plik


ÿþ 1 DobiesBaw Dudek AWF Kraków Krytyczne tezy do naukowych badaD nad sportem Celem artykuBu jest postawienie 23 krytycznych tez do badaD naukowych nad sportem. W dotychczasowych peregrynacjach naukowych ró|ni autorzy prezentowali uproszczon wizj rozwoju sportu i jego wspóBczesnych zasad funkcjonowania. Sport jest dynamicznym i zmiennym kulturowo zjawiskiem, dlatego postawienie krytycznych tez w niniejszym szkicu umo|liwi nam dotarcie do rzetelnej prawdy i ujawnienia obiektywnego oblicza wspóBczesnego sportu. Ka|da z przedstawionych tez mo|e stanowi inspiracj dla badaczy w celu przygotowania przyczynkarskich opracowaD. Prowokacja intelektualna zawarta w niektórych fragmentach tekstu, by mo|e skBoni mBodych uczonych do opracowania syntezy, w której zostanie przedstawiona ewolucja sportu w nowoczesnym ujciu i jego ewentualne perspektywy rozwoju. 1. KS  Cracovia nie powstaBa w 1906 r. Byt prawny ka|dej organizacji rozpoczyna si zawsze od chwili rejestracji. KS  Cracovia jako stowarzyszenie sportowe o celach niezarobkowych zostaBo zarejestrowane w dniu 27 XI 1909 r. przez c.k. Namiestnictwo we Lwowie, na podstawie austriackiej ustawy z 15 listopada 1867 r. o prawie stowarzyszania si. Od tej chwili KS  Cracovia posiadaB statut oraz osobowo[ prawn, a dziaBacze mogli podj inne czynno[ci organizacyjne w celu rozpoczcia legalnej dziaBalno[ci na polu rozwoju sportu wyczynowego. Przyjmowany rok 1906 jako pocztek powstania KS  Cracovii jest jedynie dat zwyczajow, zwizan z tradycj narodzin  dzikiej dru|yny piBkarskiej lub - jakby[my to inaczej okre[lili - dru|yny  podwórkowej . Liberalne prawo austriackie tolerowaBo dziaBalno[ ró|nych nieformalnych dru|yn sportowych bez wymaganego prawem statutu i rejestracji. DziaBajce w takim trybie nieformalne dru|yny piBkarskie nie miaBy jednak |adnej zdolno[ci do dziaBaD formalno-prawnych, ani mo|liwo[ci prowadzenia dziaBalno[ci na polu 2 sportu wyczynowego. Identyfikacja tradycji pierwszych kopaD piBki no|nej z formalnym powstaniem stowarzyszenia o celach sportowych to kardynalny bBd dziaBaczy, dziennikarzy i niektórych naukowców. 2. TS  WisBa nie powstaBa w 1906 r. Byt prawny ka|dej organizacji rozpoczyna si zawsze od chwili rejestracji. TS  WisBa jako stowarzyszenie sportowe o celach niezarobkowych zostaBo zarejestrowane w dniu 7 lutego 1910 r. przez c.k. Namiestnictwo we Lwowie, na podstawie austriackiej ustawy z 15 listopada 1867 r. o prawie stowarzyszania si. Od tej chwili TS  WisBa posiadaBo statut oraz osobowo[ prawn, a dziaBacze mogli podj inne czynno[ci organizacyjne w celu rozpoczcia legalnej dziaBalno[ci na polu rozwoju sportu wyczynowego. Przyjmowany rok 1906 jako pocztek powstania TS  WiBa jest jedynie dat zwyczajow, zwizan z tradycj narodzin  dzikiej dru|yny piBkarskiej lub - jakby[my to inaczej okre[lili - dru|yny  podwórkowej . Liberalne prawo austriackie tolerowaBo dziaBalno[ ró|nych nieformalnych dru|yn sportowych bez wymaganego prawem statutu i rejestracji. DziaBajce w takim trybie nieformalne dru|yny piBkarskie nie miaBy jednak |adnej zdolno[ci do dziaBaD formalno-prawnych, ani mo|liwo[ci prowadzenia dziaBalno[ci na polu sportu wyczynowego. Identyfikacja tradycji pierwszych kopaD piBki no|nej z formalnym powstaniem stowarzyszenia o celach sportowych to kardynalny bBd dziaBaczy i niektórych naukowców. 3. Akademicki Zwizek Sportowy w Krakowie nie powstaB w 1908 r. Byt prawny ka|dej organizacji rozpoczyna si zawsze od chwili rejestracji. AZS jako akademickie stowarzyszenie sportowe o celach niezarobkowych zostaBo zarejestrowane w dniu 19 czerwca 1909 r. przez c.k. Namiestnictwo we Lwowie, na podstawie austriackiej ustawy z 15 listopada 1867 r. o prawie stowarzyszania si. Od tej chwili AZS posiadaB statut 3 oraz osobowo[ prawn, a dziaBacze mogli podj inne czynno[ci organizacyjne w celu rozpoczcia legalnej dziaBalno[ci na polu rozwoju akademickiego sportu. Aczenie ró|nych czynno[ci organizacyjnych poprzedzajcych zarejestrowanie stowarzyszenia AZS z jego formalnym powstaniem to kardynalny bBd dziaBaczy i niektórych naukowców. W tym miejscu musimy przypomnie, |e w paDstwach zaborczych wszystkie organizacje odpowiadajce definicji stowarzyszenia byBy legalizowane w jednym miejscu, co niezmiernie uBatwiaBo procedury prawne. Dzisiaj musimy z za|enowaniem stwierdzi, |e mamy dwie procedury zakBadania zrzeszeD. Pierwsza, w trybie sdowym, wymaga wpisu stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sdowego wBa[ciwego sdu. Druga procedura, w trybie administracyjnym, dotyczca stowarzyszeD kultury fizycznej nieprowadzcych dziaBalno[ci gospodarczej i uczniowskich klubów sportowych, polega na wpisie do ewidencji wBa[ciwego starosty. Zarówno w trybie sdowym jak i administracyjnym ka|de zrzeszenie nabywa osobowo[ prawn i mo|e rozpocz swoj dziaBalno[ jako podmiot prawa, poniewa| byt prawny ka|dej organizacji rozpoczyna si od rejestracji lub ewidencji. Dualizm nabywania osobowo[ci prawnej - w trybie rejestracyjnym (sdowym) albo w trybie ewidencyjnym (administracyjnym) - tych samych zrzeszeD to fatalny bBd polskiego ustawodawstwa. 4. Do 1952 r. Polski Komitet Olimpijski nigdy nie istniaB jako stowarzyszenie. Od powstania a| do 1939 r. Polski Komitet Olimpijski byB komisj zarzdu Zwizku Polskich Zwizków Sportowych. Aby zrozumie jak do tego doszBo prezentujemy ewolucj podstaw prawnych polskiego ruchu olimpijskiego w latach 1919-1939: "  Krakowski Komitet UdziaBu Polski w Igrzyskach Olimpijskich nigdy nie zostaB zarejestrowany jako organizacja prawna i nale|y go traktowa jako grup przyszBych zaBo|ycieli projektowanej organizacji. "  Warszawski Komitet UdziaBu Polski w Igrzyskach Olimpijskich nie byB organizacj spoBeczn w rozumieniu polskiego prawa, lecz byB organem 4 paDstwowym dziaBajcym w ramach Ministerstwa Zdrowia Publicznego. " Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich prawdopodobnie zostaB zalegalizowany w 1920 r. i do 20 VI 1925 r. dziaBaB jako regulaminowe stowarzyszenie bez osobowo[ci prawnej, na podstawie carskich tymczasowych przepisów o stowarzyszeniach i