9414912570

Katarzyna Bernat

porter rozmawia z pasażerami na stacji kolejowej, to dźwięki w tle: stukot przejeżdżających pociągów, komunikat}' z megafonów, turkot toczących się walizek, dodają rozmowie autentyzmu i wspomagają wy obraźnię odbiorcy.

Muzyka w radiu może pełnić funkcję dwojaką: samoistną - jako dzieło, przedmiot kontemplacji, rozrywki, źródło doznań estetycznych i emocjonalnych oraz niesamo-istną - jako dźwięk, oznaczający coś poza samym sobą[6]. Pierwsza funkcja stanowi główne tworzywo radia: utwory muzyczne grane przez daną stację. Praktycznie słowa mówione przeplatają się z muzyką, która nadaje stacji niepowtarzalny charakter. Przekaz radiowy składa się przede wszystkim ze słów, jednak słowa te - w przeciwieństwie do drukowanych tekstów gazetowych - naznaczone są potencjałem emocjonalno-ek-spresyjnym właściwym ludzkiemu głosowi.

Radio stało się dziś tzw. „medium towarzyszącym". Oznacza to, że nie jest ono związane z mieszkaniem czy biurem, lecz może także towarzyszyć uprawianiu sportu, podróżom czy spacerom. Zdaniem Andrzeja Sułka, rola „medium towarzyszącego”, choć z jednej strony stanowi atut radia, z drugiej może stać się dla niego destrukcyjna. Radio, które będzie się starało być „elasty cznie dopasowane", „nie przeszkadzać” słuchaczowi, w efekcie może wtopić się w tlo i przeniesie się już nie na drugi, ale na bardziej odległy plan, w wyniku czego stanie się niesłyszane i niezrozumiale^]. Dlatego słuchacz koncentruje swoją uwagę ty lko na wyrazistych zarówno formalnie, jak i treściowo cechach programu. Brak dynamiki, nieciekawa narracja, nieuzasadnione pauzy powodują utratę kontaktu. Radiowiec powinien utrzymywać cały czas uwagę słuchacza, a nawet walczyć o nią[8].

Radio publiczne

Obserwując i analizując media można zauważyć różnice między rozgłośniami publicznymi Polskiego Radia a sformatowanymi stacjami komercyjnymi. Jest ona widoczna w emitowanych programach, audycjach, muzyce, wiadomościach oraz w sposobie ich przygotowania i przedstawienia. Wynika to z zadań, jakie spoczywają na obu typach rozgłośni. Zadania stacji publicznej określa ustawa o radiofonii i telewizji. Radio komercyjne zaś opiera się na sformatowanym profilu muzycznym, który dostosowuje do gustów odbiorców.

Stacjom publicznym postaw iono wysokie wymagania. Zdaniem Stanisława Jędrzejewskiego, programy Polskiego Radia powinny służyć: słuchaczow i w jego poznawaniu świata i zachodzących zjawisk, zapewnieniu jak najwyższej jakości i wszechstronności programów; demokracji, poprzez relacjonowanie i tłumaczenie zachodzących zjawisk; kulturze - przez budowanie tożsamości narodowej i uniw ersalnej oraz sprawowanie tzw. mecenatu nad rodzimą twórczością artystyczną; edukacji społeczeństwa oraz jego integracji wokół wspólnych wartości i dążeń, a także poszukiwaniu nowych środków' wyrazu w dziedzinach specyficznych dla przekazu radiowego[9].

Program radia publicznego - jak uważa Andrzej Kozieł - pod względem gatunkowym jest lub może być odpow iednikiem dziennika, tygodnika adresow anego do różnych grup odbiorców, a nawet w^r niektórych formach pisma specjalisty'cznego. Radio