3262346728

Materiały do wykładu „ Podstawy tribologii"

• wielofunkcyjne.

Dodatki smarnościowe jest to grupa związków chemicznych, działających w warunkach tarcia granicznego. Wyróżnia się dodatki:

•    przeciwzużyciowe (AW),

•    przeciwzatarciowe (EP),

•    modyfikatory tarcia.

Poprawę właściwości smarnych można również uzyskać w wyniku mieszania olejów mineralnych z estrami organicznymi, tłuszczami zwierzęcymi lub roślinnymi. Otrzymywane w ten sposób oleje są nazywane olejami kompaudowanymi.

Dodatki przeciwzużyciowe (dodatki AW - anti wear) przeciwdziałają    nadmiernemu    zużywaniu

współpracujących powierzchni skojarzenia trącego, a także zmniejszają współczynnik tarcia.

Mechanizm ich działania polega na tworzeniu na powierzchni metalu trwałej warstewki polarnych cząsteczek dodatku. Przylega on do powierzchni metalu, nie tworząc z nim trwałych związków chemicznych. Cząsteczki dodatku tworzą z powierzchnią metalu związki chemiczne lub są związane z podłożem międzycząsteczkowymi siłami van der Waalsa.

Dodatki przeciwzatarciowe (dodatki EP - extreme pressure) - przeznaczone do stosowania w tych przypadkach, gdy w skojarzeniu trącym występują bardzo duże naciski miedzy współpracującymi powierzchniami.

Rodzaj dodatku EP jest zależny od metali, jakie olej ma smarować.

Związki te na powierzchni metalu tworzą trwale przylegającą warstewkę, wchodząc w reakcję z warstewką tlenków żelaza przylegających do powierzchni metalu, w przypadku wystąpienia dużych nacisków i w wysokiej temperaturze towarzyszącej procesom tarcia metal-metal. W przypadku zniszczenia przylegającej warstewki dodatku, następuje jej szybkie odtworzenie.

faza zdyspergowana, stała, zagęszczacz - 10 ... 25%; (mydła metali, polimery, stałe węglowodory, a także substancje nieorganiczne np.: bentonity, żel krzemionkowy itp.)

dodatki poprawiające właściwości eksploatacyjne, modyfikatory struktury, wypełniacze - 1 ... 15%; mogą być one zawarte zarówno w fazie ciekłej jak i w fazie stałej.

Smar spełnia dużą rolę w przenoszeniu obciążenia zmniejszając tarcie i zużycie.

Smar może spełniać inne zadania, np.:

•    chłodzenie,

•    uszczelnianie.

Z tego powodu smary należy traktować jak każde inne tworzywo konstrukcyjne.

Jako środek smarny jest stosowane wiele substancji o różnych właściwościach. Podstawową cechą charakteryzującą substancje smarne jest smarność.

Innymi parametrami charakteryzującymi własności smarów plastycznych są m.in.:

•    penetracja,

•    temperatura kropienia,

•    wydzielanie oleju ze smaru.

Środki smarne - smary plastyczne

Smary plastyczne są to roztwory koloidalne dyspersje stałych zagęszczaczy w fazie ciekłej. W skład smarów jako reguła, wchodzą trzy podstawowe składniki: faza ciekła (osnowa) - 70 ... 90%; (olej mineralny, syntetyczny, roślinny lub ich mieszaniny),

Materiały do wykładu „ Podstawy tribologii"