14
OBRÓBKA MASZYNOWA
skrawania i rozgrzewanie się ostrza, co sprzyja przywieraniu warstewek materiału do krawędzi skrawającej. Narost jest zjawiskiem niekorzystnym, gdyż powoduje zmianę geometrii ostrza skrawającego i sprzyja powstawaniu nierówności na obrabianej powierzchni.
Ostrze skrawające Narost
Rys. 1.3. Widok narostu na ostrzu narzędzia skrawającego
Wióry
Wiór jest produktem odpadowym i w procesie skrawaniem może:
• stwarzać zagrożenie zdrowia operatora lub osób postronnych;
• dekoncentrować operatora i odwracać jego uwagę od nadzorowania przebiegu skrawania;
• niszczyć obrabiarki (szczególnie jej przewody, prowadnice, powłoki lakiernicze itp.);
• niszczyć powierzchnię obrabianego elementu przez powodowanie zarysowań. Stosujemy różne klasyfikacje postaci wiórów (tab. 1.1). W praktyce warsztatowej najczęściej wyróżniamy wióry (rys. 1.4):
• odpryskowe (odrywane) - w formie oddzielnych cząstek materiału oderwanych od obrabianego przedmiotu, pryskających i tworzących się podczas skrawania materiałów kruchych, np. żeliwa i stopów miedzi z cynkiem;
• elementowe - powstałe w wyniku pękania słabo połączonych elementów wióra, które okresowo dominuje nad plastycznym płynięciem materiału;
• schodkowe — którego elementy są oddzielone widocznymi płaszczyznami (forma przejściowa między wiórem ciągłym - wstęgowym - a odpryskowym); taki wiór powstaje w procesie toczenia materiałów twardych o średniej wytrzymałości, przy niewielkiej prędkości skrawania i dużych głębokościach skrawania;
• ciągłe (wstęgowe) - o jednorodnej, plastycznie odkształconej strukturze płytkowej powstałej podczas skrawania materiałów plastycznych (stali) i przy dużych prędkościach skrawania oraz niewielkich przekrojach warstwy skrawanej (tzn. małym posuwie i małej głębokości skrawania).
Wiór odrywany Wiór elementowy Wiór schodkowy Wiór ciągły
Rys. 1.4. Rodzaje wiórów