"• A^/lu1 [cm1!
Materiały do wykładu „ Podstawy tribologii
Chropowatość powierzchni w dużym stopniu określa rzeczywistą powierzchnię styku. Można przyjąć, że całkowita wartość sił przyciągania adhezyjnego i oporu tarcia rośnie proporcjonalnie do rzeczywistej powierzchni styku, a więc ze zmniejszaniem się chropowatości rosną oddziaływanie adhezyjne, a co za tym idzie - opór tarcia, spowodowane tymi siłami
Dla każdej pary trącej można określić optymalną wartość chropowatości powierzchni, przy której opory tarcia będą małe a jednocześnie odporność na zużycie współpracującej pary ślizgowej jak największa.
Tarcie płynne - tarcie występujące w skojarzeniu trącym, gdy współpracujące powierzchnie skojarzenia trącego są całkowicie rozdzielone przez środek smarny
Tarcie płynne niekiedy jest utożsamiane z tarciem wewnętrznym, występującym w obrębie płynu (gazu lub cieczy) i przeciwdziałającym wzajemnemu przemieszczaniu się „warstw" płynu.
Warunki występowania smarowania hydrodynamicznego ustalone przez Towera:
odpowiednia lepkość cieczy smarującej, szczelina smarna powinna zmniejszać się w kierunku ruchu (klin smarny).
Zasada smarowania hydrodynamicznego polega na rozdzieleniu współpracujących powierzchni skojarzenia trącego samoistnie powstającym klinem smarowym, w którym ciśnienie równoważy istniejące siły (obciążenia).
Prędkość ścinania v w cieczach newtonowskich jest równoznaczna z gradientem prędkości warstewki cieczy. Charakteryzuje rozkład prędkości w warstwie cieczy. Dla cieczy newtonowskiej lepkość jest tylko funkcją temperatury i ciśnienia, a nie zależy od prędkości ścinania.
Przyczyną wzrostu oporów tarcia przy dużych chropowatościach powierzchni są zjawiska dekohezyjne związane z rysowaniem, bruzdowaniem i mikroskrawaniem powierzchni ślizgowej materiału. Powoduje to wzrost oporów tarcia i gwałtowny wzrost zużycia, w którym zasadniczy udział ma zużycie ścierne.
Materiały do wykładu „ Podstawy tribologii"
Krzywa płynięcia cieczy newtonowskich