9414912572

Katarzyna Bernat

Formatowanie radia, w sensie technicznym, to strategia programowa. Dla efektywności realizacji profilu radia istotne jest: identyfikowanie stacji na podstawie jej oferty muzycznej, reklamowej i sposobu egzekwowania formatu. Towarzyszy temu dokładne precyzowanie „zegara ramówkowego” stacji, czyli elementów programowych pojawiających się w poszczególnych godzinach oraz analiza w kontekście formuł komunikacyjnych[14].

W stacji sformatowanej dobór zawartości muzycznej ustalany jest odgórnie, czyli przez redaktora muzycznego, który o granej muzyce decyduje na podstawie badań. Oprogramowanie komputerowe umożliwia precyzyjne przygotowanie i komponowanie audycji, czyli odpowiedni dobór utworów, jingli i innych stałych elementów audycji (wejść antenowych, telefonów od słuchaczy, linerów, reklam). Dzięki temu elementy programu zmieszczą się w określonym czasie oraz będą współgrały według przyjętego klucza. Tak tworzony jest tzw. zegar formatowy', który' znacznie ogranicza prowadzącego w zakresie wpływu na zawartość muzyczną audycji.

Trzeba także zwrócić uwagę na język, jakim posługują się prezenterzy' i reporterzy radiowi. Jest on uzależniony od docelowej grapy słuchaczy. Jest to szczególnie widoczne w rozgłośniach kierujących program do młodych ludzi. Prezenterzy, podejmując tematy' adresowane do młodego pokolenia, posługują się jego slangiem. Szczególnie audycje prowadzone na żywo charakteryzuje ubogi język. Nie brak wtedy slangu młodzieżowego, wokalizy, tzw. mówienia o niczym i oddziaływania na emocje sluchaczy[l5] - uważa G. Stachyra. Tak tworzone są również nowe gatunki dziennikarstwa radiów ego, które swe nazwy zaczerpnęły' z języka angielskiego, jak: talk-joke (kilkudziesięciosekundowy' spreparowany' dialog o charakterze humorystycznym - „Rozmowy rolowane” w Radiu Zet), call-in (program z telefonicznym udziałem słuchaczy), gamę show' (antenowe zabawy, konkursy, ąuizy z udziałem słuchaczy) [16], Ich cechą wspólną jest interakcja ze słuchaczami.

W rozgłośniach sformatowanych pojawiają się nowe formy gatunkow e, ale zauważalne jest odchodzenie od dawnych. G. Stachy ra, pisząc o gatunkach dziennikarskich obecnych na antenie sformatowanego radia, nie wspomina np. o słuchowisku[17], Jej zdaniem formatowanie jako specjalizowanie przekazu sprzyja standaryzowaniu treści, będących elementem kultury masowej. Format daje ramę, pewien standard produkcji, ale jednocześnie urozmaica poszczególne składniki (np. różne rodzaje zabiegów na wypowiedzi słuchacza, konkursy, cali in). W związku z tym gatunkowe formy klasyczne, jak reportaż czy słuchowisko, ustępują pola „blokom programowym”, które autorka nazywa „audycją towarzyszącą”, skomponowaną z różnorodnych w swej antenowej realizacji, ale ujednoliconych stylistycznie elementów[18],

W stacjach komercyjnych dominują krótkie formy, trafiki, prognoza pogody, rozrywka. Nie ma cyklicznych reportaży. Jest to bow iem kosztowna forma, a od dziennikarza wymaga sprawności warsztatowej, doświadczenia, a nawet umiejętności artystycznych. Rozgłośnie komercyjne proponują słuchaczom więcej rozrywki. Na przykład, pozdrowienia na antenie z możliwością wybrania i zadedykowania komuś znajomemu ulubionej piosenki. Jest to uwspółcześniona forma koncertu życzeń, która cieszy się wśród słuchaczy dość dużą popularnością.