Masa 1000 ziaren - jest podstawowym wskaźnikiem jakości towarowej ziarna zbóż i wyróżniającą cechą dla różnych odmian. Informuje ona o stopniu wypełnienia ziarna składnikami chemicznymi, o jego budowie morfologicznej, a także decyduje o ilościowym składzie produktów przemiału.
Dla przykładu, stwierdzono, iż wyciąg mąki wzrasta z 69,5% do 74,6% wraz ze wzrostem masy 1000 ziaren z 18,2g do 41,5g. Jest to związane ze zwiększeniem względnego udziału bielma skrobiowego w ziarnie, gdyż przy wzroście masy 1000 ziaren z 15,0 do 30,Og, zawartość skrobiowej części bielma wzrasta z 64 do 80%.
Tabela 1. Masa 1000 ziaren poszczególnych gatunków zbóż (Swietlikowska 1995)
Gatunek zboża |
Masa 1000 ziaren [g] |
Żyto |
30-45 |
Pszenica |
29-51 |
Owies |
27-50 |
Kukurydza |
70-700 (najczęściej 200-400) |
Proso |
6-8 |
Gryka |
10-30 |
3. ZADANIA DO WYKONANIA
Należy przeprowadzić ocenę organoleptyczną przygotowanych zbóż wg odpowiadających im norm przedmiotowych:
a) pszenicy zwyczajnej - wg PN-R-74103;
b) żyta - wg PN-R-74102.
Sposób wykonania ćwiczenia i opis urządzeń pomiarowych:
1) ocena organoleptyczna i zdrowotna zbóż - wg norm przedmiotowych;
2) oznaczenie wilgotności ziarna - wg PN-90/A-74009;
3) oznaczanie gęstości ziarna w stanie zsypnym - wg PN-ISO 7971 -2;
Metoda oznaczenia polega na ustaleniu masy określonej objętości (25 cm3, 1000 cm3) zboża przy użyciu gęstościomierza, zwanego wagą objętościową.
4) oznaczanie zawartości zanieczyszczeń - wg PN-R-74015;
5) oznaczanie masy 1000 ziaren - wg PN-68/R-74017.