6833228008

131

Recenzje

portu i przepływów informacji. Porównując te postulaty z aktualnym stanem środków stosowanych w polityce regionalnej, nie należy się jednak spodziewać szybkich i łatwych sukcesów.

Stąd też autor poświęca nieco uwagi programom zagospodarowania przestrzennego poszczególnych basenów rzecznych, regionów rolniczych, kompleksów przemysłowych, po czym powraca do poruszanego już w innym kontekście zagadnienia niezbędnej decentralizacji „planowania autorytarnego” i postulatu zagospodarowania zharmonizowanego.

Po przeglądzie problematyki ochrony środowiska, w ostatnim rozdziale pracy Boudeville analizuje szczególną kategorię regionów granicznych i zmian, jakie dla ich rozwoju wynikają z usunięcia tych granic w procesie międzynarodowej integracji gospodarczej. Zagadnienie to jest w ostatnich latach często podnoszone, w rezultacie postępów integracji w ramach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, i celów, jakie stawia sobie to ugrupowanie. Boudeville stosuje do analizy tych problemów nowe pojęcie bieguna integracji, określonego jako biegun rozwoju, który staje się węzłem komunikacyjnym pomiędzy dwoma systemami ekonomicznymi, dotychczas rozdzielonymi.

W ramach niniejszej recenzji nie wydaje się możliwe pełne przedstawienie bogactwa problematyki, zawartej w pracy J.-R. Boudeville’a, który po raz pierwszy w piśmiennictwie francuskim dał w jednej książce syntezę badań nad polaryzacją rozwoju jako instrumentem teoretycznym niezbędnym dla zrozumienia procesów rozwojowych oraz ich kontrolowania. Zgodnie bowiem z jego poglądem, „postęp jest to rozwój ekonomiczny, związany ze zmniejszaniem napięć społecznych i regionalnych dzięki optymalnej dyfuzji informacji i poprzez optymalne przekształcenia kontroli cybernetycznej tego procesu. Nic nie wymaga kontrolowania bardziej niż ewolucja polaryzacji, lecz nic nie jest w większym stopniu nośnikiem postępu i przyszłości”.

Tomasz Butler

Evaluacion economica de los polos de desarrollo (Huelva, Sevilla_t La Coruńa, Vigo). T. I. Madrid 1972, s. 507.

Estudio de evaluacion de los polos de desarrollo (Burgos, Valadolid, Zaragoza). F. 2. Madrid 1973, s. 449, Estudios del Instituto de Desarrollo Economico.

Przeobrażenia ekonomiczno-społeczne, jakim w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat ulega Hiszpania, spowodowały zrozumiały wzrost zainteresowania tym krajem. Na przeciw tym zainteresowaniom wychodzą dwa prezentowane tu łącznie opracowania stanowiącego całość. Dla hiszpańskich badań regionalnych przełomowy jest rok 1962, w którym władze zdecydowały się na podjęcie kroków zmierzających do wyrównywania pogłębiających się różnic regionalnych. W roku następnym na mocy ustawy nr 194/1963 opracowany został Pierwszy Plan Rozwoju Ekonomicznego i Społecznego. Jego konstrukcję oparto na przyjętej za wzorem francuskim metodzie biegunów wzrostu. Metoda ta stanowi odtąd oficjalną doktrynę planowania regionalnego w Hiszpanii.

Omawiane dwa tomy opracowania mają podobny układ treści, a mianowicie składają się z części opisowych o charakterze metodologiczno-teoretycznym i z części szczegółowych podających obfity materiał statystyczny. Przedstawione w tych tomach materiały są ‘wynikiem badań przeprowadzonych pod protektoratem Komisariatu Planu przez Instytut Rozwoju Ekonomicznego.