zwizkach z dnia 4/17 marca 1906 r. oraz dekretu naczelnika paDstwa z dnia 3 stycznia 1919 r. o stowarzyszeniach i przepisów wykonawczych do niniejszego dekretu. " W 1924 r. doszBo do rozBamu w polskim ruchu olimpijskim pod przywództwem T. GarczyDski. Dnia 11 VIII 1924 r. T. GarczyDski zarejestrowaB konkurencyjne i rozBamowe stowarzyszenie z osobowo[ci prawn pod nazw: Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich, który jako jedyny w analizowanym okresie posiadaB zarejestrowany statut. Od tej pory w Polsce dziaBaBy dwa o[rodki ruchu olimpijskiego: Polski Komitet Igrzysk Olimpijski T. GarczyDskiego i Polski Komitet Igrzysk Olimpijskich, funkcjonujcy jako regulaminowe stowarzyszenie bez osobowo[ci prawnej. Kontrakcja przeciwników T. GarczyDskiego polegaBa na zarejestrowaniu w dniu 20 VI 1925 r. statutowego stowarzyszenia z osobowo[ci prawn pod nazw Zwizek Polskich Zwizków Sportowych. W celu odró|nienia si od rozBamowego Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich T. GarczyDskiego, dziaBacze musieli zmieni nazw na Polski Komitet Olimpijski, i zapisali w statucie Zwizku Polskich Zwizków Sportowych, |e zarzd Zwizku Polskich Zwizków Sportowych byB zarazem Polskim Komitetem Olimpijskim. Takie postanowienia zarejestrowanego statutu Zwizku Polskich Zwizków Sportowych przesdzaBy jednoznacznie, |e Polski Komitet Olimpijski do 1939 r. nigdy nie istniaB jako samodzielna organizacja. " Polski Komitet Olimpijski od 1925 r. do 1939 r. byB jedynie komisj zarzdu Zwizku Polskich Zwizków Sportowych, wybieran corocznie do zaBatwiania spraw zwizanych z przygotowaniami do Igrzysk Olimpijskich. " Likwidacja Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich T. GarczyDskiego nastpiBa w lipcu 1925 r. Oceniajc rozwizania prawno-organizacyjne z lat 1925-1939 polskiego ruchu olimpijskiego nale|y stwierdzi, i| miaBy charakter kuriozalny. Po pierwsze, polski ruch olimpijski w 5 kontaktach z Midzynarodowym Komitetem Olimpijskim firmowaBa nieistniejca organizacja. Je|eli przepisy MKOl dopuszczaBy tak mo|liwo[, to nale|y bezwzgldnie potwierdzi ten fakt zasobach Muzeum Olimpijskiego w Lozannie przez odnalezienie pierwszej Karty Olimpijskiej. Gdyby jednak dowiedziono, |e przepisy MKOl nie przewidywaBy takiego formalnego rozwizania, to mo|na wnosi, |e byBa to mistyfikacja polskich wBadz sportowych. Po drugie, przyjte rozwizanie strukturalne byBo lukratywnym pomysBem, bowiem ci sami ludzie raz otrzymywali fundusze ze Zwizku Polskich Zwizków Sportowych, a drugi raz z [rodków finansowych udziaBu Polski w igrzyskach olimpijskich. Po 1945 r. PKOl dziaBaB jako struktura wewntrzorganizacyjna PaDstwowej Rady Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego. W obliczu konieczno[ci zorganizowania przygotowaD do Olimpiady w 1952 r. Prezydium GKKF powziBo 1 czerwca 1950 r. uchwaB nr 18 w sprawie powoBania Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W wyniku tej uchwaBy zostaB powoBany Polski Komitet Olimpijski, jako stowarzyszenie zarejestrowane, na podstawie Prawa o stowarzyszeniach z 1932 r., a jego statut zatwierdziBo Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy decyzj dnia 25 marca 1952 r. Zgodnie z aktualnie obowizujc Kart Olimpijsk narodowe komitety olimpijskie mog by uznane przez MKOl wyBcznie jako organizacje statutowe. 5. ZBamanie idei olimpijskiej przez Midzynarodowy Komitet Olimpijski. Midzynarodowy Komitet Olimpijski powstaB w 1894 r. w Pary|u, z inicjatywy francuskiego arystokraty barona Pierre de Coubertin (1863-1937), którego uwa|amy za twórc idei nowo|ytnego olimpizmu. W dwa lata pózniej odbyBy si pierwsze nowo|ytne Igrzyska Olimpijskie w Atenach. W swojej historii MKOl zBamaB trzy razy zasady idei olimpijskiej ustanowione przez Couberina. Pierwszy raz, pod koniec lat dwudziestych XX w. MKOl zmieniB przepisy, które od tej pory zezwalaBy na zwrot utraconych zarobków przez amatorów z tytuBu uczestnictwa w zawodach sportowych. W rzeczywisto[ci przepisy te umo|liwiBy ró|nym rzdom finansowanie sportu wyczynowego z bud|etu paDstwa oraz doprowadziBy do pojawienia si tzw. 6 pseudoamatorstwa. Od tej pory pod przykrywk zmodyfikowanej definicji sportu amatorskiego rozwijaB si doskonale paDstwowy system sportu zawodowego. Nieuniknion kontynuacj tych dziaBaD byBo w koDcu, caBkowite wykre[lenie przez MKOl ze swojego statutu sBynnego artykuBu 26 Karty Olimpijskiej dotyczcego zasad amatorstwa. Likwidacja zapisów o amatorstwie umo|liwiBa amerykaDskim koszykarzom z zawodowej organizacji NBA wzicie udziaBu w Igrzyskach Olimpijskich w 1992 r. w Barcelonie, podczas których zdobyli pierwsze miejsce. Zawodnicy amerykaDscy postawili jednak warunek, aby na igrzyskach nie byli poddawani kontroli antydopingowej!!! Od tej pory pod przykrywk imponderabiliów coubertinowskiego ruchu olimpijskiego, MKOl - jako najbogatsza organizacja pozarzdowa na [wiecie - prowadzi obliczony na zysk show business sportowy. Aleksander Surdej w  Klubie Sportowym z 2000 r. napisaB:  Wraz z objciem prezydentury przez Samarancha pkBa tama i obecnie zarówno organizatorzy igrzysk, jak i startujcy w nich sportowcy nie ukrywaj, |e czyni to dla pienidzy . Z danych opublikowanych przez PawBa Zarzecznego we  Wprost z 2004 r. wynika, |e  na samych igrzyskach w roku 2002 i 2004 MKOl zarobiB 4,4 mld dolarów . Trzeci raz MKOl zBamaB zasady idei olimpijskiej w 2008 r. przez podjcie kontrowersyjnej uchwaBy o dopuszczeniu do igrzysk w Pekinie biegajcego w supernowoczesnych protezach wspomagajcych poBudniowoafrykaDskiego lekkoatlety Oskara Pistoriusa. Dopuszczenie do igrzysk sportowców z takim osprztem to jawny precedens polegajcy na zalegalizowaniu w celach komercyjnych technodopingu w ruchu olimpijskim. 