8941511452

często i to z coraz większą siłą. A pokarmem najlepszym dla takich pokus będzie zawsze twoja niecierpliwość i zarozumiałość. Nieraz w przyszłości będzie ci się wydawać, że "właściwie jesteś już dość daleko" na ścieżce i już powinieneś dostrzec jakieś objawy działalności tych "lotosów", a że ich nie widzisz, to "widocznie droga przez ciebie obrana jest zbyt powolna lub nawet wcale nie wiedzie do celu". Tak będą wyglądać pokusy, aby spróbować dróg innych.

Stopień piąty - pratjahara jest ostatnim z niezbędnych w Hatha jodze, bo już obejmuje ćwiczenia umysłowe, a tych Hatha jogin nie lubi. W Radża jodze jest to natomiast stopień jeden z najbardziej koniecznych i równie niezbędny pozostał do dzisiaj. Pratjahara jest po prostu ćwiczeniem uwagi, zmierza do tego, aby uwaga nie zwracała się tam, gdzie przywołuje ją najsilniejsze odbierane wrażenie, lecz aby zależała całkowicie od woli człowieka, od jego swobodnego wyboru, od tego, na co chce on swoją uwagę zwrócić. Oto np. czytasz książkę i całą uwagę zwróciłeś na zdanie, które właśnie w tej książce czytasz. Nagle rozlega się hałas w sąsiedztwie lub nawet tylko szmer deszczu. Twoja uwaga odrywa się od razu od książki i zwraca się w stronę szmeru lub hałasu. Uwaga twoja nie zależy od ciebie, lecz od wrażeń zewnętrznych, które przez zmysły dochodzą do twojej świadomości. W pratjaha-rze twoim zadaniem jest właśnie całkowite opanowanie uwagi oraz posługiwanie się nią jak posłusznym narzędziem. Masz nauczyć się tego, aby uwagę przytwierdzać tam, gdzie ty chcesz, a nie tam, gdzie ona sama biegnie za wrażeniem. Gdy czytasz, uwaga ta nie śmie odrywać się od książki, nie śmie odwracać się od niej w stronę wrażeń słuchowych lub dotykowych. Jeżeli skierujesz uwagę na jeden zmysł np. na zmysł wzroku, inne zmysły muszą milczeć, nie wolno im uwagi ściągać na siebie, a tym bardziej nie wolno jej rozdwajać lub dzielić na kilka kierunków. Gdy wykonasz takie ćwiczenia z każdym z twoich zmysłów kolejno, to nauczysz się władać twoją uwagą tak samo, jak w centrali telefonicznej kieruje się połączeniami z każdą ze stacji. Można w każdej chwili przerwać połączenie z jedną ze stacji, a nawiązać je z inną. Jednak błędnie urządzona byłaby taka centrala, w której podczas rozmowy z jedną ze stacji włączałaby się wbrew woli druga i przerywała rozpoczętą rozmowę. Gdy dojdziesz do wprawy nauczysz się także wyłączać całkowicie wszystkie stacje, nie przywiązywać uwagi do niczego, nie odbierać żadnych wrażeń, gdy nie zechcesz.

Na tych pięciu stopniach kończy się to, co nazwałem uprzednio przygotowaniem. Jak widać z tego kró-Ikiego zestawienia, ogromnej i bardzo poważnej pracy nad sobą wymaga samo przysposobienie się do wstępu na ścieżkę oświecenia. Wszystkie ćwiczenia objęte tymi pięcioma stopniami są tylko ćwiczeniami przygotowawczymi do właściwych ćwiczeń tajemnych. Wszystkie zmierzają do opanowania twą wolą twych ciał, zarówno ciała fizycznego, jak i ciał niewidzialnych, aby ciała te przetworzyć na narzędzia sprawne i niezawodne do kwiczeń właściwych. Doszedłbyś do wyników całkiem mylnych i karykaturalnych, gdybyś ćwiczenia wyższe odbywał narzędziami nieodpowiednimi, nieposłusznymi twej woli, lecz działającymi na własną rękę. Dopiero ćwiczenia wyższe dadzą ci oświecenie, podczas niż-n)ych byłoby ono przedwczesne. Byłoby nawet czymś anormalnym, czymś takim, jak zmuszanie nieletnich dzieci do pracy dostępnej tylko dorosłym. Nie sądź jednak, że podczas długich siedmiu lat poświęconych pokonywaniu pięciu niższych stopni jogi, będziesz pracował w ciemności, że nie dostrzeżesz nigdy ani jednego błysku, który by cię upewnił, że jesteś na dobrej drodze i ćwiczenia twoje prowadzą do zamierzonych wyników. Częstokroć, najczęściej w chwilach, gdy zaczniesz tracić ufność i nadzieję, przeżyjesz coś, co nową otuchę wieje ci w duszę. O tych przeżyciach powiem ci jeszcze później. Wspominam o nich teraz dlatego, abyś wiedział, że chociaż droga twoja będzie trudna i mozolna, bo ścieżka jest bardzo stroma, to jednak właśnie z powodu jej stromości, po pokonaniu każdego stopnia, otwierać się przed tobą będą coraz to nowe i coraz wspanialsze widoki.

Wyższe stopnie Radża jogi zmierzają już w zupełnie innych kierunkach niż stopnie Hatha jogi, chociaż nazwy pozostają wspólne. Zatem, nie będę więcej wspominał o Hatha jodze, bo sam bez trudu zauważysz, jak puste są w niej takie nazwy jak: dharana, dhjana i samadhi. Natomiast w Radża jodze zachowują swą treść w całej pełni, w jodze nowoczesnej ta treść