614372734

związane z osobistymi historiami, ważnymi wydarzeniami, ocaleniami, powodzeniem w pracy itd. Takie kapliczki stają się miejscami w podwójnym sensie, po pierwsze: pełnią funkcję symbolicznych znaków orientacyjnych w przestrzeni, jednak przede wszystkim dla tych, którzy znają kod ich interpretacji, czyli leśników; po drugie wiążą się z ważnymi punktami w przestrzeni, które zostały zinternalizowane, w sposób szczególny uwypuklone i oznaczone za pomocą obiektu sakralnego. Niezwykle ciekawym wydaje mi się powiązanie tego zaganiania z zjawiskiem współczesnego kultu świętego Huberta, ponieważ większość współczesnych obiektów tego typu poświęcona jest właśnie jego osobie (który jako święty zwierzchnik rozszerzył dość znacząco swój patronat także na grupę polskich leśników, którzy chętnie i często się do niego przyznają; porównaj Adamczewski 2008; Adamczewski 2011; a także Konczal 2013a; 2013b). Tym samym różnica między podejściem mieszkańców i leśników, do przestrzeni leśnej staje się wyraźna także na płaszczyźnie materialnej, dla tych drugich wewnątrz lasu znaczy tyle, co w ramach przestrzeni własnej, świata znanego i co niezwykle ważne, zrozumiałego.

Inny poziom interpretacji przestrzeni leśnej definiowanej przez leśników dotyczy tego jak wykorzystują i używają definicję lasu opartą na kategorii orbis interior. Uważam, że zjawisko to jest bardzo złożone, i przedstawię tu zaledwie jego wycinek¹⁶. Leśnicy jako odbierający przestrzeń leśną inaczej niż pozostali jej użytkownicy (właśnie jako świat oswojony, swój świat), a także będący świadomi tej różnicy, przyjmują pozycje bezsprzecznych znawców tej przestrzeni. Istotne jest to, że stają się nimi, dzięki nieustannemu, intensywnemu i ciągłemu przebywaniu w przestrzeni leśnej. Wiąże się to z wytworzeniem zależności czy relacji wiedza-władza. Leśnicy są tymi, którzy (uważają, że) mają wiedzę na temat tej przestrzeni, a ta wiedza daję im władzę nad: 1. tą przestrzenią, bowiem znają prawa, które nią rządzą i mogą ją przeobrażać¹⁷; 2. innymi użytkownikami tej przestrzeni, którzy takiej wiedzy nie posiadają; 3. symbolicznymi reprezentacjami lasu. Prowokacyjnie można powiedzieć, że leśnicy dążą do monopolu na definiowanie lasu w przestrzeni publicznej.

Na użytek analizy tego zagadnienia, stworzyłam dwie figury leśnika, w który realizuje się relacja wiedzy i władzy. Pierwsza z nich to leśnik-ekspert. Informacje, zgromadzone podczas przebywania i pracy w lesie dają mu prawo do wypowiadania się na jego temat, z

16    Powiązany jest z nim cały szereg zjawisk o zasięgu zarówno lokalny, krajowym jak i globalnym, a także liczne wydarzenia społeczne, historyczne i polityczne, które umożliwiły jego powstanie i rozwój.

17    Tutaj dochodzi kolejne zagadnienie związane z rozwojem technologicznym, cyfrowym, komunikacyjnym, które także przeobrażają percepcję lasu czyniąc go np. łatwiej dostępnym, relatywnie zmniejszając dystanse przestrzenne, mechanizując prace leśne.

20