6. Dopuszczenie przez Midzynarodowy Komitet Olimpijski sportowców po zmianie pBci do udziaBu w igrzyskach olimpijskich. Dnia 17 maja 2004 r. Midzynarodowy Komitet Olimpijski wprowadziB przepisy zezwalajce na udziale w igrzyskach olimpijskich zawodnikom, którzy zmienili pBe. Jak pisze K. Chrostowski ( Sport Wyczynowy 2005, nr 3-4) w [wietle nowych przepisów MKOL osoby, które poddaBy si zmianie pBci, przed okresem dojrzewania, z mskiej na |eDsk powinny by uznane za kobiety, a z |eDskiej na msk powinny by uznane za m|czyzn. Osoby, które poddaBy si zmianie pBci po okresie dojrzewania, mog bra udziaB 7 w zawodach pod nastpujcymi warunkami: " musi nastpi caBkowite chirurgiczne wycicie zarówno gonad, jak i zewntrznych narzdów pBciowych; " zmiana pBci musi zosta uznana i zatwierdzona przez odpowiednie wBadze; " hormonalna terapia powinna by na tyle skuteczna, aby poprzednia pBe nie wpBywaBa na rywalizacj i wyniki sportowe; " udziaB w zawodach sportowych mo|e nastpi nie wcze[niej ni| 2 lata od usunicia gonad. Baczni obserwatorzy uwa|aj, |e w niedalekiej przyszBo[ci nowe przepisy MKOl mog zmieni i wypatrzy sens dotychczasowego systemu [wiatowej rywalizacji sportowej, poniewa| na arenach [wiatowych, obok osób z jednoznacznie okre[lon pBci, bd wystpowa osoby transseksualne po zmianie pBci. Istnieje równie| uzasadniona obawa, |e oprócz osób zdeterminowanych w tej kwestii biologicznie pojawi si sportowcy, którzy wyBcznie dla celów komercyjnych bd d|y do zmiany pBci. PaweB Zarzeczny ( Wprost 2004, nr 1123) twierdzi, ze  decyzja MKOl o dopuszczeniu transseksualistów do igrzysk jest otwarciem wrót do oszustw na wielk skal . Manipulacje pBci w historii polskiego sportu s znane. Do najbardziej spektakularnych nale|y sprawa StanisBawy Walasiewicz, mistrzyni olimpijskiej w biegu na 100 m w Los Angeles (1932 r.) i wicemistrzyni olimpijskiej równie| na dystansie 100 m w Berlinie (1936 r.) oraz autorki 37 rekordów [wiata, która jako kobieta wystpowaBa w polskiej reprezentacji. W 1980 r. StanisBawa Walasiewicz zostaBa zastrzelona przez rabusia pod sklepem w Cleveland w USA. Podczas sekcji zwBok okazaBo si, |e podajca si za kobiet StanisBawa ma zarówno mskie jak i |eDskie narzdy pBciowe. Nasza bohaterka byBa wic osobnikiem dwu pBciowym - obojnakiem czyli hermafrodyt. Nigdy JEJ/JEMU nie odebrano zBotego medalu olimpijskiego, a po wykryciu, |e byBa m|czyzn w kraju zostaBa zakwalifikowana do grona 20 najwybitniejszych polskich sportsmenek wszechczasów. Podobny problem przed II wojn [wiatow miaBa Zofia Smtek, rekordzistka Polski kobiet w rzucie oszczepem. Pod koniec lat 30 Zofia Smtek staBa si Józefem Smtkiem, który reprezentowaB, jako piBkarz pierwszoligow Warszawiank. W 1939 r. Józef Smtek wziB udziaB w kampanii wrze[niowej. Jeszce inny przypadek przypomniaBa Wikipedia, dotyczcy Dory Ratjen (1918-2008), wBa[ciwie Horst Ratjen lub Herman Ratjen, niemieckiego lekkoatlety, który w XX-leciu midzywojennym startowaB w zawodach lekkoatletycznych podajc si za kobiet. W 1936 r. Dora Ratjen braB udziaB w Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie w 1936 r., gdzie w skoku wzwy| kobiet zajB czwarte miejsce. W 8 1938 r. w mistrzostwach Europy w Wiedniu Ratjen zajB w kobiecym skoku wzwy| pierwsze miejsce, bijc jednocze[nie wynikiem 1,70 m rekord [wiata. Po zawodach odkryto, |e Ratjen byB hermafrodyt. Niemiecka Federacja lekkiej Atletyki wycofaBa Ratjen z zawodów, odbierajc mu zarówno rekord jak i mistrzostwo [wiata. 7. Sport nie istnieje bez dookre[lenia przymiotnikowego. Tylko w okresie pionierskim dziewitnastowiecznego sportu arystokratycznego, sport oznaczaB sport, przez który rozumiano polowanie, ryboBówstwo i wy[cigi konne. Z chwil demokratyzacji sportu u schyBku XIX w. i w pierwszych latach XX w. doszBo do wyodrbnienia si ró|nych kierunków sportu, którego nie daBo si zidentyfikowa bez dookre[lenia przymiotnikowego. Do najwa|niejszych specyfikowanych kierunków rozwoju sportu nale|aBy:  SPORT HIGIENICZNY ,  SPORT-ZABAWA ,  SPORT WSPÓAZAWODNICZY i  SPORT ZAWODOWY . Najwcze[niej profesjonalizacji ulegBy nastpujce dyscypliny sportu: wy[cigi konne, wy[cigi rowerowe, sport zapa[niczy, sport wrotkarski i piBka no|na. Tylko dziaBacze klubowi, dziennikarze sportowi i sami sportowcy posBugiwali si wyBcznie sBowem sport bez dookre[lenia przymiotnikowego, poniewa| umo|liwiaBo to dla celów komercyjnych zatarcie ró|nic midzy poszczególnymi kierunkami rozwoju sportu. W XX-leciu midzywojennym, zaraz po przejciu wBadzy przez sanacj, wyciszono jakkolwiek dyskusj na temat sportu zawodowego w Polsce. Na skutek zmian w [wiatowych przepisach dotyczcych zasad amatorstwa zaczto z bud|etu paDstwa finansowa sport wyczynowy. DoprowadziBo to do sytuacji, w której pod przykrywk zmodyfikowanej definicji sportu amatorskiego rozwijaB si w rzeczywisto[ci paDstwowy sport kryptozawodowy. Aby umo|liwi w zakamuflowany sposób finansowanie tego pseudoamatorskiego sportu sanacyjne wBadze w bud|ecie paDstwa ksigowaBy te [rodki pod nazw:  Wychowanie fizyczne mBodzie|y !!! W PRL wBadze komunistyczne utrzymaBy zasad finansowania pseudoamatorskiego sportu z bud|etu paDstwa, przez zatrudnienie sportowców w paDstwowych zakBadach pracy. OznaczaBo to, |e zawodnik byB czBonkiem stowarzyszenia o celach niezarobkowych, 9 zwanego umownie klubem sportowym, a umow o prac, której nie wykonywaB wcale lub sporadycznie, miaB zawart z paDstwowym zakBadem pracy na nastpujcych ogólnych zasadach: " czBonkowie klubów pionu wojskowego zatrudniani byli w jednostkach podlegBych Ministerstwu Obrony Narodowej; " czBonkowie klubów pionu milicyjnego zatrudniani byli w jednostkach podlegBych Ministerstwu Spraw Wewntrznych; " czBonkowie klubów pionu Centralnej Rady Zwizków Zawodowych zatrudniani byli w przedsibiorstwach budowlanych, górniczych, hutniczych, kolejowych, wBókienniczych itp.; " czBonkowie klubów pionu spóBdzielczo[ci pracy zatrudnieni byli w zakBadach spóBdzielczych; " czBonkowie klubów pionu wiejskiego zatrudnieni byli w PaDstwowych Gospodarstwach Rolnych lub zakBadach przemysBu rolniczego. System peerelowskiego kryptozawodowego sportu paDstwowego zostaB rozbity dopiero na skutek regulacji prawnych ustawy o kulturze fizycznej z 1996 r. na podstawie, której zalegalizowano w Polsce sport zawodowy. 