9728252598

kiej egzystencji. Bouillarad twierdzi, że t.f. powinna wykazywać sens podstawowych pojęć religijnych jak: Bóg, nadprzyrodzoność, grzech, łaska, wiara, zbawienie, które utraciły właściwe znaczenie - zwł. u niewierzących - i dlatego należy je łączyć z ludzkim doświadczeniem bytu i historii, by ukazać objawienie Boże jako odpowiedź na podstawowe pytania egzystencjalne.

3. Zadania apologetyczne (obronne) to wyjaśnianie zarzutów stawianych chrześcijaństwu oraz ułatwiające drogę do wiary, a jednocześnie zapewniającej jej aktualność (Lais). W odróżnieniu od apologetyki polemicznej, powinno się formułować argumenty w duchu poszanowania, a nawet miłości, wobec ludzi inaczej myślących. Inni (Walgrave, G. Colombo i Fries) wiążą funkcję obronną t.f. z uzasadnianiem wiary, gdyż zarzuty formułowane przeciw niej nie pozostają bez wpływu na postawę wierzących lub znajdujących się w drodze do wiary, a oczyszczenie chrześcijaństwa z zarzutów, zwłaszcza w zakresie jego boskiego pochodzenia i nadprzyrodzonego charakteru, ułatwia przyjęcie orędzia Chrystusowego lub umożliwia trwanie w wierze bez większych wątpliwości. Zadanie to obejmuje też wyjaśnienie trudności i wątpliwości związanych z wiarą chrześcijańską.

1.6. Metody teologii fundamentalnej

Metody badawcze t.f. wyznacza jej specyficzny przedmiot, którym jest Boże objawienie zrealizowane w historii, objawienie to ma wymiar nadprzyrodzony i historyczny. Metody t.f. muszą to uwzględniać. T.f. stosuje metody podmiotowe i przedmiotowe.

1. Metody typu podmiotowego. Zwolennicy tych metod uważają, iż należy uwzględniać uwarunkowania i potrzeby konkretnego człowieka, dzięki czemu można łatwiej uzasadnić jego wiarę jako decyzję osobową; konstruowanie metod rozpoczynają oni od analizy osoby ludzkiej i jej potrzeb (metoda psychologiczno-egzystencjalna), od szukania w człowieku apriorycznych warunków poznania (metoda transcendentalna), bądź też od analizy zjawiska wiary osobowej jako wydarzenia interpersonalnego (metoda personalistyczna).

l.° Zadaniem metody psychologiczno-egzystencjalnej (Bouillard, B. Welte, A. Gabo-ardi, A. Szenney, Cahill, P. Neuner, J. van der Ven, W. Pannenberg, H. Seweryniak) jest ukazywanie człowiekowi możliwości zrealizowania siebie samego, swego bytu i przeznaczenia, i rozwiązanie wszystkich problemów egzystencji w objawieniu Jezusa Chrystusa jako odkupiciela i dawcy zbawienia. Metoda ta wychodzi od opisu sytuacji egzystencjalnej człowieka w świecie w jej wielorakich kulturowo-cywilizacyjnych uwarunkowaniach, zwracając szczególną uwagę na analizę ontycznych i życiowych zapotrzebowań człowieka. Ukazuje ona otwartość bytu ludzkiego na rzeczywistość transcendentną, zawartą zwłaszcza w objawieniu chrześcijańskim, które przynosi rozwiązanie problemów ludzkiej egzystencji, zwłaszcza w zakresie celu i sensu istnienia oraz finalnego spełnienia się.

2° W metodzie transcendentalnej (Rahner, W. Brugger, H. Verweyen) wykazuje się sposób przekraczania siebie przez podmiot poznania i jego odnoszenie się do przedmiotu poznawanego, przy czym szczególny akcent kładzie się na analizę i wykrycie apriorycznych i podmiotowych warunków poznania, bowiem one już częściowo zawierają i orzekają o przedmiocie wiary; będzie on głębiej poznawany w miarę przyjmowania transcendentnego Słowa Bożego

3° W metodzie personalistycznej (A. Brunner, Guardini, Mouroux, S. Pić-Ninot, Cz. S. Bartnik, M. Rusecki, T. Dola) wychodzi się od opisu poznania międzyosobowego. W fazie początkowej osoba poznawana ujawnia się w różnego rodzaju znakach i gestach osobie poznającej, która dostrzegając je musi zająć pozytywną postawę, przyjmując je wiarą, jednakże sam proces poznawczy dokonuje się właściwie w duchowym spotkaniu, intuicyjnym oglądzie, doświadczeniu. Poznanie to jest konkretne, opisowe, syntetyzujące. Te dane poznania międzyosobowego stosuje się następnie do poznania rei., co jest możliwe dzięki personali stycznemu ujmowaniu podmiotu i przedmiotu wia-

6