3149489120

psychoanalitycznych, natomiast stosowane techniki analizują interakcje społeczne, zwłaszcza komunikacji interpersonalnej.

Głównym sposobem pracy w ramach tego podejścia jest terapia grupowa. Psychoterapia prowadzona analizą transakcyjną ukierunkowana jest na identyfikację destrukcyjnego skryptu (ogólne przeświadczenie dotyczące tego, kim jestem i do czego powinienem w życiu zmierzać, kim są inni ludzie), który jest nieświadomy i niewerbalny.

Celem psychoterapii jest wytworzenie konstruktywnego antyskryptu. Przedmiotem analizy są zachowania komunikacyjne osoby. W toku psychoterapii grupowej odbywa się identyfikacja tych zachowań (gier prowadzonych przez pacjentów) ze wskazaniem na ich negatywne rezultaty. Pacjenci uczą się analizować własne zachowania w kategoriach systemu pojęciowego analizy transakcyjnej.

Przedstawiciele: E. Beme (lata 60.)

-> terapia Miltona Ericksona

Podstawowym założenie terapii głosi, że ludzie mają naturalną zdolność do przezwyciężania trudności i rozwiązywania problemów. Terapeuta nie musi znać przyczyn trudności pacjenta, aby rozwiązać jego problem i dlatego nie potrzebuje ani spójnej teorii zaburzeń, ani żadnych ogólnych hipotez. W pracy terapeutycznej Erickson był pragmatykiem.

Celem psychoterapii jest ujawnianie i rozwijanie pozytywnych stron pacjenta i jego potencjalnej siły. Nie ma powodu, aby koncentrować się na jego dolegliwościach czy historii problemu. Terapeuta identyfikuje i odkrywa posiadane przez pacjenta możliwości i kompetencje, używając ich do inicjowania zmiany, jakiej pragnie pacjent, i której cel i charakter sam dokładnie określa. Pacjent wskazuje cel psychoterapii, a terapeuta obserwując zachowania pacjenta i powtarzane przez niego wzorce funkcjonowania, wzmacnia siłę działań służących zmianie. Jednocześnie hamuje zachowania, które zmianie nie służą. W psychoterapii Erickson stosował podejście dyrektywne. Dawał pacjentowi sugestie, używając niedyrektywnych technik. Korzystał ze specyficznego rodzaju hipnozy, traktując zjawisko łransowe jako naturalną zdolność każdego człowieka. Używał hipnozy jako zjawiska interpersonalnego, w trakcie którego sugerował istotne treści, dając pacjentowi możliwość wyboru, czy chce z tych sugestii korzystać. Przeciwnie niż w tradycyjnej hipnozie, która zawierała nakazy dla pacjenta, celem Ericksona nie było oddziaływanie na sferę intrapsychiczną. Uważał on, że psychoterapia kształtuje tylko warunki, w których pacjent może reagować spontanicznie i odmiennie niż dotychczas, co daje mu możliwość zmieniania się.

->neurolingwistyczne programowanie

Przedstawiciele: R. Bandler, J. Grinder (1975-1986).

Podejście to stanowi próbę integracji wątków pochodzących z terapii Miltona Ericksona, nurtu humanistycznego (terapia Perlsa) i podejścia systemowego (terapia Satir). Postuluje się powiązanie między procesami neurologicznymi, językiem i wzorcami zachowań komunikacyjnych, którymi kierują się ludzie. Doświadczenia składające się na wewnętrzną reprezentację rzeczywistości nie odpowiadają rzeczywistości obiektywnie istniejącej. Treść i forma danych zakodowanych w poszczególnych strukturach określana jest przez specyficzne dla człowieka właściwości neurologiczne, które decydują o tym, jakie informacje człowiek wybiera spośród wielu napływających i w jakiej formie zostają zapisane w jego systemie wiedzy. Właściwości neurologiczne określa wiodący system reprezentacji (wzrokowy, słuchowy, węchowy, smakowy, kinestetyczny), specyficzny dla

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

14