ko odpowiedzią na pragnienie człowieka, lecz wyrazem pragnienia Boskiego serca. Wypowiedz Papieża nie oznacza, że żyjący w innych religiach nie odkrywają woli Boga. W rozumieniu chrześcijańskim jednak „przyszedł” On, darował się w pełni w Chrystusie, przywracając synowską godność człowiekowi i objawiając dzieje jako „historię”, „pedagogię” i „ekonomię” zbawienia.
c. historiozbawczy wymiar objawienia
W ścisłym związku z osobową i dialogową stroną Objawienia pozostaje jego charakter historiozbawczy.
1. Dzieje zbawczej pedagogii. Kościół uważa, że Bóg od początku dał ludziom trwałe świadectwo o sobie poprzez rzeczy stworzone, a nadto wezwał „pierwszych rodziców” do wewnętrznej komunii z sobą. Grzech nie przerwał Objawienia - Bóg wciąż dąży do ocalenia ludzkości. Kolejnymi etapami Jego zbawczej pedagogii są: przymierze z Noem, wybór Abrahama i patriarchów, kształtowanie Izraela jako ludu obietnicy i przymierza, orędzie prorockie o nowym i wiecznym Przymierzu przeznaczonym dla wszystkich ludzi - Przymierzu, wypisanym w sercach oraz realizacja obietnicy w Jezusie Chrystusie (KKK 54-67). Oczywiście, etapów tych jest znacznie więcej. W ramach Boskiej pedagogii dziejów każde wydarzenie ma swój wewnętrzny, ukryty sens Chrystusowy.
2. Zbawczy czyn i słowo. Charakterystyczne dla współczesnego ujęcia jest też podkreślanie związku słowa i czynu w Objawieniu: Bóg objawia się nie tylko przez słowa (locutio divina), lecz przez „czyny i słowa” (gestis verbisque). Można zatem mówić o wymiarze sakramentalnym Objawienia - jest ono zbawczym czynem darującego się Boga; czynem, który realizuje się w dziejach świata, a swoją zapowiedź i interpretację znajduje w słowie Bożym. Bóg, objawiając się w historii oraz świadcząc słowem o sobie, pozwala „komunikować” człowiekowi z sobą.
3. Objawienie - zbawienie. Objawienie jest zarazem darowaniem się Boga i realizacją zbawienia. Sobór dokonuje przesunięcia semantycznego, mówiąc symetrycznie o „ekonomii Objawienia” (revelationis oeconomia) i „historii zbawienia” (historia salutis) (KO 2). Jest to logiczna konsekwencja podstawowej tezy konstytucji „Dei Verbum”: Bóg daje siebie, a przez to objawia się i zarazem zbawia człowieka.
d. chrystocentryczny wymiar Objawienia
Objawienie ma charakter chrystocentryczny. Kościół katolicki wydobywa dzisiaj trzy istotne elementy tego chrystocentryzmu.
1. Wobec upowszechnienia się mentalności relatywistycznej podkreśla się przede wszystkim, że wierze katolickiej sprzeciwia się teza o jakoby niedoskonałym charakterze Objawienia Jezusa Chrystusa. Tezę tę reprezentują teologowie religii, zdaniem których Objawienie Chrystusowe znajduje uzupełnienie w „objawieniu” czy objawieniach zawartych w innych religiach, bowiem prawda o Bogu nie może zostać ujęta w całości przez żadną religię (Dominus Iesus 6). Sprzeczna z wiarą katolicką jest nadto teza, że Absolut, Bóg w swojej Tajemnicy, miałby się objawiać ludzkości w wielu postaciach, a Jezus miałby być tylko jedną z nich. Wiara katolicka „domaga się uznania, że Słowo, które stało się ciałem, w całej swej tajemnicy, która dokonuje się od Wcielenia do Uwielbienia, jest rzeczywistym - choć pośrednim - źródłem i dopełnieniem wszelkiego zbawczego Objawienia się Boga ludzkości...” (Dominus Iesus 7).
Dlatego należy stanowczo rozróżniać pomiędzy wiarą teologalną, czyli przylgnięciem do Boga, który daje się w Chrystusie, i przyjęciem przez łaskę prawdy objawionej, a wierzeniami w innych religiach (ogół doświadczeń, stanowiących skarbnicę mądrości i religijności, które człowiek poszukujący prawdy wypracował, aby wyrazić swoje odniesienie do Absolutu)( (Dominus Iesus 7). W teologii można zastanawiać się nad miejscem tych doświadczeń w zbawczym planie Boga i ich współuczestnictwie w pośrednictwie Chrystusa. Należy jednak stanowczo wyznawać, że „powszechna wola zbawcza Boga Trójjedynego została ofiarowana i spełniona raz na zawsze w tajem-
ll