8. Sport nie jest aktywno[ci fizyczn We wszystkich dawnych opracowaniach ró|ni autorzy, jako istot sportu, podawali zjawisko aktywno[ci fizycznej, czyli ruchu. Uproszczona wizja sportu, |eby nie powiedzie faBszywa, powodowaBa liczne reperkusje. Zaw|ajc pojcie sportu wyBcznie do sfery ruchu nie uwzgldniano faktu, |e sport jest zmiennym zjawiskiem kulturowych. W historycznym procesie dziejowym znamy bowiem wypadki, kiedy to niektóre gry niemajce nic wspólnego z ruchem, takie jak szachy, bryd| lub poker turniejowy, w okre[lonym czasie zostaBy uznane za peBnoprawne dyscypliny sportu. Ostateczna instytucjonalizacja szachów sportowych w Polsce nastpiBa ju| w 1926 r., kiedy to powoBano Polski Zwizek Szachowy, a bryd|a w 1956 r. z chwil zaBo|enia Polskiego Zwizku Bryd|a Sportowego. Jak wic widzimy aktywno[ fizyczna nie jest domen sportu. Pierwotnym wyznacznikiem sportu jest 10 rywalizacja zwana po Bacinie EMULACJ. W ogólnym znaczeniu proces powstawania zjawiska sportu polega wic na nadawaniu cechy rywalizacji dowolnej czynno[ci ludzkiej, przy zachowaniu oczywi[cie jej standaryzacji. Std te| ka|de zachowanie czBowieka (utylitarne, militarne, towarzyskie, artystyczne, zabawowe itp.) mo|e by uznane za sport lub te| nie. Proces rywalizacji sportowej nie musi odbywa si w [wiecie realnym, mo|e by przeniesiony nawet do rzeczywisto[ci wirtualnej, jak chocia|by gBo[ne pojedynki rosyjskiego mistrza [wiata Garry Kasparowa z programami szachowymi Deep Blue i Deep Fritz, czy te| równie| konfrontacje rosyjskiego arcymistrza Vladimira Kramnika z programem Deep Fritz. Trudno przewidzie wszystkie mo|liwe kombinacje, poniewa| komputer szachowy Deep Fritz 7 pokonaB ju| komputer szachowy Deep Blue. Intensywny rozwój Internetu doprowadziB do powstania okoBo 1997 r. idei sportu elektronicznego, zwanego równie| e-sportem lub cybersportem. Najwiksz imprez na [wiecie zwizan z e- sporten jest olimpiada WORLD CYBER GAMES oraz turnieje CYBERATHLETE PROFESSIONAL LEAGUE i ELECTRONIC SPORTS WORLD CUP, w których nagrody pieni|ne mog by wiksze ni| w klasycznym sporcie. Najwiksz polsk organizacj zajmujc si organizowaniem imprez cybersportowych jest Cybersport.pl., najwiksz lig polskich gier komputerowych - powstaB w 2005 r. - jest HEYAH LOGITECH CYBERSPORT, a najpopularniejszym w tej dziedzinie serwisem internetowym jest esport.pl. E-sport nie jest obecnie uznawany przez paDstwo polskie jako dziedzina sportu. W ostatnich latach pojto jednak aktywne inicjatywy w tej sprawie. Oficjalna interpelacja sejmowa posBa Marka Biernackiego z dnia 27 wrze[nia 2007 r., dotyczca uznania gier komputerowych za sport elektroniczny i wpisania go do wykazu dyscyplin sportowych, w których mog dziaBa polskie zwizki sportowe zostaBa odrzucona przez Minister Sportu El|biet Jakubiak. Druga interpelacja sejmowa posBa M. Biernackiego z dnia 28 maja 2008 r., w tym samym temacie, zostaBa podobnie zaBatwiona odmownie przez Ministra Sportu i Turystki MirosBawa Drzewieckiego. O ile Minister Sportu E. Jakubiak nie kwestionowaBa perspektywicznej zasadno[ci opracowania zasad funkcjonowania i definicji sportu elektronicznego, o tyle Minister Sportu i Turystki M. Drzewiecki byB radykalny, poniewa| twierdziB, |e  na zjawisko tzw. sportu elektronicznego nale|y patrze jako na jedn z dziedzin przemysBu rozrywkowego , dlatego jego zdaniem  uznanie gier komputerowych jako dyscypliny sportu jest zagadnieniem dyskusyjnym . Konkludujc mo|emy przewrotnie stwierdzi, |e wszystko jest sportem i nic nie jest sportem, je|eli nie bdzie woli uznania tej czynno[ci za sportow. Sport jest wic w 11 pierwszej kolejno[ci zjawiskiem mentalnym, co nie wyklucza oczywi[cie, |e aktywno[ fizyczna mo|e by jedn z wielu form jego pospolitej prezentacji. 9. Klub sportowy nie istnieje. W prawie europejskim - kontynentalnym - nie istniaBo pojcie klubu. Dla przykBadu podajmy, |e tradycja ustawodawstwa niemieckiego, obejmujca równie| ziemie polskie pod zaborem austriackim i niemieckim, wydzielaBa dwa typy zrzeszeD. Pierwszy rodzaj to towarzystwa (Verein) o celach idealnych (zawodowe, o[wiatowe, wychowawcze, naukowe, kulturalne, towarzyskie). Towarzystwa nie byBy nastawione na zysk. Drugi typ, to stowarzyszenia (Genossenschaft) d|ce do osignicia bezpo[rednich korzy[ci gospodarczo-zarobkowych. Z czasem pojcie towarzystwa i stowarzyszenia zatraciBo swoje pierwotne znaczenie. W prawodawstwie europejskim pozostaBo jedynie  stowarzyszenie , bdce podstawow formuB prawn na podstawie, której zakBadano organizacje dziaBajce w sferze kultury fizycznej. Ze wzgldu na rozwój nowo|ytnego sportu na europejsk formuB prawn stowarzyszenia naBo|ono zwyczajow nazw angielskiego klubu sportowego. W XIX w. doszBo do spotkania si dwóch tradycji, tradycji stowarzyszenia wywodzcego si z kontynentalnej Europy i tradycji klubu pochodzcego z wyspiarskiej Anglii. Klub sportowy w [wietle ustawy z dnia 3 lipca 1984 r. o kulturze fizycznej Ustawa z dnia 3 lipca 1984 r. o kulturze fizycznej w ogóle nie wymieniaBa pojcia klubu sportowego, tak jakby kluby sportowe nie istniaBy nawet jako zjawisko spoBeczo-kulturowe. Ustawodawca zapisaB, |e podstawow jednostk realizujc cele sportowe byBo zrzeszenie nazwane  stowarzyszeniem kultury fizycznej . Analizujc regulacje ustawy musimy powiedzie, |e  stowarzyszenie kultury fizycznej miaBo by klasycznym stowarzyszeniem dziaBajcym na podstawie powszechnego Prawa o stowarzyszeniach, ze zmianami wynikajcymi z ustawy o kulturze fizycznej. Wprowadzenie do polskiego prawa, nigdzie nieistniejcych w [wiecie tego typu zrzeszeD byBo kuriozalne i doprowadziBo do z góry przewidywalnych dla specjalistów komplikacji. WymieDmy najwa|niejsze z nich zwizane z tematem rozwa|aD. ZBamano historyczn tradycj polskiego prawa stowarzyszeniowego 12 wyBczajc, w pewnym zakresie, dziaBalno[ klasycznych stowarzyszeD spod wpBywu Prawa o stowarzyszeniach, podporzdkowujc jednocze[nie najwa|niejsz ich cz[ funkcjonowania zupeBnie innej ustawie. DziaBacze ministerstwa sportu i sejmowi posBowie dziaBajcy na rzecz lobby sportowego doprowadzili w ten sposób do powstania niezmiernie zBo|onego systemu organizacyjnego polskiego sportu, zupeBnie nie zrozumiaBego dla dziaBaczy sportowych, zawodników i kibiców. Oprócz klasycznych