6
nie zawsze pozwalają na ich adaptację społeczną. Obserwuje się u nich duże różnice indywidualne. Rozwój umysłowy upośledzonych charakteryzuje się myśleniem konkretnym opartym na spostrzeżeniach, które są na ogół ubogie i często niedokładne do rzeczywistości. Występuje też ogólnie obniżona wrażliwość na wszystko co nowe i niewystarczająca aktywność spostrzegania. U niektórych upośledzonych umysłowo obserwuje się na stosunkowo dobrym poziomie w porównaniu do globalnego poziomu umysłowego, rozwój pewnych dyspozycji psychomotorycznych np. dobra pamięć muzyczna i poczucie rytmu, wrażliwość na barwy .
W oparciu o te lepiej rozwinięte wycinkowe funkcje osoby upośledzone wykazują większą podatność na odbiór bodźców z tego zakresu, co sprzyja rozwojowi u nich umiejętności wykonawczych . Upośledzeni w stopniu głębszym są sugestywni, mało krytyczni, bardziej podatni na zaburzenia sfery emocjonalnej niż jednostki o prawidłowym rozwoju umysłowym . Na ogół ich rozwój społeczny oraz zdolności życiowe są na wyższym poziomie niż rozwój intelektualny. Odczuwają oni bowiem potrzebę zaspakajania poczucia bezpieczeństwa, doznawania życzliwości i przynależności do kogoś znaczącego, potrzebę kontaktu i wzajemnego porozumiewania się z rówieśnikami i innymi ludźmi , bycia dostrzeganym i zauważanym przez innych oraz akceptowanymi przez otoczenie. Odczuwają też potrzebę samodzielności przy wykonywaniu działań z którymi potrafią sobie poradzić .
Należy jednak nadmienić, że głębiej upośledzeni umysłowo nie są w stanie samodzielnie zaspokoić większość potrzeb psychicznych bez pomocy osób o prawidłowej sprawności umysłowej. Oni właśnie, organizując upośledzonym odpowiednie sytuacje stymulujące, dają możliwość zaspokajania ich potrzeb psychicznych. Osoby upośledzone głębiej nie osiągają pełnej niezależności ani życiowej ani uczuciowej i pozostają
6