393—380) być w Egipcie⁷) a podówczas ich panowanie nie się-

') Legg. II. p. 656. d.

²) Ibid. VII. 799. a. ^s) Ibid. VII. p. 819. a.

⁴)    Ibid. II. p. Ó57. a: vop.o&ETty.ov p.kv gjv xa\ ^oXra>.ov ó;rcp|3aXXóvTto; (co do owoców wychowania za pomocy stałych typów malowanych), aXX khrspa cpauX av supotc auTÓik. tg oto S’guv to ~zo\ (jLOUac/r^ aXjjxte'; te xa\ a;tov kwota; etc.

⁵)    Po lit. p, 290. d.

⁸) £*&• ^XI1- P- 953- e.

⁷) Porów. Maspero, Histoire ancienne des peuples de /’Orient p, Ó58. sq. (4 wyd.); Brugsch-Bey, Geschichte Aegyptens unter den Pharaoncn. Leipzig

1877. p. 770.

http://rcin.org.pl