Etapy utrzymania i doskonalenia SZJ
Podejście procesowe wymagane przez normę ISO 9001 oparte jest na tzw Kole Deminga zwanym
inaczej zasadą PDCA planuj (Plan) —» zrób (Do) —*■ sprawdź (Check) —> działaj (Act)
Można to przełożyć na 4 etapy działania:
• Planowani e j akości
• Sterowanie jakością
• Zapewnienie jakości
• Doskonal eni e j akości
Te etapy następują bezpośrednio po sobie w trakcie utrzymania i doskonalenia wdrożonego SZJ.
Planowanie jakości w MLD
1. Szacowanie potrzeb klienta - badanie rynku, rozmowy ze zleceniodawcami, pomoc w ustaleniu optymalnego panelu badań
2. Dostosowanie się do wymagań klienta (zaplanowanie usługi laboratoryjnej spełniającej wymagania klienta)
3. Zapewnienie odpowiednich metod badawczych, wyposażenia, personelu o odpowiednich kwalifikacjach i w ilości wystarczającej do bezpiecznej realizacji
4. Zapewnienie aktualnej, czytelnej i użytecznej dokumentacji SZJ
5. Walidacja (tam gdzie to niezbędne) - wykazanie przez dostarczenie obiektywnych danych, że metoda / urządzenie są przydatne do określonego celu. Walidacji nie wymagają metodyki stosowane zgodnie z zaleceniami producenta testów/aparatury, stosowane przez MLD bez modyfikacji własnych.
6. Zaplanowanie i wdrożenie kontroli jakości wewnętrznej / zewnętrznej dla całego panelu badań oferowanego przez MLD, z odpowiednią częstotliwością
7. Okresowa ocena podwykonawców (jeśli MLD korzysta z usług zewnętrznych)
8. Wyznaczenie a następnie okresowa weryfikacja celów jakościowych i zapewnienie środków na ich realizację
Sterowanie jakością w MLD
1. Prawidłowo zaplanowana, stosowana i oceniana kontrola jakości metod -wewnątrzlaboratoryj na
2. Stosowanie odpowiednich materiałów kontrolnych
3. Poddawanie się ocenie zewnętrznej - badania biegłości miedzylaboratoryjne
4. Zapewnienie personelu posiadającego doświadczenie i kwalifikacje do podejmowania działań z zakresu sterowania jakością badań
5. Ocena obszaru sterowania jakością u podwykonawcy(jeśli MLD korzysta z usług zewnętrznych mających wpływ na jakość badań)
6. W Medycznym Laboratorium Mikrobiologicznym (MLM) większość stosowanych metod to metody jakościowe, których charakter nie pozwala na ścisłe metrologiczne i statystyczne oszacowanie niepewności pomiaru. Zadaniem MLM jest dokładne oszacowanie wszystkich składników niepewności i ich oszacowanie na podstawie wiedzy personelu i wiarygodnych danych literaturowych, czy danych z walidacji. Kluczowe jest zapewnienie personelu o odpowiednich kwalifikacjach i w ilości odpowiedniej do bezpiecznego wykonywania badań. Materiałami kontrolnymi są szczepy wzorcowe, które muszą pochodzić z uznanych kultur, a szczególnym nadzorem należy objąć pasażowanie i przechowywanie materiałów kontrolnych. W przypadku metod ilościowych obowiązuje dokument PCA: EA-04/16.
Zapewnienie jakości w MLD
1. Należy tworzyć i odpowiednio przechowywać zapisy (dowody) z kontroli jakości wszystkich metod badawczych.
2. Należy udokumentować sprawne działania korygujące, zapobiegawcze i naprawcze
3. Należy udokumentować postępowanie z niezgodnościami i reklamacjami