4387641320

15

INWIGILACJA AKTYWNOŚCI DUSZPASTERSKIEJ KSIĘŻY

do wzięcia udziału w tej akcji, wyjaśniali jej istotę i znaczenie dla Polski. Przykładowo ks. Antoni Zajdler z parafii św. Pawła w Sandomierzu dodał, że pożyczka idzie na dobry cel, na odbudowę państwa; ks. Szeląg z Obrazowa podkreślił, że poży czka idzie na rzecz odbudowy zniszczonego państwa i trzeba ją zadeklarować; ks. Roslaniec ze Staszowa, w czasie kazania wygłoszonego w Wiśniowej mówił, że państwo potrzebuje pożyczki i każdy z wiernych powinien zadeklarować pomoc w odbudowie państwa; ks. Wójcik z Malic szeroko omówił znaczenie pożyczki, dodając, że „pożyczka jest dla nas, bo idzie na odbudowę zniszczonego państwa”. Natomiast ks. Szczepaniak z parafii Łoniów w dn. 29 VI 1951 r. mówił z ambony o pożyczce, ale 23 VI 1953 r., gdy była u niego komisja wspóldzialaniowa, stwierdził, że „ambony nie będzie mieszał z polityką” i żeby w takich sprawach do niego nie przychodzić⁴⁴.

Wobec szerzącej się komunistycznej propagandy oraz ograniczeń działalności Kościoła zasadniczą try buną pozostawała ambona, z której obok kazań docierały do wiernych również listy pasterskie biskupów⁴⁵. One także znalazły się w kręgu zainteresowań PUBP w Sandomierzu. Funkcjonariusze UB sporządzali raporty zawierające wykazy parafii, w których odczy tywano listy episkopatu. Przy kładem jest raport z dnia 4 V 1950 r. dotyczący odczytania listu episkopatu w sprawie porozumienia między rządem a Kościołem. Poniższa tabela zawiera informacje, w jakich parafiach odczy tano list Episkopatu.

Tabela 2

Parafie powiatu sandomierskiego, w których odczytano list Episkopatu dotyczący porozumienia państwo-Kościól

Parafie, gdzie list odczytano bez komentarza

Bogona. Chobrzany. Daromin. Dwikozy. Goźlice, Góiy Wysokie, Kleczanów Klimontów. Koprzywnica. Łoniów. Łuka-wa. Malice. Obrazów. Olbie-rzowice, Połaniec. Rytwiany. Samborzec. Sandomierz - Katedra, Sandomierz - św. Jakuba. Sandomierz - św. Józefa, Sandomierz - św. Michała. Sandomierz - św . Pawia. Sulislawice. Szczeglice. Świątniki. Wiązow-nica. Wiśniowa. Wloslów_

Parafie, w których skomentowano list

Osiek - ks. Jan Madejski dodał pozytywny komentarz. Sandomierz - ks. Jan Kaczmarski dodał, aby wierni nie martwili się ponieważ „wszyscy zwyciężymy, tak jak Chiystus zwycię-żyt"-

Staszów - ks. Ignacy Kwaśniak stwierdził, że biskupi nie mogą się podporządkować państwu ponieważ są zależni od Ojca Świętego

Parafie, gdzie nic odczytano listu

Jankowice - ks. Piotr Jedynak, Niekrasow - ks. Jan Śmigielski,

Skotniki - ks. Wincenty Karwacki,

Strzegom - ks. Mieczysław Praga.

Zaw ichost - ks. Piotr Choloń-ski

Źródło: AIPN Kr, sygn. IPN Kr 0258/932, t. 1, s. 518-520.

⁴⁴    AIPN Kr, sygn. IPN Kr 0258/932, t. 2, s. 236, wykaz kwot zdeklarowanych przez księży na Narodową Pożyczkę Rozwoju Sil Polski.

⁴⁵    B. Cywiński, Ogniem próbowane. Z dziejów najnowszych Kościoła katolickiego w Europie Środkowo-Wschodniej, t. 2 „... i was prześladować będą”, s. 62-63.