6628926995

MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Ćwiczenie nr 1B

ROZPOZNAWANIE TWORZYW SZTUCZNYCH

1.0    Cel ćwiczenia

Ćwiczenie ma na celu ogólne zapoznanie studentów z budową, podziałem, właściwościami, zastosowaniem oraz rozpoznawaniem materiałów, jakimi są tworzywa sztuczne.

2.0    Pojęcia podstawowe i ogólne wiadomości o tworzywach sztucznych

2.1    Wstęp

Tworzywami nazywamy materiały posiadające określone własności fizyko-chemiczne oraz określoną wytrzymałość w warunkach używalności. Tworzywa można podzielić na naturalne i sztuczne.

Tworzywa naturalne mogą być pochodzenia mineralnego, jak: marmur, piaskowiec, glina lub organicznego, jak: kauczuk, drewno, skóra.

Tworzywa sztuczne są to materiały celowo wytworzone przez człowieka, które albo nie posiadają odpowiednika w naturze, albo którego własności zostały w odpowiedni sposób zmodyfikowane.

Tworzywa sztuczne mogą być pochodzenia mineralnego jak np.: cegła, beton, szkło lub organicznego jak: papier, guma, celofan.

Tworzywa sztuczne pochodzenia organicznego dzielą się ponadto na tworzywa półsyntetyczne i tworzywa syntetyczne. Tworzywa sztuczne półsyntetyczne - są to takie tworzywa, które jako surowice wyjściowy wykorzystują materiał pochodzenia naturalnego, będący często już samym tworzywom (np.: drewno, mleko, kauczuk), ale którego właściwości przez odpowiednią przeróbkę, przeważnie natury chemicznej, ulegają celowym zmianom w kierunku polepszenia tych właściwości. Jednocześnie uzyskany w wyniku tych przemian materiał w niczym nie przypomina produktu wyjściowego. Najważniejsze tworzywa tej grupy to guma, ebonit, galalit (sztuczny róg), fibra, celofan, celuloid oraz pewne kleje, lakiery, farby i włókna.

Tworzywa sztuczne syntetyczne - są to takie tworzywa, które zostały w całości wytworzone sztucznie w wyniku szeregu reakcji chemicznych z najprostszych surowców, łatwo dostępnych do wydobycia lub pozyskania w dużych ilościach. Jest to obecnie największa najważniejsza i najbardziej rozwijająca się grupa tworzyw. Właśnie z tą grupą tworzyw sztucznych zapoznamy się bliżej w trakcie tego i następnych ćwiczeń laboratoryjnych.

2.2    Definicja tworzyw sztucznych

Jak wynika z pkt. 2.1 nazwą tworzywa sztuczne można określić cały szereg materiałów, nie tylko pochodzenia organicznego. Potocznie jednak, nazwą tworzywa sztuczne określa się jedynie materiały zawierające wielocząstkowe związki organiczne, które to związki powstają najczęściej na drodze syntezy produktów chemicznej przeróbki węgla, ropy naftowej lub gazu ziemnego z takimi pierwiastkami jak i wodór, chlor, fluor, tlen, azot i inne. Często również w odniesieniu do tak zdefiniowanych tworzyw sztucznych używa się nazw:    tworzywa wysokopolimerowe,

wielkocząsteczkowe, polimery lub potocznie plastyki. Nazwy te nie są ścisłe.

2.3    Klasyfikacja tworzyw sztucznych

2.3.1    Klasyfikacja chemiczna - wg przynależności do poszczególnych klas chemicznych:

a / węglowodory b/ politwory

2.3.2    Klasyfikacja wg Fischera - wg której bierze się pod uwagę zachowanie się tworzyw sztucznych w zależności od reakcji na działanie sił zewnętrznych i temperatury:

a) Elastomery - tworzywa, które w temp. pokojowej, pod wpływem działania sił zewnętrznych, wykazują wydłużenie przekraczające 100%.

Do grupy tej należą:

1.    Elastopreny - tworzywa elastyczne (kauczuk, chloropreny, izopreny),

2.    Elastoleny- mniej elastyczne niż "1" (poliizobutylen),

3.    Elastiomery - zawierające siarkę (kauczuki polisiarczkowe),

4.    Elastoplastyki - elastyczne i plastyczne (polichlorek winylu - PCW).