2277150993

z dokładnością znacznie mniejszą. Bardzo istotne są koszty wytworzenia odkuwek. W przypadku małej ich liczby tańsze będą odkuwki swobodne, gdyż nie potrzeba wykonywać drogich matryc. Natomiast w produkcji wielkoseryjnej opłaca się wykonać matrycę. Koszt jednostkowy w takim przypadku będzie niższy z uwagi na mniejszy czas jednostkowy oraz na niższe koszty obróbki skrawaniem (mniejsze są naddatki na skrawanie),

-    odlewy: półfabrykaty uzyskane w procesie odlewania: w piasku, kokilach, ciśnieniowego. Odlewy mogą być wykonywane z żeliwa, staliwa, brązów, mosiądzów, stopów aluminium, magnezu itp. Odlewy stosuje się na wyroby o skomplikowanych kształtach oraz wtedy, gdy niemożliwe jest wykonanie ich z innych półfabrykatów. Ponadto istotne mogą być własności żeliwa, które posiada własności tłumienia drgań,

-    tworzywa sztuczne: półfabrykaty w postaci płyt, rur, prętów oraz wypraski. Tworzywa sztuczne stosuje się, gdy warunki pracy wyrobu tego wymagają. Ponadto stosuje się je na wyroby o skomplikowanych kształtach. Tworzywa posiadają dużą odporność na korozję, są lekkie oraz posiadają inne, specyficzne własności,

-    wyroby wykrawane i wytłaczane z blachy: uzyskane w procesie obróbki plastycznej na zimno (wykrawania, wytłaczania). Półfabrykaty tego rodzaju stosuje się raczej w produkcji masowej lub w przypadku, gdy konstrukcja wyrobu narzuca taki typ półfabrykatu, np. półfabrykat w postaci miseczki z blachy.

Półfabrykaty często dobierane są przez konstruktora (w przypadku odkuwek i odlewów często konstruktor wykonuje ich rysunki) i technolog może jedynie zaproponować pewne zmiany. Jeżeli konstruktor nie narzuci półfabrykatu, technolog musi sam dokonać wyboru.

Na dobór półfabrykatów wpływają następujące czynniki:

-    wielkość produkcji,

-    koszt wyrobu,

-    materiał wyrobu,

-    kształt wyrobu.

Dla produkcji seryjnej raczej dobieramy odkuwki i odlewy zamiast półfabrykatów spawanych czy wyrobów walcowanych (jednak na wał posiadający w miarę regularny kształt dobrym półfabrykatem będzie pręt okrągły). W przypadku produkcji jednostkowej wybieramy raczej wyroby walcowane, blachy, półfabrykaty spawane.

Materiał wyrobu - jeżeli materiałem wyrobu będzie żeliwo, to wybieramy odlew (może to być, np. odlewany z żeliwa wałek). Jeżeli materiałem będzie brąz to wybieramy odlew, tuleję, wałek z brązu.

Koszt wyrobu - na koszt wyrobu wpływa wielkość serii, rodzaj półfabrykatu, prostota konstrukcji wyrobu. Odkuwki i odlewy są drogie, lecz obniżają koszty procesu technologicznego. Materiały walcowane są tańsze, lecz proces technologiczny może być drogi. Należy więc przeprowadzić kalkulację (obliczyć koszt jednostkowy dla różnych wariantów półfabrykatu) i wybrać rozwiązanie optymalne.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1.    Jaka j est defini cj a proce su produkcyj nego?

2.    Jakie czynności składają się na proces produkcyjny?

3.    Jaka jest definicja procesu technologicznego?

4.    Jaka jest struktura procesu technologicznego?

5.    Co to j est operacj a?

6.    Co to jest zamocowanie?

7.    Co to jest zabieg?

„Projekt współfinansowany ze środków europejskiego Funduszu Społecznego"