3147162630

Wywiad z prof.    Jarosław Jaworski: Cierpi Pani, kiedy spaceruje po - na przykład - Łodzi?

Jadwigą Łukaszewicz

Jadwiga Łukaszewicz: Och, w Łodzi bywam rzadko (śmiech).

Moje pytanie zrodziło się gdy byłem w Łodzi i zobaczyłem setki budynków z odpadającymi z fasad połaciami detalu architektonicznego.

Dla nas wszystkich zajmujących się tym zawodem jest niebywale przykrą sprawą tak ogromne zniszczenie, jakiemu ulega piękna architektura nowożytna. Miasta borykają się z problemami finansowymi i dużo łatwiej jest im znaleźć środki na konserwację gotyku niż architektury nowożytnej. Problematyka związana z detalem architektonicznym wykonanym w technice tzw. narzutu - jak w Łodzi - jest jednym z naszych priorytetów badawczych. Daleko posunięta korozja detalu architektonicznego i rzeźb wymusza przeprowadzenie studiów archiwalnych celem opracowania projektu restauratorskiego. podobnie jak ustalenie oryginalnej technologii i techniki wykonania. Rozwój technologii materiałów budowlanych i ich dostępność pozwala mniemać, że konserwacja, restauracja detalu architektonicznego na elewacjach nie powinna stwarzać problemów. Niestety, największym problemem, z jakimi się spotykamy, jest brak kompatybilności współczesnych materiałów budowlanych z materią zabytkową, która ulegała przez lata wpływom atmosferycznym. Jeżeli zastosujemy materiały fabryczne, to efekty nie będą dobre. Dlatego jesteśmy zmuszeni do opracowywania własnych metod restauracji detalu wykonanego w narzucie lub odlewie. A wydawałoby się przecież, że nie ma nic prostszego...

Czego więcej nauczy się w Waszym Zakładzie młody człowiek: teorii czy praktyki konserwacji?

Te proporcje rozkładamy równomiernie na trzy sfery: teorię, praktykę konserwatorską i kształcenie artystyczne. Pierwsza to sfera teorii: poznanie np. rozwoju detalu architektonicznego w ujęciu historycznym, właściwości i budowy materii, z której został wykonany. Druga sfera to zajęcia w pracowni konserwacji zabytków. Studenci zyskują na nich podstawą wiedzę i umiejętności w zakresie konserwacji kamienia naturalnego i sztucznego, ceramiki, drewna i metalu. Trzecia sfera, bardzo ważna, to zajęcia czysto artystyczne z rzeźby. Nasi studenci mają podczas studiów dziewięćset godzin rzeźby oraz kopii i wykonują na nich typowe projekty rzeźbiarskie.

Niesamowite, zawsze się mówi, że konserwator jedynie odtwarza, a tu...

Student, a później absolwent powinien przede wszystkim mieć wyjątkową wrażliwość i wyobraźnię artystyczną, oczywiście poparte wiedzą i umiejętnościami. Praca konserwatorska zawsze jest ingerencją, nie tylko w materię, ale również w sferę artystyczną. Nasze studia dostarczają niezwykle szerokiej wiedzy oraz umiejętności i - trzeba to podkreślić - są bardzo trudne. Staramy się tak przekazywać wiedzę, żeby absolwenci mieli świadomość konieczności tworzenia szerokich zespołów badawczo-konserwatorskich oraz umiejętność współpracy ze specjalistami z różnych dziedzin. Dla osób, które chcą świat widzieć wszechstronnie, nasze studia są rewelacyjne.

Tej całej wiedzy, o której Pani mówi, da nauczyć siedząc jedynie w salach wykładowych?

Integralną częścią naszych studiów są praktyki wakacyjne i wyjazdy studyjne. Niestety, sytuacja lokalowa Zakładu zmusza nas do pracy nad obiektami o małych gabarytach. W ciągu roku student pracuje nad kapitelem, detalem, płytą nagrobną, małą rzeźbą, kaflem, dzbanem z kości słoniowej albo metalu pokrytego emalią. W czasie wakacji staramy się wybierać obiekty gabarytowo większe.

„IM