6
Aleksander Smoliński
czy ono jednej z radziwillowskich twierdz, mianowicie Birż, które strzegły północnych granic Żmudzi od strony Kurlandii. Autor omówił historię tej twierdzy w XVII w., w tym jej oblężenia, a także zawartość tamtejszego cekhauzu i znajdującą się tam artylerię, na którą składały się liczne działa spiżowe i żelazne oraz amunicja artyleryjska i różnorodny pomocniczy sprzęt artyleryjski.
Kolejny obszerny tekst Macieja Trąbskiego, historyka zajmującego się historią wojskową Rzeczypospolitej Obojga Narodów2 oraz pierwszej połowy XIX w.3 dotyczy artylerii wojsk koronnych z pierwszego etapu powstania kościuszkowskiego, czyli artylerii uczestniczącej w bitwach pod Racławicami i Szczekocinami. Autor omówił jej organizację oraz posiadany sprzęt i służących w niej ludzi, którzy zostali pokazani na tle artylerii innych państw europejskich, przede wszystkim zaś jej ówczesnych przeciwników', czyli rosyjskiej i pruskiej. Ponadto przedstawił on również udzi.il artylerii koronnej w wymienionych powyżej starciach powstania 1794 r., a także jej efektywność wrażaną w wralce.
Zupełnie odmienny charakter posiada natomiast następne studium przygotowane przez redaktora tomu Aleksandra Smolińskiego, który poza wieloma innymi kwestiami prowadzi badania również w zakresie mundurologii i kostiu-fMCMtiłjtMMH* (Ai SOO-zoJJjm nadana* Haoazpydicy npwrue* na MazdsóypzcKac npata). Pr.u a zbiór, pod red. A. A. KanaaeHa, A. A. Ckcnmu. B. B. AaHiAomsa, A. E. Aofiupa. Minek 2013.
J Vtde chociażby: M. Trąbski, Kawaleria narodowa w latach 177$-1788. Początki odrodzenia jazdy polskiej. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza wCzęstochowie. Zeszyty Historyczne". (Częstochowa) 2006, tom IX; idem, Kawaleria narodów k- latach Sejmu Czteroletniego na przy-kładzie II Ukraińskiej Brygady Kawalerii Narodowej. „Przegląd Wojsko wo-H istoryczny", (Warszawa) 2009, R.X (LXI), Nr I (226); idem, Kawaleria narodowa na Ukrainie w latach 1775-1788, [w:] Od Zborowa do NATO (1649-2009). Studia z dziejów stosunków polsko-ukraińskich od XVII do XIX wieku. Historia. Praca zbiór, pod red. M. Franza, K. Pietkiewicza, Toruń 2009; idem, Na żołdzie targowicy i carycy. Dzieje II Ukraińskiej Brygady Kawalerii Narodowej pomiędzy wojną 1792 roku a insurekcją kościuszkowską, „Przegląd H istoryczno-Wojskowy", (Warszawa) 2010, R.XI (LXII), Nr 3 (232); idem, Pułki przedniej straży wojska koronnego w latach 1768-1794, Zabrzc-Tamowski Góry 2012.
1 Vide choćby: M. Trąbski, Ciężka kawaleria państw europejskich w epoce napoleońskiej (na przykładzie formacji francuskich, rosyjskich, austriackich, pruskich i brytyjskich), [w:] Księstwo Warszawskie w historii i tradycji napoleońskiej (1807-2007). Praca zbiór, pod red. K. Bucholc-Srogosz, M. Trąbskiego, Częstochowa 2008; idem, Służb*i w kawalerii Królestwa Polskiego 1815-1850, „Przegląd Historyczno-Wojskowy", (Warszawa) 2008, R. IX (LX), Nr I (221); idem. Garnizony kawalerii armii Królestwa Polskiego w latach 1815-18 JO, na przykładzie dywizji strzelców konnych, [w:] Zamki, twierdze i garnizony Opola, Śląska i dawnej Rzeczypospolitej. Praca zbiór, pod red. T. Ciesielskiego, Zabrze 2010; idem. Kawaleria Królestwa Polskiego 1815-18JO, Warszawa 2011; idem. Zasady kon-skrypcji w armii Królestwa Polskiego na tle ówczesnych metod uzupełniania wojska, „Przegląd Historyczno-Wojskowy", (Warszawa) 2011, R.XII (LX liI), Nr 2 (235); Armia wielkiego księcia Konstantego. Wyszkolenie i dyscyplina Wojska Polskiego *• latach 1815-I8JO, Oświęcim 2013.