Inżynieria finansowa Tarcz8

128 Innowacje finansowe, jako atrybut...

pszenicę zwykłym nabywcom po cenie rynkowej i w tym samym czasie zamknąć swój kontrakt futures. Takie działanie jest racjonalne przy dobrej koniunkturze na rynku pszenicy. Jeżeli założymy, że rolnik sprzedał swój kontrakt o wartości, na przykład, 10.000 zł na początku sezonu, a na dwa dni przed realizacją kontraktu można go sprzedać za 50.000 zł, ponieważ jest wysoki popyt na pszenicę wówczas rolnik ma dwie możliwości. Pierwsza, to pozostanie przy kontrakcie futures, zaakceptowanie wezwania do dostawy i dostawa pszenicy za 10.000 zł. Druga możliwość polega na odkupieniu kontraktu za 50.000 zł i zaakceptowaniu straty 40.000 zł, ale jednocześnie rolnik sprzeda pszenicę po rynkowej cenie na wolnym rynku za 50.000 zł.

Gdyby ceny spadły do 5.000 zł, rolnik może dostarczyć pszenicę po wcześniej ustalonej w kontrakcie cenie lub sprzedać kontrakt z 5.000 zł zysku i sprzedać pszenicę na rynku kasowym za 5.000 zł.

Zatem bez względu na to, czy ceny pszenicy wzrosną, czy spadną rolnik decydujący się na dostawę towaru lub zamknięcie kontraktu za gotówkę, otrzyma 10.000 zł, czyli tyle ile zaplanował na początku sezonu.

Z przedstawionego przykładu wynika, że w przypadku wielu walorów (szczególnie dóbr materialnych) proces dostawy może być kłopotliwy i nieopłacalny. Właśnie po to, aby uniknąć przyjęcia dostawy, większość uczestników rynku futures zawiera przed terminem dostawy transakcje kompensacyjne. W konsekwencji jeżeli inwestor naprawdę chce się pozbyć zapasów lub kupić określone walory, robi to na rynku gotówkowym z pominięciem rynku futures.

Ponieważ do momentu wezwania do dostawy kupujący i sprzedający nie mają ze sobą praktycznie żadnego kontaktu (pośrednikiem jest izba rozrachunkowa) stosunkowo łatwo jest każdemu z inwestorów wycofać się ze zobowiązań na rynku futures bez rzeczywistej dostawy. Transakcja kompensacyjna oznacza zatem zakup i sprzedaż identycznego kontraktu futures co sprawia, że inwestor nie zajmuje żadnej pozycji na rynku futures. Aby mówić o transakcji kompensacyjnej konieczne jest tylko spełnienie tego, że kupno (sprzedaż) musi obejmować dokładnie taki sam kontrakt futures, który był przedmiotem wcześniejszej transakcji.

Transakcję kompensacyjną może zawrzeć każda ze stron wcześniej realizowanej transakcji w dowolnym momencie przed datą wygaśnięcia kontraktu. Z możliwości transakcji kompensacyjnej w praktyce korzysta większość inwestorów na rynku futures.