stowarzyszeD zaczBy bowiem od roku 1984 dziaBa  stowarzyszenia kultury fizycznej . Dualizm prawny staB si faktem. Aby wskaza na dalsze konsekwencje takich rozwizaD ustawowych, prowadzcych do dezorganizacji polskiego sportu, dopowiedzmy, |e wszystkie  stowarzyszenia kultury fizycznej o celach sportowych w zapisach statutowych nosiBy nazw zwyczajow  klub sportowy . Podobnie w mowie potocznej u|ywano wyBcznie okre[lenia  klub sportowy . Doprowadzono wic do sytuacji, w której nazwa zwyczajowa podstawowej jednostki organizacyjnej kultury fizycznej ró|niBa si zupeBnie od nazwy prawnej. Klub sportowy w [wietle ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej Nowa ustawa o kulturze fizyczne z 1996 r. wprowadziBa po raz pierwszy pojcie klubu sportowego nadajc mu rang ustawow. PrzywoBana ustawa nie definiuje jednak terminu  klub sportowy , stwierdzajc jedynie w art. 6.1, |e  klub sportowy jest  podstawow jednostk organizacyjn, realizujc cele i zadania w zakresie kultury fizycznej . Zapis art. 6.1 ustawy o kulturze fizycznej zawiera zupeBnie bBdn informacj jakoby klub sportowy byB  jednostk organizacyjn . To pewne, |e w prawnym znaczeniu klub sportowy nie jest  jednostk organizacyjn , bowiem w rzeczywisto[ci nie istnieje jako struktura materialna. Czym wobec tego jest klub sportowy? Klub sportowy nie jest podmiotem prawa, to jedynie zwyczajowa nazwa pewnej organizacyjnej formuBy dopuszczonej prawem Ta zwyczajowa nazwa mo|e przybiera ka|d, przewidzian przez polskie prawo, form organizacyjno-prawn, tak jak: " stowarzyszenie, " stowarzyszenie kultury fizycznej, 13 " sportowa spóBka akcyjna, " fundacja, " zakBad bud|etowy, " spóBdzielnia, " dziaBalno[ gospodarcza osób fizycznych na podstawie ustawy o swobodzie dziaBalno[ci gospodarczej, " spóBki prawa handlowego (spóBka z o.o., akcyjna, cywilna, partnerska, jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna), Oznacza to, |e w polskim systemie organizacji sportu istnieje dualizm podstawowej jednostki realizujcej cele i zadania w zakresie kultury fizycznej. Ze wzgldów historycznych jednostk t nazwano zwyczajowo klubem sportowym, wiedzc o tym, |e w rzeczywisto[ci istnieje realnie jako ka|da forma organizacyjna przewidziana prawem. Nowa ustawa z 1996 r. nie tylko podtrzymaBa zasad, w której nazwa zwyczajowa organizacji sportowej ró|niBa si zupeBnie od nazwy prawnej, ale umocniBa to zjawisko. {adna organizacja sportowa nie musi nazywa si klubem sportowym, czego przykBadem mo|e by nazwa Towarzystwa Sportowego  WisBa . 10. Uczniowski Klub Sportowy nie jest podmiotem prawa Naszym zdaniem Uczniowski Klub Sportowy to wyBcznie nazwa wBasna (zwyczajowa) stowarzyszenia specjalnego dziaBajcego na podstawie przepisów Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach z wyBczeniem przepisów dotyczcych rejestracji, które reguluje Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej. Specyficzny charakter stowarzyszenia przyjmujcego nazw wBasn (zwyczajow) Uczniowski Klub Sportowy polega na tym, |e nabywa osobowo[ prawn nie w trybie sdowym przewidzianym przez Prawo o stowarzyszeniach, lecz w trybie administracyjnym, który reguluje Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej. Stanowi ona, |e ka|dy Uczniowski Klub Sportowy nabywa osobowo[ prawn z chwil wpisania do ewidencji starosty wBa[ciwego ze wzgldu na siedzib Uczniowskiego Klubu Sportowego. 14 W sprawie rozumienia pojcia Uczniowskiego Klubu Sportowego pojawiBy si zdecydowane rozbie|no[ci. W pi[mie z dnia 10 VII 1997 r. Zbigniewa Kowalskiego, Dyrektora Departamentu Sportu Dzieci i MBodzie|y Urzdu Kultury Fizycznej i Turystyki, czytamy:  U|yty przez ustawodawc termin uczniowski klub sportowy nie jest nazw wBasn, lecz okre[leniem statusu prawnego szczególnego rodzaju klubu sportowego . Pracownicy ministerstwa wprowadzaj w bBd wszystkich ludzi zwizanych ze sportem twierdzc, |e Uczniowski Klub Sportowy nie jest nazw wBasn lecz okre[leniem statusu prawnego szczególnego rodzaju klubu sportowego. Tak jak klub sportowy jest wyBcznie nazw wBasn (zwyczajow) dowolnego podmiotu prawnego dopuszczonego do funkcjonowania w Polsce, tak samo uczniowski klub sportowy jest nazw wBasn (zwyczajow), ale wyBcznie stowarzyszenia o specjalnym charakterze. Przypomnijmy wszystkim czytelnikom: w polskim systemie prawnym nie istniej takie podmioty prawne jak: klub sportowy i uczniowski klub sportowy, które s wyBcznie nazwami wBasnymi (zwyczajowymi) pewnych formuB prawnych. 11. Nie istnieje homogeniczna zbiorowo[ sportowców. Uczestnikami wspóBzawodnictwa sportowego w Polsce s wyBcznie zawodnicy, ale o ró|nym statusie prawnym. Zawodnikami mog by: " czBonkowie zwyczajni  klubów sportowych ; " czBonkowie zwyczajni  klubów sportowych bdcy pracownikami zakBadów patronackich; " pracownicy zwizani z  klubem sportowym umow o prac na podstawie Kodeksu Pracy lub umowami cywilnoprawnymi o dzieBo lub zlecenie; " przedsibiorcy prowadzcy dziaBalno[ gospodarcz na podstawie ustawy o swobodzie dziaBalno[ci gospodarczej. 15 12. Zakaz przynale|no[ci uczniów do pozaszkolnych klubów sportowych do 1939 r. Regulacje prawne Ministerstwa WyznaD Religijnych i O[wiecenia Publicznego paDstw zaborczych zabraniaBy przynale|no[ci mBodzie|y szkolnej do pozaszkolnych klubów sportowych dziaBajcych na podstawie powszechnego prawa o stowarzyszeniach. Austriackie rozporzdzenie ministerialne z dnia 24 lipca 1849 r. bardzo rygorystycznie regulowaBo ten problem stwierdzajc, |e:  Uczniowie gimnazjalni nie mog bra udziaBu ani w charakterze czBonków, ani te| sBuchaczy, w takich stowarzyszeniach, które zawizaBy midzy sob osoby, nie bdce uczniami gimnazjalnymi. Nie mog oni tak|e zawizywa midzy sob |adnych stowarzyszeD, a przeto nie wolno im nosi ani |adnych odznak stowarzyszenia, ani te| odznak jakichbzkolwiek . Postanowienia tych przepisów miaBy równie| zastosowanie do szkóB ludowych i [rednich. Zakaz przynale|no[ci do stowarzyszeD dla uczniów szkóB [rednich regulowaB paragraf 26 przepisów szkolnych, który stanowiB, |e:  Uczniom szkóB [rednich nie wolno nale|e do stowarzyszeD, zawizanych