9157474294

jeździć w teren. Odbył podróż na wyspę Vancouver. Opisał jako pierwszy rytualny potlacz, czyli rytualne niszczenie własnego majątku w celu pokazania własnego dobrobytu.

W latach 20. XX wieku został profesorem Uniwersytetu w Chicago. Jego uczennicą była m.in. Ruth Benedict, która napisała dzieło "Wzorce kultury¹¹.

Metoda Boasa zdobywała coraz większą popularność na całym świecie. Bronisław Malinowski w 1914 roku wypłynął statkiem na Andamany żyjąc wśród tamtejszych społeczności. W wyprawie towarzyszył mu Stanisław Witkiewicz, który po wybuchu wojny powrócił do Europy. Opisywał m.in. życie seksualne "dzikich”. Malinowski pisał swoje dzieła w języku angielskim. Malinowski nigdy nie wrócił do Polski, mieszkał w USA i Wielkiej Brytanii.

Kazimierz Moszyński (1887-1959) działał na pograniczu epok etnograficznych. Urodził się w Warszawie. Nie miał studiów etnograficznych, studiował w latach 1906-1909 biologię w Bernie w Szwajcarii, ale studiów nie ukończył ze względu na śmierć ojca. W 1910 zaczął studia na ASP w Krakowie, ale studiów tych też nie skończył.

W 1916 roku odbył wyprawę etnograficzną na Polesie Rzeczyckie, u ujścia rzeki Prypeć do Dniepru. Wyprawa trwała kilka tygodni. W czasie wyprawy uzyskiwał informacje od miejscowego ziemiaństwa oraz od inteligencji lekarzy i nauczycieli. Przyjmował zatem informacje z drugiej ręki. Zarzucano mu więc metody “frazerowskie”.

Jednak podróżował też między wsiami i rozmawiał z ich mieszkańcami spisując swoje obserwacje. W 1926 został profesorem etnografii na UJ. W 1927 wydał pierwszy tom “Kultury Ludowej Słowian”, a w latach 30. drugi tom. W latach 1935-39 był profesorem Etnografii na Uniwersytecie Batorego w Wilnie.

W 1945 ponownie objął katedrę etnografii na UJ. Podjął próby określenia obszaru “wyrojenia się” Słowian. Istniała już wtedy autochtoniczna teoria o pochodzeniu Słowian. Przed wojną spór o pochodzenie Słowian miał charakter ekonomiczny, ale po wojnie uzyskał charakter polityczny. Autochtonizm był wspierany przez władze ludowe.

W 1957 roku wydał “O sposobach badania kultury materialnej Prasłowian”. na podstawie słownictwa stwierdził, że Słowianie musieli wywodzić się z płaskich obszarów, zalesionych, obficie nawodnionych, położonych daleko od morza i gór. Uznał, że Słowianie pochodzą z Polesia lub ze środkowego dorzecza Dniepru. Jego praca została przemilczana, choć zawierała poglądy rewolucjonizujące ówczesną wiedzą.

Pomysł na teorię allochtoniczną Godłowskiego mógł pochodzić od idei Moszyńskiego.

Szkoła historyczna to prąd naukowy, który odrzucał ewolucjonizm i przyjmował dyfuzjo-nizm. Zakładał on konwergentny rozwój kręgów cywilizacyjnych i ich wpływ na terytoria ościenne Historycyzm mógł jednak być odczytywany przez pryzmat ewolucjonizmu. Poglądy antyhistoryczne prezentował Popper, który napisał dzieło “Nędza historycyzmu”, a za jego konsekwencję uważał rozwój nazizmu.

Moszyński postulował podejście maksymalnie indukcyjne. Fakty miały być zbierane, porządkowane i systematyzowane. Odwoływał się do opisów etnologicznych. Odrzucał dedukcjo-nizm, gdzie najpierw stawiane są hipotezy i teorie, a potem są one uprawdopodobniane przez odpowiednio dobrane fakty. Dedukcjonizm Moszyński nazywał pracą od końca.

2 Sposoby zdobywania pożywienia

Moszyński zaczął działać jako etnograf w drugim dziesięcioleciu XX wieku. Korzystał jednak z materiałów pochodzących z ostatnich 30 łat XIX wieku.

5