4.2. Podstawowe dokumenty promujące rozwój opieki ŚRODOWISKOWEJ
Początek XXI wieku to dla psychiatrii środowiskowej zmiana wynikająca z międzynarodowego uznania jej za jedyny właściwy kierunek rozwoju opieki psychiatrycznej.
Znaczenie zdrowia psychicznego ludności, konieczność przygotowania programu reform, a także nadanie stosownej rangi działaniom w tym zakresie znalazło odzwierciedlenie m.in. w przyjęciu przez reprezentantów ministerstw zdrowia 53 krajów europejskich regionu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w obecności przedstawicieli Komisji Europejskiej i Rady Europy „Deklaracji o ochronie zdrowia psychicznego dla Europy” w styczniu 2005 r. [21] oraz w zapisach ogłoszonej przez Komisję Europejską w październiku 2005r. „Zielonej Księdze”, w sprawie poprawy zdrowia psychicznego ludności - proponującej strategię zdrowia psychicznego dla Unii Europejskiej (UE). [27]
Znajduje to wyraz w wielu deklaracjach WHO oraz Komisji Europejskiej.
Raport WHO (WHO 2001) World Health Organization. The Word Health Report 2001, Mental Health: New Understanding, New Hope, The Way Forward, World Health Organization, 110-111, zaleca stały wysiłek w kierunku przeniesienia miejsca leczenia pacjenta ze szpitali psychiatrycznych i innych instytucji długiego pobytu do opieki środowiskowej argumentując, że opieka ta wiąże się z wyższą jakością życia, gwarantuje lepsze respektowanie praw człowieka oraz lepszy bilans kosztów i korzyści. [23]
1. Wytyczne WHO (WHO 2003) „Organizacja Ośrodków Zdrowia Psychicznego” - „Opieka nad zdrowiem psychicznym powinna być realizowana przez ośrodki podstawowej opieki zdrowotnej oraz ośrodki środowiskowe. Duże i scentralizowane instytucje psychiatryczne powinny być zastąpione przez bardziej dostosowane do potrzeb ośrodki zdrowia psychicznego.” [20]
2. Podpisana przez Ministrów Zdrowia europejskiego regionu WHO Deklaracja Zdrowia Psychicznego dla Europy („Podjąć wyzwania, szukać rozwiązań” 2005) stanowi: „My Państwa Członkowskich Europejskiego Regionu WHO zobowiązujemy się popierać (...) rozwój ośrodków środowiskowych mających zastąpić opiekę dużych instytucji nad osobami z poważnymi problemami zdrowia psychicznego”. [21]