4855312794

5

dła od literatury przedmiotu, by stale mieć na uwadze źródła właśnie - chyba że praca dotyczy odbioru, analizy pewnego zjawiska w literaturze, w myśli z danej dziedziny. Ważne jest więc jak najszybsze zdefiniowanie właściwego przedmiotu badań.

Student wybierając temat musi wiedzieć, czy jest w stanie dotrzeć do potrzebnych materiałów, jak je można znaleźć, czy są łatwo dostępne i jak można się z nimi zmierzyć. Eco pisze wręcz „Zazwyczaj student wybiera temat będąc pewnym.. ,”^{1 2} (tego, że źródła są dostępne i jest w stanie się z nimi zmierzyć), co jest chyba zbyt wielką wiarą w studenta - tu pomocny staje się promotor, mający o wiele większe doświadczenie w tym względzie. Inaczej, jeśli dostęp do materiałów jest bardzo utrudniony lub wręcz niemożliwy - lepiej wybrać inny temat.

W granicach wytyczonych przez przedmiot badań informacje muszą być zawsze czerpane z pierwszej ręki, to jest ze źródła, a nie z przekładów, antologii składających się z fragmentów dzieł czy ze streszczeń. Nie powinno się przytaczać cytatów z badanego autora za kimś innym. W pracy naukowej „nie powinno się nigdy przytaczać cytatów źródłowych za inną pracą, nawet jeśli przywoływane w ten sposób dzieło nie jest bezpośrednim przedmiotem badań”¹.

Przed udaniem się do biblioteki i wyszukaniem w niej dzieł potrzebnych do pisania pracy dyplomowej należy sporządzić sobie wstępną bibliografię. Czasem jednak badacz idzie do biblioteki dopiero z zamiarem zebrania bibliografii. „Zbierać bibliografię znaczy szukać tego, o czego istnieniu jeszcze się nie wie” - wskazuje Eco³. Pomóc może katalog tematyczny w bibliotece, z którego jednak wpierw trzeba nauczyć się efektywnie korzystać⁴. Dalej - encyklopedie i leksykony zgromadzone w czytelni, kompendia bibliograficzne, a także pomoc bibliotekarza i przede wszystkim promotora. Wreszcie - każda przeczytana pozycja ze wstępnej bibliografii daje w efekcie kolejne w niej wspomniane.

Do jej zapisywania Eco radzi stosować system fiszek, papierowych kartek z notatkami⁵. Każdej znalezionej książce poświęca się oddzielną fiszkę, z notką bibliograficzną o danej książce, sygnaturą biblioteczną i własnymi oznaczeniami dotyczącymi tego, w jakim zakresie może być przydatna. Powstaje kartoteka bibliograficzna, zawierająca wszystkie

1

   Umberto Eco. Jak napisać pracę dyplomową. Wydawnictwa UW, Warszawa 2007, strona 76.

2

   Umberto Eco, Jak napisać pracę dyplomową. Wydawnictwa UW, Warszawa 2007, strona 81.

3

   Umberto Eco. Jak napisać pracę dyplomową. Wydawnictwa UW, Warszawa 2007, strona 85.

4

   Współcześnie do katalogów bibliotek można także dostać się przez Internet. Generalnie poszukiwanie bibliografii może się też odbywać przez Internet, z wykorzystaniem wyszukiwarek internetowych. Wpada się jednak przy tym w pułapkę myślenia, że to, czego nie ma w Google. to nie istnieje. Umiejętność efektywnego korzystania z wyszukiwarek staje się równie ważna, jak korzystania z katalogów w bibliotekach.

5

   Dziś uży jemy do tego celu raczej komputerów i co najmniej edytora tekstu jeśli nie bazy danych.