8748915983

10 POCHODZENIE WIŚNI.

kie już wpadano pomysły ¹), lecz o nowe oświetlenie zdobytych już faktów.

Zdaje mi sie, że Niemcy i Francuzi są na dobrej drodze, ale nie wyzyskali materyału naukowego jak należy, dzięki stałemu lekceważeniu świata słowiańskiego, zmniejszaniu jego roli przedhistorycznej w Europie środkowej. Usiłuję oni, osobliwie Niemcy, nie widzieć tam słowian, gdzie oni w istocie byli i działali w zamierzch-chłej przeszłości i tym sposobem ścieśniają sobie dobrowolnie pole badań—a w potrzebie wolę uciekać się raczej do naciągania lub pomijania faktów, aniżeli do przyznania słowianom właściwego terenu, na którym żyli oni i działali.

Ten wypadek właśnie widzę w omawianej kwestyi. Heim woli sądzić, że słowianie dostali roślinę i wyraz (czereśnia) od Niemców, aniżeli przypuścić Słowian choćby do wspólnej pożyczki, coby było daleko właściwszem i bliższem prawdy, jak to niżej zobaczymy.

Co zaś do grupy nazwisk, w której mieści się nasza wiśnia, niemiecka tceichsel, włoska risciola i inne, woli nic nie powiedzieć, aniżeli przyznać, że tu słowiańskie nazwy starsze są od germańskich. Sądzono tedy, że rozwiązano zadanie, wskazując na cywilizacją klasyczną, jako na jedyne ognisko, zkąd się rozeszła szlachetna wiśnia po Europie, ale, niestety, pozostały jeszcze ważne sprzeczności i wątpliwości. Zadanie wypada jeszcze raz podjąć, aby przjmajmniej sprostować to, co się da łatwo sprostować.

Sprawa w istocie jest zawiłą.

Weźmy naprzykład fakt następujący:

Wiśnia lub czereśnia szlachetna dostała się po raz pierwszy około 64 r. przed Chrystusem do Europy, do Rzymu, gdzie budzi sensacyę.

Czj' naturalnym będzie fakt inny i niezaprzeczony, mianowicie, że już za czasów Pliniusza, czjdi w 120 lat zaledwie potem, owoc ten posiada Brytania, rośnie on nad Renem, w Belgii słynie jakaś ściśle miejscowa wyborna odmiana, co więcej, nawet w „bar-

^J) Nie od rzeczy będzie przytoczyć tu wywód jednego z przyrodników niemieckich, A. Martina, jakoby kerasion poszło od kello = poruszam, kutio s— okrągły kulisty, kulon — żołędź. Malmakulon— morska wiśnia, ma ten wywód usprawiedliwiać.