Jeśli pracujesz w kilkumiesięcznym okresie
rozliczeniowym, to wystarczy, że dodasz
wymiary czasu pracy dla poszczególnych
miesięcy należących do Twojego okresu
rozliczeniowego, a otrzymasz wymiar czasu
pracy dla całego okresu rozliczeniowego.
Czas pracy  czas, kiedy w miejscu wyznaczo- Wynagrodzenie powinieneś otrzymywać:
nym przez pracodawcę pozostajesz do jego
w miejscu i czasie określonym w regula-
dyspozycji.
minie pracy lub innych przepisach obo-
Czas potrzebny na przygotowanie się wiązujących u Twojego pracodawcy;
do pracy (np. zmianę stroju, pobranie
w formie pieniężnej; tylko część wyna-
narzędzi z magazynu) jest również cza-
grodzenia możesz otrzymywać w innej
sem pracy.
formie (np. produktów spożywczych),
Czas dojazdu do miejsca pracy nie wli-
pod warunkiem jednak, że dopuszczają to
cza się do czasu pracy.
przepisy odpowiednich ustaw lub układów
zbiorowych pracy;
Sposób potwierdzenia przybycia i obecności
w pracy wynika z regulaminu pracy lub z infor-
do rąk własnych; możesz otrzymywać je
macji, którą uzyskasz od pracodawcy w cią-
przelewem bankowym na Twoje konto, tyl-
gu 7 dni od zawarcia umowy o pracę.
ko gdy wyrazisz na to pisemną zgodę.
Wymiar czasu pracy  liczba godzin, jaką je-
steś obowiązany przepracować wciągu okre-
su rozliczeniowego; wymiar czasu pracy zale-
ży od wymiaru zatrudnienia (pełny lub niepeł-
ny etat) i innych czynników  np. liczby dni
świątecznych w okresie rozliczeniowym.
W żadnym wypadku nie możesz się
zrzec prawa do wynagrodzenia, czyli
Okres rozliczeniowy  odcinek czasu wyra-
zgodzić się na pracę za darmo!
żony w tygodniach lub miesiącach, na który
jest planowana i po upływie którego jest roz-
Masz prawo wglądu w dokumenty,
liczana praca każdego pracownika. Maksy-
na podstawie których pracodawca
malna długość okresu rozliczeniowego jest
obliczył Twoje wynagrodzenie.
uzależniona od stosowanego systemu cza-
su pracy.
Norma czasu pracy  maksymalna liczba go-
Wynagrodzenie powinieneś otrzymywać:
dzin, jaką możesz przepracować w jednej do-
co najmniej raz w miesiącu albo czę-
bie lub w tygodniu pracy.
ściej, w stałych, ustalonych terminach,
Norma dobowa: 8 godzin.
najpóz
niej dziesiątego dnia następnego
Norma tygodniowa: przeciętnie 40 godzin
miesiąca, czyli np. wynagrodzenie za maj
w okresie rozliczeniowym.
musisz otrzymać najpóz
niej 10 czerwca.
Doba pracownicza  24 kolejne godziny, po-
Gdy dzień wypłaty przypada na niedzielę lub
czynając od godziny, o której rozpoczynasz pra-
inny dzień wolny, powinieneś otrzymać wyna-
cę zgodnie z obowiązującym Cię rozkładem
grodzenie w dniu poprzednim.
czasu pracy.
Pojęcie doby pracowniczej nie pokrywa się
z pojęciem doby astronomicznej. Np. jeśli roz-
poczynasz pracę w poniedziałek o 14.00, Twoja
doba trwa od tej godziny do 14.00 we wtorek.
Minimalne wynagrodzenie w 2007 r. wy-
Tydzień  7 kolejnych dni kalendarzowych, po-
nosi 936,00 zł brutto dla zatrudnionych
czynając od pierwszego dnia okresu rozlicze-
na pełen etat.
niowego. Pojęcie tygodnia jest powiązane
W pierwszym roku pracy
z okresem rozliczeniowym, ponieważ dzień
możesz otrzymywać
rozpoczynający taki okres jest pierwszym
mniejsze wynagrodzenie, ale
dniem tygodnia.
nie niższe niż 80% minimalnego.
Pora nocna  8 godzin pomiędzy godzi-
936,00 zł to ogólna kwota wynagrodzenia,
ną 21.00 a 7.00, przy czym pracodawca po-
która może obejmować nie tylko wynagrodze-
winien określić, które to będą godziny: od
nie zasadnicze  również np. premie lub inne
21.00 do 5.00, od 22.00 do 6.00 czy od 23.00
składniki, ale nie wynagrodzenie za pracę
do 7.00.
w godzinach nadliczbowych.
W przypadku zatrudnienia na pełnym etacie Oprócz odpoczynków od pracy dobowych i ty-
obowiązujący Cię w okresie rozliczeniowym godniowych musisz mieć zapewnioną przerwę
wymiar czasu pracy oblicza się: podczas pracy, wliczoną do czasu pracy:
minimum 15-minutową, jeśli pracujesz
mnożąc 40 godzin (5 dni w tygodniu x 8
w danej dobie 6 godzin lub dłużej;
godzin pracy) przez liczbę pełnych tygo-
dni w okresie rozliczeniowym,
minimum 5-minutową po każdej godzinie
pracy przy monitorze ekranowym.
mnożąc 8 godzin przez liczbę dni pozosta-
łych do końca okresu rozliczeniowego,
Pracodawca może wprowadzić jedną dodatko-
przypadających od poniedziałku do piątku,
wą przerwę trwającą max. 60 minut, przezna-
czoną na spożycie posiłku lub sprawy osobiste.
następnie dodając obie liczby.
Przerwa taka nie jest jednak wliczana do
czasu pracy.
Każde święto przypadające w innym
dniu niż niedziela obniża wymiar cza-
su pracy o 8 godzin.
Pracodawca musi tak zaplanować pracę, żeby
Ustalenie wymiaru czasu pracy
zapewnić Ci:
w grudniu 2007 r.
minimum 11 godzin nieprzerwanego od-
Wymiar zatrudnienia: pełen etat.
poczynku w każdej dobie,
Okres rozliczeniowy: jeden miesiąc.
minimum 35 godzin nieprzerwanego od-
Grudzień składa się z 31 dni kalendarzowych.
poczynku w każdym tygodniu.
W br. miesiąc ten rozpoczyna się w sobotę
i kończy w poniedziałek. Pełne 4 tygodnie
okresu rozliczeniowego upłyną 28 grudnia
(w piątek). Liczba godzin do przepracowania
dla pracowników objętych 8-godzinną dobo-
wą normą czasu pracy wynosi więc 152 go-
Odpoczynek dobowy i tygodniowy mo-
dziny: 40 godzin x 4 tygodnie +1 x 8 godzin
gą być skrócone, gdy jest to konieczne
za dzień roboczy 31 grudnia. Święta 25 i 26
ze względu na:
grudnia przypadają w inne dni niż niedziela,
usuwanie skutków awarii,
awięc obniżają wymiar czasu pracy o 8 godzin
akcję ratowniczą.