przez inne osoby, ani w charakterze czBonków, ani w charakterze uczestników, sBuchaczy lub go[ci. Nie wolno im równie| tworzy stowarzyszeD midzy sob i nosi jakichkolwiek oznak . Przepisy te miaBy podBo|e polityczne, jednak|e w miar rozwoju sportu wszystkie regulacje obowizywaBy równie| w stosunku do ruchu sportowego, dlatego Rada Szkolna Krajowa w 1911 r. przypominaBa mBodzie|y szkolnej  § 26 przepisów szkolonych, zabraniajcy uczniom nale|enia w charakterze czBonków do towarzystw sportowych, zaBo|onych dla ludzi dojrzaBych i nie podlegajcych dyscyplinie szkolnej, zwBaszcza, |e uczniowie bywaj przy tym wcigani do rzeczy nie dajcych si pogodzi z obowizkami uczniów, a sposób uprawiania sportów, wyczerpujcych nad miar ich mBode siBy i pochBaniajcy zbyt wiele czasu, przynosi nieraz wprost szkod ich zdrowiu i postpom . Po odzyskaniu niepodlegBo[ci wBadze o[wiatowe Drugiej Rzeczpospolitej podtrzymaBy zakaz przynale|no[ci mBodzie|y szkolnej do pozaszkolnych klubów sportowych dziaBajcych na podstawie powszechnego prawa o stowarzyszeniach. Stanowisko wBadz o[wiatowych zostaBo wyra|one w Rozporzdzeniu Ministerstwa WyznaD Religijnych i O[wiecenia Publicznego z dnia 24 pazdziernika 1927 r. dotyczce stosunku szkóB do stowarzyszeD gimnastyczno-sportowych i udziale mBodzie|y szkolnej w zawodach gimnastyczno-sportowych, w którym stwierdzono, |e uczeD nie mo|e w zawodach 16 sportowych  pod |adnym warunkiem bra udziaBu pod firm lub w barwach jakiego[ stowarzyszenia czy klubu . Wszystkie postanowienia tego rozporzdzenia podtrzymywaB równie| Okólnik nr 67 z dnia 14 grudnia 1938 r. w sprawie gBównych zaBo|eD wychowania fizycznego. W artykule VI okólnik precyzowaB  Sport szkolny nie mo|e si zmieni na specjalizacj sportow, zachodzi bowiem niebezpieczeDstwo nadwyr|enia pewnych narzdów zbyt mBodego i jeszcze maBo odpornego organizmu , a artykuB VII potwierdzaB, |e  UdziaB mBodzie|y szkolnej w klubach sportowych nie jest dozwolony . Zdaniem wBadz o[wiatowych niepodlegBej Polski wyczynowe kluby sportowe nie zapewniaBy warunków zdrowotnych i wychowawczych dla mBodzie|y szkolnej. Do najcz[ciej stawianych zarzutów sportowi klubowemu zaliczano równie|: rekordomani, komercjalizacj, kryptozawodowstwo, stosowanie brudnych i podstpnych metod rywalizacji oraz doping. 13. Zakaz przynale|no[ci mBodzie|y studenckiej do nie akademickich klubów sportowych w okresie zaborów i Drugiej RP. Przepisy paDstw zaborczych nie zezwalaBy na przynale|no[ mBodzie|y studenckiej, bez zgody senatu uczelni, do nie akademickich klubów sportowych dziaBajcych na podstawie powszechnego prawa o stowarzyszeniach. Rosyjskie ustawy uniwersyteckie stanowiBy, |e  zabrania si pod najsurowsz kar skBada towarzystwa lub tworzy zwizki pod jakimkolwiek imieniem i do nich nale|e . Podobnie austriackie ustawy uniwersyteckie zabraniaBy studentom  udziaBu w (& ) stowarzyszeniach osób nie bdcych uczniami . Przepisy te miaBy podBo|e polityczne, jednak|e przeniesiono je równie| na ruch sportowy. Po odzyskaniu niepodlegBo[ci pierwsze rozporzdzenie Ministerstwa WyznaD Religijnych i O[wiecenia Publicznego w sprawie stowarzyszeD akademickich z 1922 r. nie regulowaBo tego zagadnienia. Pózniejsze rozporzdzenie ministra dotyczce stowarzyszeD akademickich z 1933 r. po[rednio zabraniaBo nale|enia studentom do nie akademickich stowarzyszeD sportowych na skutek zapisu, |e:  stowarzyszeniu akademickiemu nie wolno by czBonkiem innego stowarzyszenia lub zwizku . Postanowienie to podtrzymywaBo rozporzdzenie ministra o stowarzyszeniach akademickich z 1937 r. stwierdzajc, |e:  Stowarzyszeniom akademickim nie wolno by czBonkiem innego stowarzyszenia lub 17 zwizku . Tym samym Akademicki Zwizek S[portowy nie mógB by czBonkiem Zwizku Polskich Zwizków Sportowych. 14. Zarzdzanie polskim sportem NajsBabszym ogniwem zarzdzania polskim sportem byBy centralne organa administracji rzdowej. Wszyscy ministrowie sportu peBnili swoje funkcje wyBcznie ze wzgldów politycznych, a nie ze wzgldów profesjonalnych. Za kuriozum nale|y uzna fakt, |e w latach 1945-2007 polskim sportem kierowaBo 12 ministerstw o ró|nym statusie prawnym i o cigle zmieniajcych si kompetencji oraz nazwach. Permanentne reorganizacje centrum zarzdzajcego parali|owaBy rozwój sportu. Prze[ledzmy nazwy centralnych organów administracji rzdowej kierujcych sportem, aby uzmysBowi czytelnikowi niestabilno[ ustrojowego systemu zarzdzania sportem: " PaDstwowy Urzd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego 1956- 1948. " GBówny Urzd Kultury Fizycznej 1948-1950. " GBówny Komitet Kultury Fizycznej 1950-1960. " GBówny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki 1960-1978. " GBówny Komitet Kultury Fizycznej i Sportu 1978-1985. " GBówny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki 1985-1987. " Komitet MBodzie|y i Kultury Fizycznej 1987-1990. " Urzd Kultury Fizycznej i Turystyki 1990-1999. " Urzd Kultury Fizycznej i Sportu 1999-2002. " Ministerstwo Edukacji i Sportu 2001-2005. " Ministerstwo Sportu 2005-2007. " Ministerstwo Sportu i Turystyki 2007-do nadal. 18 15. Zasady organizacji sportu zawodowego w Polsce DziaBalno[ w zakresie sportu zawodowego jest koncesjonowana przez paDstwo polskie. W oparciu o ustawowe uprawnienia minister sportu przed rejestracj sdow zatwierdza statut polskiego zwizku sportowego i upowa|nia go do prowadzenia oraz organizowania w danej dyscyplinie lub dziedzinie systemu wspóBzawodnictwa sportu zawodowego. Prowadzenie dziaBalno[ci w zakresie sportu zawodowego bez zezwolenia jest nielegalne i jako wykroczenie podlega karze grzywny. 16. Podstawy prawne sportu zawodowego w Polsce Sport zawodowy w Polsce dziaBa na podstawie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym. Ustawa zawiera niejasne, kontrowersyjne i bBdne zapisy, które w wielu wypadkach urgaj zdrowemu rozsdkowi i elementarnej wiedzy. My[l przewodni ustawy byBo zafaBszowanie prawdziwego oblicza sportu zawodowego, którego celem jest zarobkowanie. Hipokryzja ustawy sprowadza si do konkluzji, |e pod przykrywk terminu  sport kwalifikowany ukryto w rzeczywisto[ci zasady funkcjonowania sportu zawodowego o celach zarobkowych, który polega na wykonywaniu zawodu lub prowadzeniu dziaBalno[ci gospodarczej. Jedyny pozytyw Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym polega na tym, |e wyBczono w koDcu sport zawodowy o calach zarobkowych z Ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej, przyznajc tym samym, i| sport zawodowy o celach zarobkowych nie jest warto[ci kultury fizycznej, lecz jest warto[ci pracy. 