gdzie: A24i i Ach stężenia aktywności dla 24 Pu i 2 °Pu (dodatkowy indeks „Ch" oznacza składową czamobylską), Fjest znane, zdefiniowane równaniem {6}. Czynnik 4.2 jest stosunkiem aktywności 241Pu do 239+240Pu w pozostałościach opadu globalnego dla roku 1999. We wczesnych latach sześćdziesiątych wartość ta wynosiła dla naszych szerokości geograficznych 12.6 [UNSCEAR,1982],
Tabela 4. Zestawienie danych o akty wności izotopów Pu w glebach, ściółkach i osadach dennych zaobserwowanych w próbkach z Polski od początku lat dziewięćdziesiątych XX w. (z wyjątkiem wyników prac prowadzonych przez autora, szerzej omówionych później w niniejszej pracy).
Rodzaj próbki |
Obszar badań |
[Bq/kg s.m.] |
“Pu [Bq/kg s.m.] |
F [%] |
Literatura |
Gleba leśna |
Lublin |
1.18 x |
0.125 |
13 a |
Komosa i inni, 1993 |
Osad rzeczny |
Lublin |
0.050±0.036 a |
0.00510.005 a |
0-r35 /13 P |
Komosa, 1999b |
Gleba |
Lublin |
0.08-^0.34 r /0.2110.08/3 |
0.003-^0.036 r /0.0210.02/3 |
0n-35r |
Komosa, 1996 |
Gleba leśna |
Lublin |
1.40510.034 x |
0-e-20' |
Komosa. 1999a | |
Gleba |
Borne Sulinowo |
0.27 x |
0.015 x |
5 a |
Komosa. 1998 |
Ściółka |
Barania Góra |
2.19-3-10.8 r |
O.Ióh-0.85 1 |
8-^31c |
Mietelski i inni 1993 |
Torf |
Podhale |
5.07 x |
0.159 x |
5 a |
Boroń i inni. 2001 |
Gleba |
Tatry |
17x |
[Kubica i inni, 20021 | ||
Osad denny |
Zatoka Gdańska |
10.3 x |
NA |
0 |
Suplińska i Grzybowska. 1998 |
Osad dennv |
Zatoka Gdańska |
5.79 x |
NA |
0 |
Suplińska. 1992 |
Osad denny |
Głębia Gdańska |
5.40 x |
0.17 xc |
0C |
Skw arzec i Bojanowski. 1992 |
Osad denny |
Zatoka Pomorska |
0.11+1.44 |
0.003-r0.056 |
0C |
Bojanowski i inni. 1995 |
a - średnia.r - zakres, x-maksimum,c- obliczone z opublikowanych w innej formie danych, NA - nie analizowano.
Oprócz IFJ prace nad oznaczaniem Pu w środow isku prow adzono w ostatnich latach w Polsce w czterech instytucjach: UMCS w Lublinie, 10 PAN w Sopocie, UG w Gdańsku i CLOR w Warszawie. Stan prac nad plutonem w środowisku Polski na rok 1999 został przedstawiony przez autora w przeglądowym artykule [Mietelski. 2001a], Zaobserwowane w omówionych tam pracach oraz w pracach prowadzonych w IFJ z udziałem autora, lecz wyłączonych z aktualnej rozprawy [Boroń i inni, 2001; Kubica i inni, 2002], aktywności izotopów^ Pu w próbkach gleby, ściółki leśnej i osadów dennych z Polski w zestawiono w tabeli 4.
Największą skumulowaną sumę opadu 239+240Pu, wynoszącą 314 Bq/m2 stwierdzono w próbce osadu dennego z Bałtyku. [Suplińska, 1992], Był to Pu pochodzący z opad globalnego, być może kumulowany w danym miejscu wraz z poziomym transportem osadów1. W próbce lądowej wysoką wartość skumulowanej depozycji stwierdzono dla torfu z Podhala [Boroń i inni. 2001], Wynosiła ono 114.5 Bq/m2. z czego zaledwie 0.5 Bq/m2 można było przypisać katastrofie czamobylskiej. Jeszcze więcej plutonu znaleziono w wysokogórskich próbkach z Tatr. Skumulowana depozycja 239+240Pu praktycznie tylko z globalnego opadu sięga 170 Bq/m2 dla próbki gleby pobranej w pobliżu wypływu Bialki z Morskiego Oka lub 150 Bq/m2 dla Dolinki za Mnichem [Kubica i inni, 2002], W okolicach Lublina opad czamobylski stanow i średnio 15% całkowitej aktywności Pu, sięgającej 60 Bq/m2 [Komosa, 1999a]. Dane te stanowią poziom odniesienia dla przestawianych w dalszych częściach pracy wyników z Polski Północno-Wschodniej, przede wszystkim z Puszczy Augustowskiej.
16