4855312840

mógł znaleźć w kolejnych rozdziałach i podrozdziałach.

1.1 Współczesne pojęcie bezpieczeństwa

Przechodząc do definiowania współczesnego bezpieczeństwa, należy stwierdzić, że są pewne trudności wynikające z faktu, iż bezpieczeństwo jest zjawiskiem obejmującym kilka dyscyplin i specjalności naukowych. Obecnie można spotkać w literaturze przedmiotu co najmniej kilkanaście definicjitego samego pojęcia. Każda z nich wskazuje, że bezpieczeństwo, podobnie jak pokój, nie jest stanem danym raz na zawsze. Definicje słownikowe najczęściej określają bezpieczeństwo jako stan państwa lub grupy państw, zdolny do przeciwstawienia się zagrożeniom wywołanym przez człowieka lub naturę, tj. w sytuacji kryzysowej. W opracowaniach z zakresu nauk społecznych możemy spotkać pojęcie bezpieczeństwa jako zdolność przetrwania, niezależność, tożsamość, możliwość rozwoju. W filozofii bezpieczeństwa należy widzieć występowanie negatywnie dwóch wartościowanych zjawisk, po pierwsze - wyzwania, po drugie -zagrożenia. Wyzwania generują nowe sytuacje, w których występują niezbywalne potrzeby i odpowiednio do nich stosowne działania państwa lub grupy państw w celu osiągnięcia określonego stanu bezpieczeństwa.

Stąd w badaniach bezpieczeństwa, w różnym wymiarze, należy wyraźnie wyróżniać wyzwania i zagrożenia, bowiem tylko takie podejście może doprowadzić do obiektywnej oceny zjawiska bezpieczeństwa.

Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa zakłada jego szerokie spektrum, daleko wykraczające poza strefę militarną. Stąd, bezpieczeństwo może być rozpatrywane aż w trzech wymiarach: podmiotowym, przedmiotowym i przyszłościowym.

W wymiarze podmiotowym można wyróżnić bezpieczeństwo narodowe (państwa) i międzynarodowe w obszarze regionalnymbądź globalnym.

W wymiarze przedmiotowym zaś oznacza tworzenie warunków do zachowania własnej tożsamości i aktywności oraz autonomii w środowisku międzynarodowym.

W wymiarze przyszłościowym oznacza tworzenie systemu (systemów) bezpieczeństwa wobec wyzwań i zagrożeń w XXI wieku w mikro i makro skali, tj. na obszarze jednego państwa i grupy państw (sojuszu), uwzględniając dynamizm i zmienność uwarunkowań bezpieczeństwa.

Rozróżniamy także trzy znaczenia bezpieczeństwa. Pierwszym jest-powszechnie uznawane określenie go, jako stan spokoju, pewności, wolności od zagrożeń a także strachu. Drugim znaczeniem jest proces, w którym

10 | WSGE