3545337033

Ireneusz Solmski

Potencjał rozwoju energetyki wiatrowej na Podkarpaciu oraz jego ograniczenia

Abstrakt

Wykorzystanie energii wiatru w Polsce rozpoczęło się około 20 lat temu. Pierwsza elektrownia wiatrowa (o profesjonalnej konstrukcji), pojawiła się początkiem la 90-tych w północnej części Polski, konkretnie w Lisewie k. Żarnowca, a więc tam gdzie zlokalizowana została Elektrownia Szczytowo - Pompowa Żarnowiec. Elektrownia ta o mocy 90 kW, była darem Duńczyków dla Polski. Tam też znajduje się rozpoczęta, a później zaniechana, budowa elektrowni jądrowej. W południowej Polsce w tym czasie, dr Zdzisław Ząber zaprojektował polską turbinę wiatrową i w Nowomagu nowosądeckim, uruchomiono produkcję prototypu turbiny o mocy 150 kW. Kilka sztuk tych turbin umieszczono m.in. w Beskidzie Żywieckim.

Naukową stroną wykorzystania energii wiatru w Polsce południowo-wschodniej, zająłem się ja i zespół dwóch pracowników zatrudnionych w PAN i AGH w Krakowie. Udokumentowano zasoby energetyczne wiatru dokonując pomiarów dla sześciu lokalizacji przez okres 10 lat w rejonie Przełęczy Dukielskiej. Do pomiarów i badań wykorzystano, skonstruowany w AGH komputerowy system monitoringu energii wiatru, jako pierwsze w Polsce urządzenie do automatycznej rejestracji parametrów wiatru. Po udokumentowaniu zasobów przeprowadzono ocenę ekonomiczną opłacalności i okazało się, że rejon ten nadaje się do wykorzystania energii wiatru i pod względem mocy i energii wiatru jest porównywalny do obszaru nadmorskiego. Po opublikowaniu wyników badań, zaczęło się pojawiać zainteresowanie u inwestorów krajowych i zagranicznych budową farm wiatrowych. Byłem i jestem nadal konsultantem wielu firm zagranicznych (Vestas, Martifer, Gamesa) i krajowych. Prezentacja przedstawia wymienione wyżej aspekty, odpowiadając m.in. na pytanie „Skąd się wzięły Wiatraki na Podkarpaciu?” Współpraca z firmą portugalską Martifer zaowocowała bowiem, budową farmy wiatrowej o mocy 10 MW w Łękach Dukielskich. Łącznie w rejonie Podkarpacia planowane jest w najbliższym czasie zainstalowanie około 500 MW mocy w turbinach wiatrowych. A oto poniżej charakterystyczne dane o potencjale mocy i energii wiatru w rejonie oraz jego średniej rocznej prędkości.

Zasoby energetyczne wiatru dla Podkarpacia:

MOC WIATRU: 300-500 W/m2 (Na 25 % woj. dobre i bardzo dobre warunki wiatrowe)

ENERGIA (potencjał teoretyczny): 114 TWh (całe województwo bez ograniczeń) PRĘDKOŚĆ WIATRU:

Na wys. 50 m - 4-6,5 m/s Na wys. 10 m - 3,1-4,9 m/s (dane empiryczne)

Na wys. 50 m 4,0-7,5 m/s (według modelu)

Ograniczeniami dla skali produkcji energii z wiatru w tym rejonie są szorstkość i ukształtowanie terenu, ochrona środowiska i dostępność do sieci. Te czynniki powodują że tylko 25 % obszaru województwa nadaje się do wykorzystania energii wiatru, zatem szacunkowa wielkość mocy możliwej do zainstalowania wyniesie:

-    ok. 1000 MW mocy zainstalowanej

-    ok. 2 TWh energii elektrycznej w roku

-    ok.1,3 % produkcji energii elektrycznej w Polsce.