12. Nukleotydy purynowe i pirymidynowe. Nukleotydy puiynowe i pirymidynowe - budowa i znaczenie w metabolizmie. Znaczenie 5-fosforybozylo-l-piro-fosforanu (PRPP) w- biosyntezie nukleotydów purynowych i pirymidynowych. Substraty biosyntezy pierścienia purynowego.
Powstawanie AMP i GMP z IMP. Regulacja biosyntezy nukleotydów purynowych. Katabolizm nukleotydów pury nowych - powstawanie kwasu moczowego. Substraty biosyntezy pierścienia pirymidynowego.
Powstawanie UMP, UTP, CMP. dTMP. Regulacja biosyntezy nukleotydów pirymidynowych. Katabolizm nukleotydów pirymidynowych. Rezerwowe („salvage") reakcje biosy ntezy' nukleotydów purynowych i pirymidynowych.
Zaburzenia przemian nukleotydów' purynowych (dna moczanowa, zespól Lesch--Nyhana). 5-Fluorouracyl - mechanizm działania, znaczenie.
13. Krew. Funkcje krwi. Składniki osocza. Białka osocza w fizjologii i patologii. Hemoglobina - rodzaje, budowa, udział w' transporcie gazów. Hem - synteza, regulacja, zaburzenia (porfirię). Powstaw anie i krążenie bilirubiny, zaburzenia (żóltaczki).Transport C02 we krwi. Bufory' krwi. Metabolizm erytrocytów - glukoza jako substrat energetyczny, rola glutationu.
14. Metabolizm nerki, składniki moczu. Powstawanie moczu: substancje progowe i bezprogowe, transport maksymalny, selektywna reabsorpcja glukozy', aminokwasów (cykl y-glutamyIowy), jonów (HCO,\ Na\ K+, HP04'2).
Klirens nerkowy. Aktywność hormonalna nerki (układ renina-angiotensyna-al-dosteron, sy nteza kalcitriolu, EPO). Różnice metaboliczne koty i rdzenia nerki (źródła energii, synteza Arg, Gin, Ser, Tyr, udział w syntezie kreatyny).
Udział nerek w utrzymaniu stałego pH krwi (jony wodorowęglanowe i fosforanowe, amoniogeneza). Zaburzenia rów nowagi kwasowo-zasadow ej - kwasice
i zasadowice (oddechowe, metaboliczne). Składniki patologiczne moczu.
Metody dydaktyczne: (organizacja zajęć)
15. Metabolizm wątroby. Metaboliczna heterogenność hepatocytów.
Przemiany w ęglowodanów' w fazie resorpcyjnej i poresorpcyjnej. Metabolizm związków lipidowych - wykorzystywanie kwasów tłuszczowych, powstawanie ciał ketonowych, synteza, metabolizm i krążenie cholesterolu i kwasów żółciowych. Wykorzystywanie aminokwasów w fazie resorpcyjnej i poresorpcyjnej. Metabolizm hemu, zaburzenia (żółtaczki). Detoksykacja związków' egzo- i endogennych (enzymy I i II fazy).
16. Witaminy i składniki mineralne. Witaminy rozpuszczalne w wodzie (grupy B, C) - udział w przemianach, objawy niedoboru. Witaminy rozpuszczalne
w tłuszczach (A, D3, K, E) - lunkcje, objawy niedoboru.
Składnik mineralne i pierw iastki śladowe - funkcje, objawy niedoboru.
17. Regulacja metabolizmu. Regulacja na poziomie enzymu: organizacja enzymów w kompleksy; regulacja aktywności (ograniczona proteoliza, regulacja allosteryczna, fosforylacja /defosforylacja): degradacja białka enzymatycznego; regulacja szlaków metabolicznych (hamowanie zwrotne - „feedback inhibitiori'). Regulacja na poziomie komórki i organizmu: tkankowa specyficzność szlaków metabolicznych (np. glikoliza w wątrobie i mięśniach): komparttnentacja metaboliczna komórki; w spółzależność szlaków metabolicznych.
Wpływ hormonów na metabolizm: mechanizm i efekty biologiczne działania hormonów steroidowych (receptory, hormony steroidowe jako regulator}' transkry pcji genów); mechanizm działania hormonów' białkowych, peptydowych i pochodnych aminokwasów.
ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA
1. Student pow inien być przygotowany do każdego zajęcia w oparciu o podaną literaturę.
2. Wszystkie nieobecności należy' usprawiedliw iać, a ustalenie ich odrabiania należy uzgodnić (w jak najkrótszy m terminie) z osobą odpow iedzialną za dydaktykę.
10