3754969728

13

Operacjonalizacja celów nauczania i uczenia się polega na przekształcaniu ich postaci ogólnej i nadawaniu im kształtu sprecyzowanego, uszczegółowionego i konkretnego¹⁵.

Cel operacyjny powinien posiadać następujące cechy¹⁶:

1.    ODPOWIEDNI:    jego definicja nie może zawierać żadnych zbytecznych

treści.

2.    JEDNOZNACZNY:    będzie jednoznaczny, jeśli wyrazi to wszystko, co

uczący się potrafi zrobić dla wykazania, że „wie” albo „rozumie” lub „może zrobić”.

3.    WYKONALNY:    trzeba zapewnić, że to co uczący się powinien robić,

musi być rzeczywiście wykonane w określonym czasie i w dostępnych warunkach.

4.    LOGICZNY:    cel powinien być wewnętrznie niesprzeczny.

5.    OBSERWOWALNY:    jest zrozumiałe, że jeśli nie mamy sposobu

obserwowania postępu w osiągnięciu celu, to nie jest możliwe stwierdzenie czy cel został osiągnięty.

6.    MIERZALNY:    cel musi określać wystarczający poziom wykonastwa

ze strony uczącego się.

Szczegółowe cele lekcji powinny określać hipotetyczny wynik planowanego procesu nauczania. Każdy cel szczegółowy powinien składać się z trzech elementów¹⁷:

-    opis sytuacji, w której uczeń będzie manifestował zmiany w swoich zachowaniach,

-    pojęcie określające planowane zmiany w zachowaniu,

-    pojęcie kwalifikujące (normy), które dokładniej określają jakie minimalne zmiany w zachowaniu ucznia można już uznać za realizację celu.

¹⁵    K. Denek: Wartości i cele edukacji szkolnej, Poznali - Toruń 1994, s. 96.

¹⁶    J.J. Guilbert: Zarys pedagogiki medycznej, Warszawa 1983, s. 143.

¹⁷    S. Palka: Warunki efektywności nauczania w szkole średniej, Warszawa 1977, s.29.