8097133787

nych stwierdzono, że z tego samego źródła pochodzą zbiory znajdujące się w Muzeum Etnograficznym w Krakowie¹ (z Sektion Rassen- und Volkstumsforschung) oraz w Instytucie Historii Sztuki UJ² (z Sektion Kunstgeschichte i Sektion Landeskunde). Jedną fotograficzną kartę dokumentacyjną, o identycznych cechach formalnych z kartoteką IEiAK UJ oraz MEK, odnaleziono w dokumentach Archiwum UJ w zespole akt „starego IDO” i zidentyfikowano z kolekcją SRV IDO, a na inną natrafiono w zbiorach Instytutu Pamięci Narodowej (IPN)³. Ponadto w zbiorach trzech instytucji potwierdzono występowanie odbitek wykonanych z negatywów lub mających swoje odpowiedniki w postaci duplikatów lub kolorowych slajdów w kolekcji SRV ze Smithsonian Institution. Ze zbioru fotograficznego IEiAK UJ z 1026 fotografii w kolekcji SRV IDO zidentyfikowano 142 duplikaty, z MEK odpowiednio z 573 sztuk 327 duplikatów, zaś w przypadku IHS UJ z odszukanych między innymi 16 stykó-wek fotograficznych zidentyfikowano wszystkie. Porównania z kolekcją SRV IDO i wypływające stąd wnioski przedstawiono szerzej w opracowaniu.

Pierwotnie informacja o poniemieckiej, rozproszonej kolekcji fotograficznej pozostałej po działalności IDO miała mieć charakter krótkiego raportu. W trakcie prac nad zbiorem pojawiło się wiele ciekawych wątków, koincydencji, które - jak się wydawało - były warte prześledzenia, a przynajmniej zasygnalizowania.

Opracowanie w prezentowanej formie powstało dzięki zachęcie dr Małgorzaty Maj z IEiAK UJ. Serdecznie Jej dziękuję za wsparcie i pomoc merytoryczną, możliwość pracy w zespole grantowym, udostępnienie danych z kwerend, literatury przedmiotu, materiałów i opracowań z archiwum projektu badawczego. Szczególne podziękowania składam Recenzentowi, prof. dr. hab. Zbigniewowi Liberze, za zapoznanie się z tekstem i cenną dla mnie opinię o pracy. Pragnę też wyrazić wdzięczność Kierownictwu i Pracownikom instytucji, z których zbiorów korzystałam. Najuprzejmiej dziękuję Osobom wymienionym dalej w tekście za okazaną pomoc, dzielenie się wiedzą i informacjami, konsultacje, wykonanie wstępnych kwerend archiwalnych, inspirujące wskazówki, życzliwość, cierpliwość i poświęcony czas, a także Wszystkim tym, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do powstania publikacji.

1

   Do opracowania wykorzystano sporządzony na użytek tematu badawczego M. Maj wykaz zawartości zbioru IDO w Muzeum Etnograficznym w Krakowie wraz z krótką charakterystyką autorstwa Alicji Małety. Udostępniony zbiór MEK został zdigitalizowany w IEiAK UJ. Wykaz zweryfikowany i uzupełniony o dane pozyskane z innych źródeł zob. archiwum IEiAK UJ.

2

   W Instytucie Historii Sztuki UJ (do 1955 r. Zakład Historii Sztuki) wstępnie zapoznano się ze znajdującym się tu zbiorem IDO. Informacji na jego temat udzielił Wojciech Walanus, który także dokonał reprezentatywnego wyboru, przygotował i udostępnił do wglądu materiały fotograficzne.

3

   Zob. A UJ, IDO 70. Fotografia przedstawia młodą kobietę i dwie dziewczynki stojące na podwórku przed domem. Zdjęcie jest naklejone na kremową kartę dokumentacyjną z nadrukiem niemieckim, sygnowane pieczątką: „Institut fur Deutsche Ostarbeit Krakau Annagasse 12 Sektion Rassen- u. Volks-tumsforschung”, wykonane przez Ingeborg Sydow w Szaflarach w 1942 r. Negatyw fotografii z karty zob. tamże, IDO SRV, Box 70.330.112. Por. Box 70.330.008.

Zob. Ipn gk.113/3 (IPN, dokument udostępniony przez M. Maj). Na zdjęciu drewniana chata, kryta strzechą; Binarowa, ok. Jasła, fot. Erhard Riemann, wrzesień 1943 r., pieczątka: „Institut fur Deutsche Ostarbeit Krakau Annagasse 12 Sektion Rassen- u. Volkstumsforschung”; informacja: negatyw nr 91, format 6x6 cm. Inne zdjęcia z serii zidentyfikowano w MEK (odnotowane numery negatywów: 88, 89, 90, 92, 93, 94).