17. Podstawy prawne sportu zawodowego dzieci w Polsce Po uzyskaniu przez Polsk czBonkostwa w Unii Europejskiej w 2004 r. zaczB obowizywa 19 Art. 304 znowelizowanego Kodeksu Pracy, zgodnie z którym dziecko niemajce ukoDczonego 16 roku |ycia mo|e wykonywa prac lub inne zarobkowe zajcie na rzecz podmiotu prowadzcego dziaBalno[ sportow, pod warunkiem wcze[niejszego uzyskania zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka, a tak|e zezwolenia wBa[ciwego inspektora pracy. Inspektor mo|e odmówi wydania zezwolenia, je[li wykonywanie pracy lub innych zaj zarobkowych powoduje zagro|enie dla |ycia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka lub zagra|a wypeBnianiu przez dziecko obowizku szkolnego. Inspektor mo|e równie| cofn wydane zezwolenie na wniosek przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka. Od tej pory dzieci niemajce ukoDczonego 16 roku |ycia staBy si tani i legaln siB robocz. 18. Nazewnictwo dyscyplin i dziedzin sportu w Polsce Wszystkie nazwy dyscyplin i dziedzin sportu dopuszczonych do uprawiania w Polsce s jednoznacznie okre[lone w rozporzdzeniu wydanym przez Ministra Sportu. Rzdowy wykaz dyscyplin i dziedzin sportu dotyczy wyBcznie tych, w których dziaBaj polskie zwizki sportowe. Nie istnieje |adna dowolno[ u|ywania nazw dyscyplin i dziedzin sportu uznanych przez paDstwo polskie. W pozostaBych wypadkach w nazewnictwie dyscyplin sportowych stosujemy nazwy zwyczajowe zwizane z tradycj danej dyscypliny. 19. Przestpstwo korupcji sportowej w polskim prawie karnym Przestpstwo korupcji w polskim sporcie zostaBo wprowadzone dnia 13 czerwca 2003 r. przez wprowadzenie do Kodeksu Karnego art. 296b okre[lajcego znamiona przestpstwa zwanego Bapownictwem w sporcie, przekupstwem sportowym czy korupcj w sporcie profesjonalnym. Art. 296b Kodeksu Karnego penalizuje przyjmowanie korzy[ci majtkowej albo jej obietnice przez osoby organizujce profesjonalne zawody sportowe lub uczestniczce w tych zawodach w zamian za nieuczciwe zachowanie prowadzce do 20 naruszenia zasad rywalizacji sportowej i mogce mie wpByw na wynik tych zawodów. Przytoczony przepis nie stanowi podstawy do pocignicia do odpowiedzialno[ci karnej osób organizujcych lub uczestniczcych w zawodach amatorskich, które przyjmuj korzy[ci majtkowe, czy obietnice w zamian za nieuczciwe zachowanie mogce mie wpByw na wynik zawodów. Zciganie przez wymiar sprawiedliwo[ci polskich dziaBaczy, trenerów, instruktorów, sdziów i sportowców jest procederem zupeBnie nagannym i rodzi powa|ne konsekwencje natury ustrojowej. Ingerencja w tym zakresie organów wBadzy w |ycie sportowe [wiadczy o wkraczaniu paDstwa w prywatn sfer |ycia obywateli. Spowodowane jest to zupeBnym niezrozumieniem ewolucji zjawiska sportu, które wyja[nimy na przykBadzie najbardziej rozpowszechnionej piBki no|nej. W procesie historycznego rozwoju piBka no|na przeszBa transformacj od  gry w piBk no|n , przez  sport piBki no|nej amatorski , po  sport piBki no|nej zawodowy , który ulegB w ostatnich czasach przeksztaBceniu w WRESTLING PIAKI NO{NEJ. Podobn ewolucj innych sportów zawodowych w wrestling mo|emy zaobserwowa w zapasach amerykaDskich i boksie amerykaDskim, które nie budz tyle namitno[ci i s honorowane jako uznane widowiska sceniczne. Proceder ten jest niezmiernie hermetyczny, niedostpny w odbiorze dla postronnego widza i z trudem poddaje si naukowej obserwacji, gdy| pozostaje w [cisBym zwizku z kulisami nieprawdopodobnie dochodowego show businessu. W konsekwencji tego polski WRESTLING PIAKI NO{NEJ w |adnym stopniu nie powinien by regulowany przez paDstwo oraz finansowany ze [rodków bud|etowych i powinien by pozostawiony jedynie dziaBaniom rynku, tak jak inne nowoczesne sztuki sceniczne. W 2008 r. prasa poinformowaBa, |e rzymski konserwator zabytków Umberto Broccoli, podjB kroki w celu przywrócenia walk gladiatorskich w Koloseum nawizujcych do czasów Imperium Rzymskiego. Na razie pomysB spotkaB si ze sprzeciwem tych, którzy widz w reaktywowaniu walk gladiatorskich show wzorowany na amerykaDskiej pop kulturze Disneylandu. 20. Problem dopingu w sporcie klubowym W nowo|ytnym [wiecie do najstarszych dyscyplin sportu, w którym stosowano nielegalny 21 doping nale|aBy wy[cigi konne i kolarskie oraz boks. Za pierwsz [mierteln ofiar dopingu uwa|a si walijskiego cyklist Arthura Clintona, który w 1886 r. zmarB z powodu przedawkowania. W Drugiej Rzeczpospolitej stosowanie dopingu w sporcie byBo tajemnic poliszynela. Oficjalnie po raz pierwszy ujawniono u|ywanie dopingu w 1930 r., pod którym rozumiano  wywoBane sztucznie przej[ciowe spotgowanie sprawno[ci w sporcie i wiczeniach fizycznych . Pomimo, |e prasa z tych lat odnotowaBa na zawodach sportowych kilka [miertelnych wypadków - prawdopodobnie z przedawkowania - w celu uniknicie wykrycia nielegalnego dopingu sportowcy za wszelk cen unikali rutynowych badaD lekarskich. Dzisiaj pomimo olbrzymich nakBadów na badania antydopingowe wszyscy wiedz, |e w sporcie zawodowym doping stosowany jest powszechnie, a gBosy niektórych specjalistów domagajce si zalegalizowania dopingu nie s brane pod uwag. Skala stosowania dopingu w sporcie jest pora|ajca, o czym [wiadcz ujawnione przypadki stosowania nielegalnych [rodków wspomagajcych u kolarzy Floyd Landis i Lance Armstrong oraz biegacza Justing Gatlin. Przypadek amerykaDskiej biegaczki Marion Jones dowodzi, |e stosowanie dopingu dotyczy szczególnie zawodników z czoBówki [wiatowego rankingu. AmerykaDski Komitet Olimpijski za|daB od Marion Jones zwrotu piciu medali - trzech zBotych i dwóch brzowych, które zdobyBa na igrzyskach w 2000 r. w Sydney, a sd niebawem ma ogBosi wyrok w tej sprawie. Jak podawaB Adam Bodziak we  Wprost z 2006 r. szczytem zakBamania w podej[ciu do walki z dopingiem byBo stymulowanie przez MKOl rozwoju [wiatowego dopingu. W 1973 r. MKOl ustaliB, |e w organizmach zawodników poziom testosteronu do epitestosteronu (T/E) nie mo|e przekracza poziomu 3:1, pomimo |e naturalny stosunek u zdrowego czBowieka T/E wynosi 1,2:1. OkazaBo si, |e nawet przy kryterium 3:1 wyniki sportowców byBy niezadowalajce, dlatego w cztery lata pózniej MKOl zezwoliB aby ten wspóBczynnik poziomu T/E wynosiB 6:1!!! Na horyzoncie wydarzeD pojawiBa si ostatnimi czasy sprawa niewykrywalnego dopingu genetycznego, który zdaniem Richarda Pounda, szefa Zwiatowej Agencji Antydopingowej (WADA),  oznacza koniec sportu, jaki znamy . 