- każde z nich. Czyli: 40 x 4 =160

160 + 8 =168

168  (2 x 8) =152
Odpoczynek tygodniowy można skrócić
także, jeśli przechodzisz z jednej zmiany
na drugą, zawsze jednak musi on trwać
24 godziny.
Jeśli pracujesz w okresie rozliczenio-
wym dłuższym niż miesięczny, wymiar
Pamiętaj!
czasu pracy obliczasz łącznie dla ca-
Gdy pracodawca skróci Twój odpoczynek do-
łego okresu, a nie dla poszczegól-
bowy, musi go zrównoważyć przed upływem
nych miesięcy.
okresu rozliczeniowego, czyli o ten czas wy-
dłużyć inny odpoczynek.
Podstawowy: Zadaniowy:
może w nim pracować każdy pracownik; dopuszczalny, gdy jest to uzasadnione ro-
dzajem pracy, jej organizacją lub miejscem;
możesz pracować max. 8 godz. na dobę
i przeciętnie 40 godz. przez przeciętnie
nie masz określonych godzin pracy, a tylko
5 dni w tygodniu;
zadania; sam decydujesz, w jakich godzi-
możliwe okresy rozliczeniowe: max. 4 mie- nach je wykonujesz, jednak musisz zdążyć
siące (w rolnictwie, hodowli i ochronie na- w terminie wskazanym przez pracodawcę.
wet 6 lub 12 miesięcy).
Równoważny do 12 godz.: Równoważny do 24 godz.:
dotyczy pracowników ochrony, zakłado-
dopuszczalny, gdy jest to uzasadnione ro-
wych straży pożarnych i służb ratowniczych;
dzajem pracy lub jej organizacją;
możesz pracować przeciętnie 40 godz.
możesz pracować przeciętnie 40 godz.
w tygodniu, a w ciągu doby nawet do
w tygodniu, a w ciągu doby nawet do
24 godz., ale w zamian za to w innych
12 godz., ale w zamian za to w innych
dniach musisz pracować krócej lub mieć
dniach musisz pracować krócej lub mieć
wolne;
wolne;
okres rozliczeniowy: co do zasady 1 miesiąc
okres rozliczeniowy: co do zasady 1 miesiąc
(możliwe wydłużenie do 3 lub 4 miesięcy).
(możliwe wydłużenie do 3 lub 4 miesięcy).
Weekendowy: Skrócony tydzień pracy:
dopuszczalny tylko gdy wystąpisz do pra- dopuszczalny tylko gdy wystąpisz do pra-
codawcy z pisemnym wnioskiem o wpro- codawcy z pisemnym wnioskiem o wpro-
wadzenie takiego systemu czasu pracy; wadzenie takiego systemu czasu pracy;
pracujesz tylko w piątki, soboty, niedziele pracujesz mniej niż 5 dni w tygodniu,
i święta, max. 12 godz. na dobę; max. 12 godz. na dobę i przeciętnie 40
godz. w tygodniu;
okres rozliczeniowy: zawsze 1 miesiąc.
okres rozliczeniowy: zawsze 1 miesiąc.