3703947838

oznaczać coś płynącego. Pochodzenie tej nazwy tkwi ponoć głęboko w języku Celtów i pochodzi z czasów ich osadnictwa na ziemiach południowej Polski, a więc kontaktów z plemionami Słowiańskimi, które przybyły tu pierwsze. Tak zwana „Ekspedycja celtycka”, powołana przez Marcina Rudnickiego, pracownika naukowego Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego ma na celu rozwikłać tajemnicę osadnictwa celtyckiego wzdłuż biegu Wisły i ewentua Inych związków jej nazwy z językiem Celtów. Póki co, wiemy na pewno, że „Wisła” jako nazwa rzeki często pojawia się w różnych dziełach i dokumentach kronikarzy poszczególnych epok, czasów bardziej nam bliskich. Pierwsze wzmianki na jej temat pochodzą z ostatniego stulecia przed naszą erą, od samego Marka Agrypy (63-12 p.n.e.), wodza rzymskiego. Hasło „Wisła”, można też znaleźć w pracach wybitnego historyka rzymskiego Tacyta (ok. 55-ok. 120), który jako pierwszy opisywał Słowian, nazywając ich Wenedami.

Polski kronikarz, Wincenty zwany Kadłubkiem (ok. 1150-1223) - nazywał Wisłę „osią państwa”, a Jan Długosz (1415-1480)

- poetycko - pierwszą w Polsce i najsłynniejszą rzeką wśród Polaków. W średniowieczu mówiło się, że Wisła pozostawała życzliwa dla ludzi podczas całego cyklu prac rolnych, od zasiewów do zbiorów. Nadbrzeżne łąki, z soczystą zielenią traw i ziół, wykorzystywano do skarmiania bydła. To sprzyjało osadnictwu. W późniejszym dziejopisarstwie Wisła pojawiała się przy okazji opisów klęsk żywiołowych, głównie powodzi, ale i susz oraz pomorów, czyli epidemii.

Umacniający się od XIII wieku na ziemiach polskich zakon krzyżacki, prowadzący świadomą politykę gospodarczą, znacznie ograniczył żeglugę i ruch handlowy na Wiśle, która stanowiła główny szlak komunikacyjny całego kraju. Ostateczne rozgromienie krzyżaków zapoczątkowało „złoty wiek” w dziejach samej Wisły. W XVI wieku wraz ze wzrostem koniunktury na polskie zboże, runo leśne i drewno, zaczęła się rozwijać żegluga, szczególnie towarów. Żegluga wiślana stała się źródłem bogactwa szlachty i mieszczan, wpłynęła również na rozwój miast. W tym okresie głównym portem Bałtyku był Gdańsk. Na żyznych Żuławach c dlali się emi-

Godło domu Fukierów - hanzeatycki okręt jako symbol związku Wisty z Bałtykiem.

Ze zbiorów R. Chwiszczuka.

granci z Niderlandów, wdrażając nieznane na ziemiach polskich nowe technologie upraw roli. Liczne wojny w drugiej połowie XVII wieku zdecydowanie osłabiły kraj, przynosząc znaczne straty w ludziach i załamanie gospodarki. Kolejny wiek - XVIII - przyniósł krótkotrwałe zmiany, po czym Rzeczpospolita pogrążyła się w chaosie spowodowanym rozbiorami, tracąc jedną trzecią swego terytorium. Kraj stracił kontrolę nad dolną Wisłą, a tym samym dostęp do morza. Ruch handlowy przesunął się na Niemen i Dniepr. Stało

Wisła - rzeka Warszawy