9414912568

iNFOTEZY Wol. 2, Nr 1 (2012)

DZIENNIKARSTWO RADIOWE: MIĘDZY MISJĄ A KOMERCJĄ

Katarzyna Bernat

Wstęp

W zawodzie dziennikarza obserwuje się nieustanne zmiany. Odbywa się to pod wpływem nowych technologii, rozwijającego się Internetu, ale także nadmiaru informacji. Zdaniem Ryszarda Kapuścińskiego, dawniej dziennikarstwo było zawodem bardzo odpowiedzialnym, wymagającym wysokich kwalifikacji, wiedzy, dojrzałości. Kiedyś wielcy dziennikarze to były wielkie sławy, wszyscy znali ich nazwiska, wiedzieli, kogo i co sobą reprezentują[\] - uważał R. Kapuściński. Obecnie następuje metamorfoza mediów i dziennikarstwa.

Przekształcenia, jakie zachodzą w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, Zbigniew Bauer, określa nazwą - joumamorfoza[2]. Polega ona na tym, że w prasie następuje redukcja powierzchni przeznaczonej na publikacje dziennikarskie na rzecz reklam. Teksty są coraz krótsze, bardziej dostosowane do stylu internetowego. Przekaz coraz bardziej ta-bloidyzuje się, co widać w kwestiach dobom tematy ki i stylistyki. Błahostki, plotki, skandale stają się ważniejsze od rzetelnych analiz poważnych zjawisk[3]. Tendencja ta jest widoczna także w rozgłośniach radiowych, gdzie muzyka dominuje nad słowem. Nieustanna chęć uatrakcyjnienia anteny powoduje, że nawet informacje stają się rozrywką i zauważalne jest zjawisko określane jako infotainment[4].

W artykule skupię się przede wszystkim na rozgłośniach radiowych publicznych i komercyjnych. Obecnie w Polsce działa przeszło 200 stacji o charakterze ogólnopolskim, ponadregionalnym, regionalnym, lokalnym oraz miejskim[5].

Radio jako środek przekazu

Na istotę radia nakładają się: słowo mówione, dźwięk oraz muzyka. Słowo mówione to nic innego, jak glos osoby, która je wypowiada, niesie emocje z osobistą barwą, która zawsze jest pochodną charakteru i pici mów iącego. Ważne funkcje pełnią także akcent i napięcie emocjonalne. Glos może być nie tylko identy fikatorem konkretnej osoby, ale nawet kojarzony z daną stacją radiową.

Dźwięk oznacza zjawisko akustyczne. Są to więc wypowiadane słow'a, muzyka, w arkot samochodu, bicie dzwonu, cy'kanie świerszcza, czy szum strumyka. Kiedy re-