4558206951

Geologia gospodarcza 715

Doroczna ewidencja stanu zasobów złóż udokumentowanych, tj. Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce (Przeniosło 2000) wykonywana jest od roku 1953. Służy do długofalowego planowania gospodarczego, określania polityki importowej i eksportowej w zakresie surowców mineralnych, polityki poszukiwań geologicznych i koncesyjnej. Zawiera dane o zasobach ponad 6800 złóż i stanie ich rozpoznania, a w przypadku zagospodarowania górniczego także o wielkości zaso-bów przemysłowych i bieżącego wydobycia. Dla kopalin pospolitych podano lokalizacją według podziału administracyjnego kraju.

Zmiany wielkości zasobów w kolejnych latach są efektem nakładania się następujących czynników:

-    włączenia do bilansu zasobów złóż nowo udokumentowanych i zatwierdzonych przez Ministra Środowiska na wniosek Komisji Zasobów Kopalin,

-    korekt na skutek postępu rozpoznania złóż,

-    zmian kryteriów bilansowości i kryteriów ekonomicznych zasobów przemysłowych, powodujących konieczność przeliczania zasobów,

-    wydobycia kopalin,

-    powstawania strat,

-    skreśleń z bilansu na skutek zagospodarowania powierzchni nad złożem.

Obserwując ruch zasobów w Polsce w corocznych bilansach można zauważyć, że przyrosty na skutek dokumentowania nowych złóż są mniejsze niż ubytek zasobów na skutek strat, wydobycia i bieżącej weryfikacji. Weryfikacja zasobów jest znacznie zaawansowana. Wkrótce do dyspozycji pozostaną złoża w trudniejszych warunkach geologiczno-górniczych, obciążone silniej kosztami szkód wyrządzonych w środowisku.

Dane o stanie zasobów są przekazywane przez użytkowników złóż w trybie uzgodnionym z Głównym Urzędem Statystycznym. Wprowadzono komputerowy system informacyjny MIDAS. Pomimo uściślenia zasad ustalania zasobów w 1975 r. Bilans... nie pozwala na głębszą analizę gospodarki zasobami a przede wszystkim na ocenę prawidłowości wykorzystania kopalin. Złoża potencjalnie wiclosurowco-we kwalifikowane są tradycyjnie tylko do jednego z głównych zastosowań, np. wapieni - dla przemysłów wapienniczego, cementowego lub jako kamień budowlany. Znaczna część złóż udokumentowana została w oparciu o dawne kryteria bilansowości z lat 1954-76 i wymaga weryfikacji. Zaistniała potrzeba wykonania studiów możliwości zagospodarowania tych złóż, odpowiadających geological study lub opportunity study zalecanych przez UNIDO.