22 21. Wprowadzenie  dzikiej karty do rozgrywek sportowych na przykBadzie Polskiej Ligi Koszykówki Wprowadzenie  dzikiej karty do rozgrywek Polskiej Ligi Koszykówki wypatrzyBo zupeBnie system sportowej rywalizacji w zawodowej koszykówce. Po wykupieniu  dzikiej karty w sezonie 2008 za kwot od 150 ty[. zB do 500 ty[. zB dru|yna, która nie zaklasyfikowaBa si do wy|szej ligi mo|e jednak w niej bra udziaB. Oznacza to, |e poziom gry sportowej i wygrane mecze nie maj |adnego wpBywu na awans dru|yny, poniewa| wystarczajcym kryterium s jedynie posiadane pienidze na wykupienie wpisowego do wy|szej ligi. Jak wyliczyli specjali[ci z punktu widzenia ekonomicznego wykupienie  dzikiej karty jest mniej kosztowne ni| utrzymywanie dru|yny przez caBy sezon w rozgrywkach. 22. Sportowe zakBady bukmacherskie Jedynym celem zakBadów bukmacherskich s wzajemne zakBady o wygrane pienidze, którego przedmiotem jest odgadnicie wyników lub kolejno[ci sportowego wspóBzawodnictwa. Podstawowe zaBo|enie regulaminowe wzajemnych zakBadów bukmacherskich polega na tym, |e okoliczno[ci, które okre[laj wygran nie mog by nikomu wcze[niej znane i maj mie charakter losowy. Wiedza na temat dziaBalno[ci firm bukmacherskich ma charakter ezoteryczny, chocia| [wiatowe informacje prasowe rzucaj nowe [wiatBo na ich funkcjonowanie. Francuska Federacja Tenisowa wystpiBa do europejskich sdów z pozwami przeciwko kilku internetowym bukmacherom, w których |daBa peBnego zakazu obstawiania meczów Roland Garros. DziaBacze francuskiej federacji argumentuj, |e zakBady bukmacherskie stanowi zagro|enie dla etyki sportu, poniewa| istnieje ryzyko nielegalnego ustalania wyników meczów tenisowych, a ryzyko ro[nie wprost proporcjonalnie do liczby zakBadów i wielko[ci zwizanych z nimi sum. Szacunkowe dane podaj, |e tylko podczas tenisowego turnieju Masters Series w 2007 r. w hali Bercy obroty bukmacherów wyniosBy 750 mln 23 euro!!! Podjta ofensywa rugowania bukmacherów z francuskiego sportu tenisowego byBa spowodowana równie| bezpo[rednimi dowodami, poniewa| kilkunastu tenisistów przyznaBo, i| miaBo oferty korupcyjne. Stara instytucja zakBadania si o wzajemne wygrane pieni|ne nie zawsze cieszyBa si uznaniem w cywilizowanym [wiecie, pomimo tego dziaBalno[ firm bukmacherskich zostaBa zalegalizowana przez paDstwo polskie na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakBadach wzajemnych. Czemu ma sBu|y ten proceder? 23. KsztaBcenie kadr sportowych na poziomie akademickim Od powoBania Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie w 1928 r. a| do chwili obecnej, na wszystkich Akademiach Wychowania Fizycznego w Polsce, pod przykrywk pedagogicznych kierunków wychowania fizycznego ksztaBcono na poziomie wy|szym kadry dla ruchu sportowego. Zgodnie z definicj zawodu wychowawca fizyczny jest przygotowywany do wykonywania pedagogicznego zawodu w systemie o[wiatowym, a nie dla kryptozawodowego lub zawodowego sportu, który wymaga zupeBnie innych predyspozycji i kwalifikacji przystosowanych do dziaBalno[ci komercyjnej. Bardzo sBusznie si staBo, |e w ostatnich latach na AWF podjto próby przygotowania kadr sportowych na poziomie wy|szym. Jednak|e osoby odpowiedzialne ze ksztaBcenie tych kadr napotkaj na autentyczn osobliwo[, która polega na wystpowaniu w [wiecie sportowym trzech podstawowych zawodów, a mianowicie:  sportowiec zawodowy ,  trener sportowy i  mened|er sportu . Je|eli ksztaBceniem na poziomie akademickim zostan objci jedynie trenerzy i mened|erowie oznacza to bdzie, |e podstawowe funkcje sportowe wykonywa bd ludzie bez |adnego przygotowania, trudno bowiem przypuszcza, aby mBody zawodnik byB jednocze[nie trenerem lub mened|erem. Czy wobec tego sportowiec zawodowy ma odtwarza historyczne role cechowe przysposobienia zawodowego od UCZNIA i CZELADNIKA do MISTRZA? A mo|e jednak w dobie epoki cybernetycznej, rozwoju nauki, dominacji polityki i konkurencji ekonomicznej osoba, na której spoczywa wywalczenie przewagi w systemie midzynarodowej rywalizacji musi przej[ edukacj na poziomie perfekcji wy|szej? Chyba, |e potraktujemy zawodników zawodowych jako boskie dzieBo wrodzonego talentu, co schlebiaBoby moim pogldom, |e sport zawodowy w 24 nieunikniony sposób przeksztaBca si w dziedzin artystycznej sztuki scenicznej, w której fasadowe pierwiastki prezentacji siBy i sprawno[ci fizycznej schodz na drugi plan, na rzecz wyre|yserowanych gestów ciaBa i ducha.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Język Wprowadzenie do badań nad mową ebook demo
Margul T Sto lat badań nad religiami notatki do 7 rozdz
Międzynarodowy Program Badań nad Zachowaniami Samobójczymi
tezy do integracji semisensorycznej
I Burek, gr I NOL Stan badań nad twórczością Ludwika Sztyrmera
Główne kierunki badań nad czytelnictwem
Z metodologicznych i empirycznych badań nad pedagogiką praca zbiorowa
Z badań nad kompetencją komunikacyjną dzieci B Bokus i M Haman
Tezy do egzaminu
Kierunki badań nad determinantami struktury kapitału przedsiębiorstwa a Polsce
Tezy do Programu Gospodarczego
Naukowcy pracujÄ… nad sztucznÄ… nerkÄ…
Zmiany do ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3
list otwarty W Poliszczuka do naukowców polskich
Nabywanie wiedzy społecznej z perspektywy badań nad dziecięcymi teoriami umysłu

więcej podobnych podstron