2628896681

upowszechniała teoretyczne i praktyczne zasady nowoczesnego pszczelarstwa⁷³. Podobnie pozostałe rozprawy zwracały uwagę na podanie nowych rad praktycznych (np. Tomasz Nutt Nowa przewiewna metoda chowu pszczół).

Obfitą literaturę dotyczącą jedwabników, jako nowej gałęzi hodowli, reprezentowało dzieło Kurowskiego 0 możliwości i potrzebie zaprowadzenia w naszym kraju jedwabnictwa. Znany propagator nowoczesnego rolnictwa widział w upowszechnieniu hodowli źródło szybkiego zysku. Podał więc, obok ogólnych wiadomości o historii jedwabnictwa, zasady hodowli i zbierania przędzy. Problematyka ta znalazła swoje miejsce także na łamach „Tygodnika Rolniczo-Technologicznego”, za pośrednictwem którego sprowadzano morwy dla zgłaszających się ziemian⁷⁴.

Pozostałe dwie prace skupiają swoją uwagę na zagadnieniu ekonomiki gospodarskiej. Autorzy podawali zasady optymalnego prowadzenia majątków, pokazując wzory prowadzenia rachunkowości. Nieco inny charakter posiadała rozprawa Kurowskiego, podająca zalety nowego systemu rolnego związanego z oczynszowaniem włościan (co było przedmiotem zainteresowania również Towarzystwa Rolniczego), jako szczególnie ekonomicznego. Autor powtarza przy tym, podobnie jak w pracach wcześniejszych, zasady „wyrozumowanego^>> gospodarowania.

Wspomniane nowe propozycje nie mogły obyć się bez propagowania przemysłu rolnego, jako stwarzającego możliwość podniesienia zysków. Prace Kurowskiego:

0    wypalaniu wódki, Wyrabianie cukru z buraków, Wyrabianie spirytusu z buraków, bądź Jana Koncewicza Piwowarstwo i Praktyczny wykład sztuki gorzelniczej stanowią przykład opracowań poświęconych nowym w pierwszej połowie XIX w. gałęziom gospodarstwa wiejskiego. Prace te wykorzystywały zasady technologii chemicznej, ale z racji pomijania teoretycznej problematyki znalazły się w grupie literatury rolniczej. Ich głównym zadaniem było podanie praktycznych zasad przeróbki lub wytwarzania określonych produktów, z opisaniem konstrukcji potrzebnych urządzeń

1    procesu technologicznego.

Leśnictwo

Leśnictwo to drugi dział nauki o gospodarstwie wiejskim. Z tego zakresu zostało wydanych osiem prac przy pomocy subskrypcji. Rozprawa Aleksandra Po-łujańskiego poświęcona opisowi lasów Królestwa Polskiego i guberni zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego prezentuje stan lasów w poszczególnych guberniach według przyjętego schematu. Uwzględniona została zarówno klasyfikacja lasów, jak i przemysł drzewny w oparciu o zebrane wiadomości czerpane z akt Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, „Sylwana”, „Biblioteki Warszawskiej” i innych pism.

Poza tym statystycznym opracowaniem w prenumeracie ukazała się praca Antoniego Auleitnera przedstawiająca zasady hodowli, urządzenia i ochrony lasów oraz ich użytkowania. Drugie wydanie tej pracy stanowiło skróconą wersję obszernego wydania pierwszego z 1845 r., stanowiącego istotną pozycję w nielicznym piśmiennictwie poświęconym ogólnej problematyce leśnej. Wydaje się jednak, iż

⁷³ S. Brzozowski, W. Ziemacki, Mikołaj Witwicki, pionier postępowego pszczelarstwa w XIX wieku, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej”, seria B, z. 7:1963, s. 135-165.

'⁴ Wykaz Panów Ziemian, którzy nabyli nasienia morwowego. „Tygodnik Rolniczo-Technolo-giczny” 5 II 1838, nr 6, s. 48.

41